در این پژوهش مقوله دستوری «قمر» بررسی شده است که توسط تالمی در پژوهش های معناشناختی و رده شناسی اش معرفی شده است. او قمر را مقوله دستوری بسته ای می داند که شامل هر سازه ای غیر از متمم اسمی یا گروه حرف اضافه ای همراه فعل می شود که با ریشه فعل رابطه خواهری داشته باشد در این نوشتار نمودهای صوری این مقوله در زبان فارسی و مقولات معنایی که توسط آن بیان می شوند را بررسی کرده ایم. نمود اصلی قمر در زبان...

اقبال محققان ادبی ما به آثار منثور کمتر از متون منظوم است. حاصل آنکه  برخی از آثار منظوم فارسی با چاپ­ها و تصحیح­های مختلف،  با فرهنگ­ها و فهرست­های مناسب (فرهنگ­های واژگانی) در دسترس اهل فن  قرار دارد، در حالی که چه کم است تعداد آثار منثوری که این چنین  به جامعه علمی و فرهنگی ما عرضه شده باشد، گفتنی است  برای بازشناساندن اهمیت و اعتبار راستین  متون  منثور فارسی، در آن آثار، زمینه و امکان  کنکا...

چکیده الف) موضوع، طرح مسئله و اهداف: رساله حاضر تحقیقی پیرامون صفات استعاری در زبان فارسی است. استعاره می تواند در مقوله های گوناگون واژگانی جای گیرد، که از آن میان می توان به اسم، فعل، صفت و قید اشاره کرد. مقوله واژگانی مورد بحث در این رساله، صفات استعاری است. این تحقیق بر آن است تا با بررسی صفات استعاری در فارسی، انواع آن و بسامد و رفتار معنایی این صفات را مشخص سازد. ب) مبانی نظری و پرسش ها...

تحقیق کنونی که تحقیقی توصیفی و پیکره بنیاد است، با هدف بررسی میزان تفاوت یا شباهت احتمالی بین ویژگی های متنی متون فنی ترجمه ای و غیر ترجمه ای صورت گرفت. در واقع، هدف تحقیق مشخص کردن ویژگی ها و زبان خاص متون ترجمه ای فنی بود. تحقیق حاضر، که در چهارچوب زبان شناسی پیکره ای صورت گرفت، تلاشی بود برای پاسخ به سوالات زیر: 1. به لحاظ میانگین طول جمله، تنوع واژگانی و تراکم واژگانی، متون فنی غیرترجمه ...

  پژوهش حاضر نگاهی اجمالی و کلی به ریشه های هستی شناسانه و ابداعات منطقی ارسطو، فرفوریوس و ابن­سینا در حوزه کلیات است. ارسطو با نگاهی هستی­شناسانه در رساله مقولات بررسی کلیات را بعنوان مقدمه­ای بر منطق خود آورده است و این بدان جهت است که منطق و متافیزیک ارسطو غیرقابل تفکیک­اند. به زعم وی مقولات اقسام وجود هستند و کلیات مراتب وجود در هر مقوله­اند. فرفوریوس با تفسیری مختصر بر مقولات ب ه نام ایساغ...

در ده های اخیر تکنیک های  مختلفی اعم از سنتی و مدرن جهت  تدریس واژگان زبان و بهبود درک مطلب   زبان آموزان ارائه شده اند. ادعا میشود که استفاده از روش بازنمایی معنایی جلب کردن توجه زبان آموز به روابط بین مقولات واژگانی، از طریق  سامانگرهای  ترسیمی ، به میزان قابل توجهی یادگیری واژه گان زبان را بهبود می بخشد. البته هنوز تحقیقات کاملی در خصوص مناسب بودن این روش برای زبان آموزانی که انگلیسی را به د...

از نظر فلسفی شناختن یا شناساندن هرحادثه متوقف برکسب اطلاعات و رساندن آن به مخاطب در ده مقوله جوهر، کم، کیف، اَین، متی، وضع، جده، اضافه، فعل و انفعال است. در این مقاله برآنیم تا با ارائه اصول و معیارهای عقلی و فلسفی، و تطبیق این مقولات برحادثه عاشورا و قیام اباعبدالله الحسینu ، شناختی نسبتاً جامع از آن حماسه بی نظیر به دست آوریم. در مقوله «جوهر» روشن می‎شود که ماهیت قیام حسین بن علیu تهاجم است ی...

پژوهش حاضر با هدف تعیین میزان تداخل واژگانی کودکان دوزبانۀ کردی ـ فارسی سال اول ابتدایی شهرستان ایلام انجام گرفته است. این تحقیق با سه فرضیۀ: 1) تکلم هر دوی والدین به زبان کردی با خودشان و با کودک باعث تداخل واژگانی می شود. 2) بین جنسیت و میزان تداخل واژگانی دانش آموزان سال اول ابتدایی ارتباط وجود دارد. 3) بین تداخل واژگانی و افت تحصیلی دانش آموزان سال اول ابتدایی ارتباط وجود دارد. و نیز ...

ظهور و گسترش ابزارهای الکترونیکی مربوط به گردآوری، ذخیره‌سازی و پردازش داده‌های زبانی و همچنین موفقیت چشم‌گیر شبکه‌های واژگانی، نگارندگان را بر آن داشت که به طراحی شبکة واژگانی صفات زبان فارسی اقدام کنند. مقالة حاضر ضمن بیان تاریخچه و مبانی کلی شبکة واژگانی، چگونگی شکل‌گیری شبکة حاضر را شرح می‌دهد. از آنجا که قصد طراحی شبکة واژگانی صفات فارسی را داریم، به طبقه‌بندی معنایی مقولة صفت می‌پردازیم. ...

هدف پژوهش حاضر توصیف تغییرات واجی حاصل از وندافزایی در زبان فارسی و بررسی امکان دسته بندی وندها در دو گروه خنثی و غیرخنثی در چارچوب نظریه ی واجشناسی واژگانی و در نهایت بررسی امکان لایه بندی وندها با توجه به معیار خنثی و غیرخنثی بودن است. بدین منظور 18 وند زایا، شامل 11 وند اشتقاقی و 7 وند تصریفی، انتخاب و واژه های مشتق از آن ها از فرهنگ 8 جلدی سخن جمع آوری شد. 20 واژه از هر وند به طور تصادفی ان...