یوهان گوتفرید فن هردر به عنوان متفکری برجسته در زمینه تاریخ حیات انسانی و به عنوان چهره ای در زمانه روشنگری قرن هیجدهم و پیامد های فکری-فرهنگی آن، به نحوی خاص به دوره ها و اعصار تاریخ توجه می کند و بر خلاف تلقی رایج عقل باورانه که با اصول کلی پیش می رود، نگرشی متفاوت در مورد ماهیت انسانی و ایده ها و رویکردهای تاریخی عرضه می کند. وی بر حالات درونی انسانها در تاریخ توجه کرده و بر عواملی چون زبان،...

مسئله ارادۀ آزاد همان گونه که تحت تأثیرات علم است، از دین نیز متأثر است. دو نظـریۀ دینـی «پیـش آگاهی خـطاناپذیر الهـی» و «مشیـت الهی» در معـرض خطر تقدیرانگاری هستند. اگر خداوند هر چیزی که در آینده رخ خواهد داد، از جمله اعمال انسان، را می داند و همه چیز تحت کنترل ارادۀ الهی است، پس چگونه ما به عنوان موجودات انسانی قادر خواهیم بود غیر از اعمال کنونی خود عمل کنیم؟ آزادی مستلزم این است که بتوانیم ب...

یکی از موارد و مسائلی که در مکاتب گوناگون تاریخ نگاری اسلامی مورد توجه مورخین مختلف قرار گرفته و سعی بر این شده تا وقایع مختلف براساس آن تفسیر شود مسإله قضا و قدر و مشیت الهی است. نخبگان سیاسی و دیوانی و فرمانروایان در تاریخ سلسله های ایران بنا به مصالح سیاسی و حکومتی از این اندیشه حمایت کرده و سعی در گسترش آن در تمامی زوایای زندگی مردم داشتند. نوشته حاضر به بررسی این مسإله در کتاب ((تاریخ جهان...