هدف این مقاله بررسی امکانات دستوری زبان فارسی برای بیان هم پایگی عطفی است. در این زبان، علاوه بر استفاده از همجواری پایه ها، از هم پایه سازها در ایجاد ساخت های هم پایه استفاده می شود. در انتخاب هم پایه سازهای عطفی عوامل کاربردشناسی، معنایی و نیز مقولۀ پایه ها نقش دارند. هنگامی که نوع ارتباط دو پایه از رهگذر مراجعه به بافت و کاربرد معین می شود، معمولاً هم پایه ساز مورد استفاده قرار نمی گیرد. هم پ...

نوآوری در شعر معاصر به تغییر قالب، محدود نمی‌شود. شاعران معاصر به برخی از آرایه‌های ادبی و ظرفیت‌های مختلف آن نیز نگاهی نوآورانه داشته‌اند و با کاربردهای تازه، گه‌گاه برخی از اصول بلاغت کهن را به نقد کشیده‌اند. یکی از این نوآوری‌ها ساخت ترکیب‌های تازة وصفی و اضافی پی در پی و کاربرد اثرگذار آن در بدیع و صورخیال است. قیصر امین‌پور یکی از شاعران برجسته نسل انقلاب، با رویکرد ویژه به ترکیب گروهی واژ...

  یکی از مسائلی که در چهار دهه گذشته در میان زبان‌شناسان گشتاری‌ ـ زایشی محل بحث بوده است، رابطه میان صرف و نحو است. پرسشی که هم اکنون در این حوزه مطرح است، این است: آیا ساخت واژه دستگاه مستقلی است یا می‌توان آن را زیرمجموعه‌ای از نحو به شمار آورد؟ در این مقاله کوشیده‌ایم با توجه به فرایندهای واژه‌سازی زبان فارسی نشان دهیم که پذیرش استقلال صرف و نحو موجه‌تر به نظر می‌رسد.   مهم­ترین دلایلی که ا...

ترجمه به عنوان بازیابی و انتقال مطالب از زبانی به زبان دیگر مواجه با سطوح مختلف زبانی اعم از صرف، نحو، لغت سازی و معنا می گردد. توجه به سبک متن و معناشناسی آن از جدیدترین مقوله های زبان شناسی است که ذهن اندیشمندان این رشته را به خود مشغول داشته است. در تنظیم لغتنامه های روسی مجموعه ای از بخش های گفتار که از نظر دستوری نقش های متفاوتی دارا می باشند مورد توجه قرار می گیرند. این اجزاء عبارتند از ف...

در این پایان نامه برآنیم تا جنبه های زیبایی شبه جمله در دیوان شمس را بررسی نماییم و به تدوین فرهنگ آن بپردازیم. هدف از انجام این پژوهش: یکی نشان دادن زیبایی طبیعی این مقوله ی دستوری به کاربران زبان و غرابت کاربرد آن در دیوان شمس، و دیگری تدوین فرهنگ جامعی از شبه جمله است. هنر جزئی از فرهنگ، نمایانگر شیوه ی زیست و افشاگر نیازهای اجتماعی در هر برهه از تاریخ است؛ کوششی است برای ایجاد زیبایی و زیبا...

پایان نامه حاضر، پژوهشی در زمینه نحو زبان علمی فارسی است که با استفاده از مبانی دستور نظام-مند نقش گرای هلیدی به بررسی قابلیت های زبان فارسی در ه:تعبیر معنادار تجربیات بشر در زمینه علم شیمی، در دو پیکره گفتاری و نوشتاری می پردازد. این پژوهش با توجه به اندک بودن مطالعات موجود پیرامون نحو زبان علم با مفهوم مورد نظر در این پایان نامه، یعنی بررسی نقش زبان در انتقال معانی علمی به صورت سازگار و استعا...

مفهوم موضوع اصلی فلسفه (وجود) بخاطر ادعای بداهت معمولاً چندان نتوانسته است تحلیل گردد. با این همه، گاه اشاره می شود که وجود آن است که در برابر عدم و طارد آن است. اما کدام وجود در برابر کدام یک از معانی مختلف عدم؟ پس نخست باید به معانی گوناگون عدم رسید تا با سنجش معانی گوناگون وجودهای مقابلشان و پالودگی آن ها از انواع و اقسام اعدام، وجود ناب مطلوب فلسفه به دست آید؛ وجودی که هیچ شائبه ای از عدم در...

در طی فرایند دستوری شدگی عناصر واژگانی تبدیل به امکانات دستوری می شوند یا اجزای دستوری ویژ گی های دستوری جدیدی را کسب می کنند. زبان شناسان با مطالعة گسترة وسیعی از زبان ها سعی کرده اند تا ساز و کار ها و اصول حاکم بر دستوری شدگی را دریابند. دستوری شدگی طی گذر زمان اتفاق می افتد، بنابر این وجود متون مکتوب از گذشتۀ یک زبان می تواند کمک زیادی به ما در شناسایی موارد دستوری شدگی نماید. با این حال می ...

پژوهش های تطبیقیِ زبان ها این امکان را فراروی محققان قرار می دهد تا به میزان اثرپذیری زبان ها از یکدیگر پی ببرند و در مواردی رفع مشکلات دستوری و معنایی یک زبان را به کمک اسالیب زبان یا زبان های دیگر امکان پذیر می سازد. پژوهش حاضر با تکیه بر دستور زبان عربی و فارسی و مطالعات دستورپژوهان و فرهنگ نویسان این دو زبان، و نیز براساس روش تحلیلی- تقابلی به بررسی مفهوم «استعلا» بهعنوان یکی از مهم ترین ...