رقص های سنتی ارتباط عمیقی با بافت فرهنگی و مذهبی جامعه خود دارند و با عناصر زمینه ای و مادی همراه هستند. هدف این مقاله، بررسی مفهوم رقص در فرهنگ های سنتی است. رقص در این فرهنگ ها در رابطه با مفاهیم مذهبی تعریف می شود و کاربرد پیدا می کند. در مورد رابطه رقص و فرهنگ این پرسش مطرح می شود که چرا در فرهنگ بسیاری از اقوام به موازات داشتن مذهب؛ موسیقی و رقص بومی نیز شکل گرفته است؟ حضور رقص های سنتی در...

از آنجا که یکی از خاستگاه های اصلی تئاتر آیین است و نیز از آنجا که مراسم آیینی از آیین مشتق شده است?از دوران یونان باستان انعکاسی از این دو در تئاتر وجود داشته است.بر همین اساس برخی از کارگردانان تئاتر-از جمله گروتوفسکی-رویکردی جدی به آیین و مراسم آیینی داشته اند و تئاتر خود را بر اساس آیین پی افکنده اند. بنابراین میتوان تئاتر گروتوفسکی را یک تئاتر آیینی نامید.اما اینکه کدام آیین ها منظور نظر ا...

جدال 150 ساله مفاهیم مدرن سیاسی با مفاهیم سنتی، هنوز پایان نیافته است لذا انسان ایرانی معاصر، در هاج و واج روی­آوری به این(مفاهیم مدرن) یا آن(مفاهیم سنتی) قرار دارد و از این رو، در حل دوگانگی حاکم بر حیات سیاسی- اجتماعی خود درعرصه مفاهیم، ناتوان مانده است. (مسأله) چه باید کرد؟ در نیل به راه حلی در این زمینه، نحوه مواجهه عالمان دینی(سئوال اصلی) و در گام نخست، چگونگی روش بومی سازی عالمانی چون سید...

جام در ادبیات فارسی با تعابیری متنوّع مانند جام جم، جام جهان بین، جام جهان نما، جام گیتی نما و مانند آن، مفاهیم خاصی یافته است که از یک سو با اساطیر ایرانی و از سوی دیگر با عرفان ایرانی- اسلامی و ادبیات مزدیسنا در هم آمیخته و در پیوند است. در این آمیختگی «فرّ» و «جام» در اساطیر ایرانی، نمودهایی چون مرغ وارغن، آب، سنگ، مهره، پیاله و مانند آن را به خود می گیرد و سرانجام با تطوّر و تحوّل معنایی خود تب...

امروزه نیاز جسمی و روحی انسان به برقراری ارتباط با طبیعت، موجب گردیده که در همة جوامع، طبیعت به مثابه میراث فرهنگی تلقی شود؛ در میان عناصر موجود در طبیعت، آب و گیاه از اهمیت بیشتری نسبت به بقیه برخوردارند و همواره سایر عناصر طبیعی را تحت تأثیر قرار می¬دهند. ترکیب هوشمندانه آب و گیاه در فضاسازی باغ¬های ایرانی نشان می¬دهد که هر سه رویکرد مفهومی، کارکردی و زیباشناختی به خوبی در آن رعایت شده و در و...

نمادها در دورة اسلامی نسبت به دوره‌های پیش از اسلام کارکرد گسترده‌تری یافتند. دلیل این امر شاید تغییر مذهب و نگرش آیینی بود که در جهان اسلام اتفاق افتاد. در دورة  سلجوقیان، که یکی از گهربارترین دوره‌های رونق علم، هنر و اقتصاد در ایران بوده است، علم نجوم نیز بسیار پیشرفت کرد، به‌طوری که تأثیر آن را بر بسیاری از هنرهای این دوران می‌توان دید. این مقاله به بررسی یک سند سفالی منحصربه‌فرد مربوط به دو...

در گذشته، شکل و ترکیب حجمی فضاهای معماری و همچنین عناصر آن به‎صورت چشم‎گیری تحت‌تأثیر عوامل و پدیده‌های جغرافیایی و محیط طبیعی شکل می‌گرفتند و در مواردی نیز پدیده‌های فرهنگی، به‌ویژه درمورد بناها و فضاهای آیینی، نقش مؤثری در شکل‌گیری فضاها و عناصر معماری داشتند. این پژوهش همزمان به نقش جغرافیا و فرهنگ در شکل بام توجه دارد. این پژوهش تلاش دارد که نقش جغرافیا و پدیده‎های فرهنگی در شکل‎گیری فضاهای...

سرچشمه‌های ساختار شکل در ابنیه آیینی متنوع‌ است که ریشه در فرهنگ، جغرافیا، اقلیم، معماری بومی و... دارد. با ثبات ساختار شکل این ابنیه در هر آیین، تکرار آن جزو لاینفکی از آن شده و به نمادی از آیین تبدیل می‌شود. به دیگر سخن شکل در ابنیه آیینی به عنوان امری مقدس قلمداد می‌شود. با چنین پشتوانه‌ای، ساختار شکل دیگر وابسته به جغرافیا، اقلیم، بوم و... نبوده و به صورت تحمیلی تداوم پیدا می‌کند. هریک از ا...

سرزمین ژاپن در طول تاریخ ردپای حضور ادیان و آئین های متفاوتی بوده است. آئین کهن، شینتو، بودیسم، آئین کنفسیوس و تائوئیسم ادیان اولیه ژاپن بوده که زمان شکل گیری آنها از 6000 سال قبل از میلاد تا قرن هفتم میلادی است. متناسب با این سابقه کهن، ژاپن دارای پیشینه ای غنی از معماری سنتی-آئینی بوده و مفاهیم و فضاهای متفاوتی در طول زمان متناسب با این آیین ها و سنت ها شکل گرفته است. به گونه ای که معماری سنت...

بیان مسأله: از دیرباز فضاهای آیینی نقش مهمی در شکل‌دهی به منظر شهرها و پایه‌های اعتقادی و فرهنگی جوامع بشری ایفا می‌کرده‌اند. به‌گونه‌ای که برخی از تاریخ‌دانان یکی از علل اصلی تشکیل شهر را معطوف به عملکرد آیینی و معنوی آن می‌دانند. فضاهای آیینی به واسطه تجربه مشارکت و هم‌حسی فضایی یکی از قوی‌ترین تجربه‌های فضای جمعی هستند که در فرهنگ ما ایرانیان با داشتن مناسبات نزدیک با عوامل طبیعی چون آب و در...