یکی از مضامینی که از دیرباز مورد توجّه شاعران فارسی زبان قرار گرفته است ، موضوع وطن و وطن دوستی است . این مضمون از قرن سوم هجری تا ربع اوّل قرن چهاردهم در شعر فارسی درباره ی توصیف زادگاه شاعران یا غم و رنج دوری آنان از زاد بومشان به کار رفته است . پس از انقلاب مشروطه ، در اثر تحوّلات خارج و داخل ایران، مفهوم جدیدی از وطن به عنوان یک عنصر فرهنگی وارد ایران شد و سطح وسیعی از ادبیّات فارسی را فرا گرفت...

یکی از ویژگی­های اصلی شعر فارسی، تخلّص شعری است. این موضوع دست­کم تا پایان عصر مشروطه، دغدغۀ ذهنی بخش گسترده­ای از شاعران محیط­های فارسی­زبان در مشرق ‎زمین بوده و از طریق شعر فارسی در میان دیگر ملل مسلمان نیز رواج یافته است. تخلّص، بدان گونه که در میان ایرانیان گسترش داشته، در میان عرب شهرت نیافته است و با نام لقب ­شعری در نزد آنان شناخته شده و از این راه بر میراث شعری شاعران عربی تأثیر گذاشته اس...

عرفی شیرازی شاعر توانا و خیال پرداز قرن دهم هجری (963-999ق.) است که توانست زمینه ساز رواج سبکی تازه در شعر فارسی شود. این شاعر که نگاه تیزبین و ذهنی سرشار دارد، هم در خلق مضامین تازه و هم در ابداع ترکیبات و تصاویر بدیع، موفق عمل کرده و مضمون آفرینی تازه خود را با مهارتی بسیار و خلاقانه با استفاده منحصر به فرد از صور خیال و صنایع ادبی شکل می دهد. در این مقاله سعی شده با بررسی اشعار این شاعر، برخ...

«شعر مصور» نوعی شعر است که در آن واژگان نقش بسزایی در ترسیم تصویر ایفا می‌کنند و خواننده با کنار هم نهادن و تلفیق کلمات، شعر را باز می‌آفریند. در این گونه شعر، نحوه چینش اجزای آوایی و واژگانی شعر و چگونگی قرار گرفتن مصراع‌ها، تصویری را به نمایش می‌گذارد که بیانگر محتوای شعر یا صور خیال آن است. در این مقاله بر آن‌ایم به مقایسه تطبیقی نمونه‌های مختلف شعرهای تصویری ادبیات کهن و معاصر فارسی و فرانس...

«شعر مصور» نوعی شعر است که در آن واژگان نقش بسزایی در ترسیم تصویر ایفا می‌کنند و خواننده با کنار هم نهادن و تلفیق کلمات، شعر را باز می‌آفریند. در این گونه شعر، نحوه چینش اجزای آوایی و واژگانی شعر و چگونگی قرار گرفتن مصراع‌ها، تصویری را به نمایش می‌گذارد که بیانگر محتوای شعر یا صور خیال آن است. در این مقاله بر آن‌ایم به مقایسه تطبیقی نمونه‌های مختلف شعرهای تصویری ادبیات کهن و معاصر فارسی و فرانس...

امروزه به دلیل گسترش مدرنیسم و مینی مالیسم، شعر کوتاه در سراسر جهان مورد توجّه قرار گرفته است و شعر فارسی نیز از این امر، مستثنی نیست و به سمت کوتاه سرایی پیش می رود. از آن جا که شعر فارسی قابلیت خیره کننده ای برای تطابق با نیازهای روز دارد، اکنون از بطن آن، قابلیت های خاصی برای کوتاه سرایی پدید آمده است، ضمن این که قالب های کلاسیک شعر کوتاه هم مجدّداً نوسازی شده اند. پایان نامه ی حاضر، گونه های ش...

با وجود تدریس متون ادبی در مدرسه‌‎ها و دانشگاه‌ها، تاکنون نگرش دانش‌آموزان و دانشجویان ایرانی به آثار ادبی بررسی نشده است. محققان پژوهش حاضر با آگاهی از این خلأ پژوهشی و با رویکردی توصیفی‌ـ‌تحلیلی به مطالعه نگرش دانشجویان به نمونه‌هایی از شعر معاصر فارسی پرداخته‌اند. با الهام از چارچوب نظری والا (۲۰۱۱) سه مفهوم ارزیابی (سطح کیفی)، فهم‌پذیری (میزان پیچیدگی) و تأثیرگذاری درنظر گرفته شد و پس از ان...

در این پایان¬نامه به بررسی و تحلیل سبک شعر محمّدعلی بهمنی پرداخته شده است؛ چنان¬که در بخش نخست با عنوان نوگرایی در شعر فارسی زمینه¬های تاریخی، اجتماعی و سیاسی نوگرایی در شعر فارسی، شعر مشروطه، شعر نو نیمایی و ویژگی¬های آن، شعر نو پس از نیما و غزل معاصر بررسی شده است. در بخش دوم با عنوان محمّدعلی بهمنی، به زندگی و آثار و فعّالیّت¬های این شاعر و دیدگاه¬های صاحب¬نظران درباره¬ی اشعار او اشاره شده است. ...

در بررسی شعر معاصر به دلیل بر هم ریختن ساختارهای هزارسالۀ شعر فارسی این تصور پیش می‌آید که ممکن است نوع و روش‌های کارکرد صور خیال در شعر معاصران با شاعران سلف متفاوت باشد. برای کشف این موضوع، چهار شاعر؛ مهدی اخوان ثالث، سهراب سپهری، فخرالدین مزارعی و حسین منزوی از جریان‌های مختلف شعر معاصر فارسی انتخاب شدند تا پژوهشی در زمینه‌ها و میزان استفادۀ صور خیال در شعر آن‌ها صورت گیرد. د...

 شعر مقاومت علاوه بر اینکه سلاحی مبارز است، گاهی رنگ نجوا یی به خود می گیرد که در قالب تأمّلات شعری به تعالی انسانی می اندیشد؛ این ژرف اندیشی ها در شعر مقاومت عربی و فارسی به خوبی جلوه گر است. با توجه به تأثیر و تأثرمتقابل دو ادبیات مقاومت فلسطین و انقلاب اسلامی ایران، مضامین تأملی همسانی را در شعر شاعرانی همچون؛ محمود درویش -  شاعر مقاومت فلسطینی -  و قیصر امین پور - شاعر انقلابی ایرانی -  مشاه...