کفال پوزه باریک گونه غیربومی دریای خزر است که در سال‌های 1930 تا 1934 از دریای سیاه به دریای خزر معرفی گردید و با موفقیت استقرار یافت و در حال حاضر از گونه‌های اقتصادی دریای خزر می‌باشد. از آنجا که هیچ اطلاعاتی در سطح مولکولی در مورد این گونه پس از 8 دهه حضور در دریای خزر وجود ندارد لذا در این مطالعه به منظور بررسی ساختار ژنتیکی کفال پوزه باریک در دو منطقه بابلسر (27 نمونه) و تنکابن (30 نمونه) ...

طی دهه های اخیر به دلیل تغییر سطح آب دریای خزر، ورود آلاینده های زیست محیطی و گونه های مهاجم، ساختار اکوسیستم دریای خزر به شدت تغییر کرده است. در این مطالعه اثرهای شانه دار مهاجم (mnemiopsis leidyi) دریای خزر بر عملکرد اکوسیستم در سواحل ایرانی دریای خزر با استفاده از داده های صید گونه های مهم شیلاتی در سه دوره اول (1379-1375؛ دوره مرجع)، دوم (1385-1380) و سوم (1390-1386)، به ترتیب به عنوان سه د...

کمبود منابع آب و خشکسالی باعث شده است که استفاده از آب­های نامتعارف به صورت گزینه­ای قابل تامل مطرح باشد، از سویی کشور ایران با دریای خزر مرز مشترک آبی دارد. از این­رو پژوهش حاضر به­منظور بررسی اثر تنش شوری آب دریای خزر، روی جوانه­زنی، طول، وزن، نسبتK+/Na+  و مقدار Ca2+ در دو گونه علوفه­ای انجام شد. گونه­های انتخاب شده شامل شبدر     (berseemclover) و یونجه (hame...

محیط زیست دریای خزر در اثر بهره برداری عظیم انسانی و تخلیة مقادیر زیادی از فاضلاب های شهری، صنعتی و کشاورزی تحت فشار بسیار زیاد است. مواد مغذی مانند فسفر و نیترات و سایر مواد زاید انسانی از طریق رودخانه ها، و یا ورود مستقیم به دریای خزر ریخته و محیط زیست دریایی و اکوسیستم دریای خزر را تهدید می کنند. وقوع غلظت های بالای فیتوپلانکتون در محیط های آبی در عکس العمل به ورود مواد مغذی گیاهان در اثر فع...

چکیده             Mnemiopsis leidyi از (Ctenophora)، بومی سواحل اقیانوس اطلس (آمریکای شمالی و جنوبی) می­باشد. حضور این گونه از شانه­دار برای اولین بار در سال 1387 در سواحل جنوبی دریای خزر گزارش شده است که از طریق آب توازن کشتی­ها، ابتدا از موطن اصلی خود به دریای سیاه و سپس به دریای خزر راه یافته است. کاهش شدید ذخایر کیلکا ماهیان و همچنین جمعیت ماهیان خاویاری و فک دریای خزر مرتبط با پراکنش گستر...

هدف این پژوهش شناسایی ارتباط بین دو الگوی دریای شمال-خزر و شرق اروپا- شمال­شرق ایران با بسامد رخداد سرماهای فرین ایران زمین طی دورة سرد سال است. برای اجرای آن از داده­های میانگین دمای روزانه­ی 663 ایستگاه همدید و اقلیمی روی پهنة ایران طی بازة زمانی 1/1/1962 تا 31/12/2004 به مدت 15706 روز استفاده شد. داده­های دمای روزانه به کمک روش درون­یابی فضایی کریگینگ در یاخته­هایی با ابعاد 15 × 15 کیلومتر د...

دریای خزر تا مدت ها بدون اینکه اهمیت بین المللی داشته باشد بین ایران و شوروی به صورت مشترک بر اساس عهد نامه های 1921و1940 مورد استفاده قرار می گرفت . پس از فروپاشی شوروی و افزایش کشورهای حاشیه دریای خزر از 2 به 5 کشور، این دریاچه اهمیت بین المللی یافت که علل آن به موقعیت ژئوپولتیک و ژئواکونومیک آن باز می گردد. به دنبال این شرایط رژیم حقوقی دریای خزر نیاز به بازبینی مجدد پیدا کرد و با توجه به چا...

با فروپاشی شوروی در دسامبر 1991‘ ژئوپلتیکی منطقه دچار تغییرات بنیادین گردید. تبدیل کشورهای ساحلی دریای خزر از دو به پنج‘ ظهور کشورهای مستقل محصور در خشکی‘ نامشخص بودن وضعیت حقوقی دریای خزر و نیاز کشورهای استقلال یافته به بهره برداری از منابع دریا‘ وجود ذخایر عظیم نفت و گاز دریای خزر و مهمتر از همه خلاء قدرت ایجاد شده باعث گردید تا تمایل جهت پر کردن خلاء قدرت در منطقه بسرعت توسط قدرتهای منطقه ای...

هدف این مقاله بررسی روند تغییرات سطح آب دریای ‌خزر در طی سیزده سال گذشته به کمک ارتفاع‌سنجی ماهواره‌ای است. داده‌های ارتفاع‌سنجی از طریق ماهواره‌های Topex/Poseidon و Jason-l تامین و از داده‌های تاید‌گیج‌های ساحلی بندر ‌انزلی، بندر ‌صدرا و بندر ‌نوشهر برای کنترل نتایج حاصل از ارتفاع‌سنجی ماهواره‌ای مورد استفاده قرار گرفته‌اند. عمدة دستاورد‌های این مطالعه که در مقاله حاضر ارائه خواهد شد، به شرح ذ...

چکیده ندارد.