جی باستان در شمال زاینده رود و در شرق اصفهان در پهنه ای وسیع گسترده شده، و نشانه های فراوانی از ساختار زیستی اصفهان پیش از اسلام را در خود دارد. جابجایی هستۀ شهر از جی به یهودیه، اندک اندک تصویر شهرستان کهن را از خاطر جمعی زدود و از آن پس یگانه سند مدنیت باستانی این شهر، مهجور و محقر در حاشیۀ شرقی به حیات خود ادامه داد. شکوه تمدن صفوی و عظمت آثار تاریخی بازماندۀ این خاندان در اصفهان بخش اصلی تو...

جستار حاضر با هدف نقد و شناسایی موارد قوت و ضعف معیار­های شکلی و محتوایی کتاب "باستان­شناسی ایران" به قلم مؤلفان بزرگوار دکتر کریم حاجی زاده و پرویز پور کریمی، انجام شده است. کتاب مذکور از نظر محتوا از جمله تألیفات نادر و پیشرو درزمینه ارتباط بین باستان­شناسی و گردشگری در ایران به شمار می­رود و دور از انتظار نیست که پیشگامی در طرح مباحث جدید موجب بروز برخی کاستی­ها و نقص­ها خواهد شد. م...

آثار و شواهد باستان شناسی و متون تاریخی شاهد برگستره وسیع جغرافیای فرهنگی سرزمین توس در طول تاریخ می­باشند. از میان اماکن و زیستگاههای باستانی برجای مانده در دشت توس شهر تاریخی تابران به دلایل مختلف از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. مطالعات باستان شناسی انجام شده، شناختی نسبی را از توس دوران اسلامی برای پژوهشگران فراهم آورده است. تابران در ادامه حیات تاریخی توس اسطوره ای و کهن در دوران اسلام...

چکیده ندارد.

بررسی و شناخت اسطوره های اقوام و ملتها در مطالعات باستان شناسی مربوط به دوران تاریخی حایز کمال اهمیت است. زیرا کمتر اثر هنری را می توان مشاهده کرد که رد و نشانی از اساطیر یا باورهای اقوام مذکور بر خود نداشته باشد. این گونه پژوهشها را شمایل شناسی(iconography) می نامند که باستان-شناسان ادراکی بیشتر به آن می پردازند. این رساله توصیفات ارائه شده در مورد عناصر اسطوره ای، دینی و حماسی ایرانی در متو...

دانسته های ما از شیوه های آبیاری دنیای باستان بسیار اندک است و در ارتباط با نظام آبیاری بسیار توسعه یافته اورارتو ( نیمه نخست هزاره ‏‎i‎‏ ق . م ) نیز ، اطلاعات موجود براساس بررسیهای باستانشناختی سالیان اخیر است . مطالعاتی که روی شبکه های آبیاری اورارتویی از قبیل سدها ، دریاچه های مصنوعی ، آب انبار و کانالها انجام شده نشان می دهد که این تاسیسات در منطقه کوهستانی و پر برف شرق آناتولی با حمایت و ت...

روزگار هخامنشی باشکوهترین ادوار تاریخ ایران است. در این روزگار ایران زمین در تمام عرصه های سیاسی ؛اجتماعی ؛ اقتصادی ؛ نظامی ؛ مذهبی ؛ هنری و معماری به شکوفایی می رسد. پارسیان آریایی بودند و در هزاره ی دوم پیش از میلاد ؛ وارد ایران می شوند و نخستین امپراتوری بشریت را تشکیل می دهند. آنان در کشورداری و نگرش سیاسی – مذهبی؛ طرحی نو در جامعه ی بشری می اندازند و نظام اداری بسیار پیشرفته و توانمند شکل ...

سکه شناسی از دانش های مکمل مطالعات تاریخی به شمار می رود که کاربرد آن حداقل از حدود صد سال گذشته مورد تأیید پژوهشگران باستان شناس، تاریخ دانان، مورخان تاریخ هنر و دانش های مرتبط دیگر بوده است.سکه ها به دلیل مقاومت فلز به کار رفته در آن ها، در برابر تغییرات دما و رطوبت، با تغییرات کم و در بسیاری موارد با کیفیت عالی باقی می مانند.اطلاعات موجود در سکه ها، از جمله نقوش، خطوط، عبارات، شعارها، نمادها...

به استناد منابع و متون تاریخی کجور در دوره میانه اسلامی با همین نام و قبل از تهاجم مغول با نام کجه مرکز سیاسی ایالت رویان و سپس پایتخت رستمدار بوده است . رویان یکی از ایالتهای مهم اسپبدان طبرستان در بخش غربی طبرستان بود که گسترش جغرافیایی آن از غرب آمل شروع وتا مرز دیلمان ( گیلان ) امتداد داشته است . بنا به نوشته این اسفندیار ، یکی از شعبات خاندان اسپهبدان بنام پادوسبانان از سال 45 تا 1005 ه . ...