مثنوی معنوی از ارزشمندترین آثار عرفانی ادب فارسی است که در پی تعلیم زندگی حقیقی و نمودن راه سعادت به بشر است. هرچند تأکید این کتاب بر وصول به منبع خلقت و کمال غایی انسان است اما در رابطه‌ای دوسویه تلاش برای زندگی مطلوب این جهانی را نیز توصیه می‌کند. مسأله این پژوهش آن است که دنیا و جلوه‌های آن به چه میزان و از چه منظری در این اثر نمود یافته است. بدین منظور با دسته‌بندی داستان‌ه...

چکیده: اطناب یکی از مقوله های علم معانی است که در جمله و شبه جمله کاربرد دارد، و دارای مراتب: حقیقی و مجازی، و انواع: تکرار، ایغال، احتراس، تذییل، اعتراض و... است. در این پایان نامه، مبحث اطناب به طور جامع و کامل بر اساس یکی از ارزشمندترین و بزرگترین آثار ادب فارسی، یعنی مثنوی معنوی با رویکردی خاص به مسأل? اطناب، و بر اساس ساخت زبان فارسی و توانش های آن مورد بررسی قرار گرفته است. نخستین هدف ...

حیات از منظر عارفان، متجلّی شدن به نور اقدس الهی است در ظلّ انوار ساطع او که سبب آن ترک علایق دنیوی و امیال شهوانی است. فلاسفه نیز عموماً مبحث حیات را برای اثبات حس و اراده و حیّ و قیوم بودن ذات حق مورد بررسی قرارداده اند. در این پایان نامه محقق برآن است تا دیدگاه مولوی را درخصوص معنا و مفهوم حیات بررسی کرده و با تکیه بر آیات و احادیث مورد تحلیل قرار دهد. با توجه به بررسی به عمل آمده در درون مایه م...

مثنوی معنوی مانند کتابخانه ای است که می توان در آن بسیاری از موضوعات را، به ویژه در حوزة علوم انسانی، جست و جو کرد. در این میان، گریه و زاری به عنوان یکی از مباحثی که مولانا در اشعار خود به شکلی بسیار متنوع، زیبا و روح نواز به آن پرداخته، درخور دسته بندی و ژرف نگری است. به طور کلی می توان گریة و زاری را در قالب دو نوع کلیِ ممدوح و مذموم دسته بندی کرد. گریة ممدوح حاصل غم ممدوح عشق و گریة مذموم، ن...

  در ادبیات فارسی مولانا از برجسته‌ترین شاعرانی است که درسرودن مضامین عارفانه دستی توانا دارد و تمثیلاتش مشحون از معرفت و عشق است. از زمره این حکایات عرفانی داستان مرد و گنج از دفتر ششم مثنوی معنوی است که رد پای این شناخت را بوضوح در کتاب کیمیاگر پائولوکوئیلو می بینیم. این تأثیر انسان راوادار می سازدکه بر فراگیر بودن اندیشه عالی و جهانی مولانا آفرین گوید و او را بستاید. پژوهش حاضر در صدد است با...

        مؤلفه­های پدیدارشناسی هوسرلی   در ­­ شناخت­شناسی مثنوی معنوی     علی‌اکبر سام خانیانی [1]     تاریخ دریافت:27/8/92   تاریخ تصویب:12/12/92     چکیده   مثنوی معنوی جلال­الدین محمد مولوی(604-672ه.ق) دربردارنده شناخت­شناسی ویژ­ه­ای است که شناختن آن در فهم جایگاه اثر و تفکر شاعر اهمیت زیادی دارد. مؤلفه­های این شناخت­شناسی، گاه به­طور شفاف بیان شده است و گاه از متن داستان­ها و عملکرد شعرشناخت...

در این پژوهش سعی شده با رویکرد روشی کتابخانه­ای و شیوةه پردازش توصیفی – تحلیلی محور اصلی اندیشه مولوی و همچنین پاره­ای از اندیشه­های سیاسی وی با استناد به کتاب «مثنوی معنوی» نمایانده شود. از این روی با استفاده از نظریه عشق به عنوان مرکز اندیشه­های مولوی به صفاتی چون: تواضع، رضا و تسلیم (در برابر خداوند) در باور او می­پردازیم و در این راستا به اندیشه­های سیاسی  او رهنمون می­شویم. اندیشه­هایی همچ...

بررسی و تأمل در مثنوی مولانا جلال الدین از ابعاد گوناگون می تواند به درک بهتر این کتاب شریف کمک کند. از مهم ترین موضوعاتی که از دیرباز درباره مثنوی مطرح بوده و هست، چگونگی سرایش آن است. آنچه مشهود است این است که مولانا، مثنوی را فی البدیهه سروده است امّا کم و کیف آن، آن گونه که باید و شاید معلوم نیست. مقاله حاضر می کوشد تا با بررسی مثنوی، نکاتی را که می تواند به چگونگی شکل گیری مثنوی و عوامل سرا...

چکیده در این اثر مفاهیم روانشناختی مثنوی مولوی مورد تحقیق قرار گرفته است. البته مولوی، روان شناس به معنی امروزی نیست اما بعنوان یک عارف و حکیم متفکر و آگاه، از آنجا که با نفسانیات و تأثیر و تأثر نفس آدمی در موقعیت های مختلف آشنایی کامل داشته و به مقتضای حال سخن گفته است، نظریات وی دارای ارزش فراوان است. بنابراین ما با مطالعه قریب به یکصد کتاب و مقاله معتبر روان شناسی و ادبی، سعی کرده ایم نظریا...

سوررئالیسم جریانی است هنری و ادبی که در ابتدای قرن بیستم درکشور فرانسه آغازشد. سوررئالیست ها به وجود عالمی ماورای عالم ماده معتقد بودند و راه رستگاری را در  اشراقاتی می دانستند که در طی آن انسان از واقعیت و زندگی عادی خویش می برد و به عالم ماورا دست پیدا می کند. آنان به ضمیر ناخودآگاه معتقد بودند و از شیوه هایی چون نگارش خودکار، هذیان، جنون و خواب و رویا برای ثبت محتویات ضمیر ناخودآگاه استفاده ...