با اکران فیلم قیصر در سال 1348 فیلم‌های جاهلی وارد فاز انتقام‌جویانه شدند. این انتقام‌جویی در فیلم‌هایی که امتداد تیپ قیصر را به نمایش گذاشتند، به انحای مختلف طرح شد. در این مقاله با بررسی فیلم‌‌های رضاموتوری، گوزن‌ها و کندو، چگونگی کنش انتقامجویانه‌ی مابعد قیصری را بررسی کرده‌ایم. رویکرد این مقاله در بررسی این فیلم‌ها خوانش جامعه‌شناختی درون‌-متنی است؛ خوانشی که لات را در نسبت با جهان اجتماعی ...

به دلیل فراگیر و جهانی شدن آموزه‌های دموکراسی از یک‌سو و اقتدارگرا و غیردموکراتیک بودن نظام‌های سیاسی در کشورهای عرب خاورمیانه از دیگر سو، پذیرفته شده است که خیزش‌های مردمی این نقطه از جهان در سال 2011 به نوعی گذار دموکراتیک تلقی شود. خیزش انقلابی مردم مصر نشان داد که جوانان اصلی‌ترین کارگزاران آن بوده‌اند. اما نکته‌ای که در تحلیل کارگزاران تحول 2011 تا 2013 مصر مغفول مانده است نقش و تاثیر ارتش...

موضوع این مقاله ارائه تبیینی جامع از هندسه و رمزهای هندسی و نسبت آنها با معارف باطنی و روحانی؛ بویژه اصل «توحید» در فرهنگ و هنر اسلامی است. این مقاله به  سه مبحث مرتبط به هم می پردازد. ابتدا هندسه و نسبت آن با تناظر میان عوالم سه گانه هستی «عالم عقول، عالم خیال مطلق، عالم ماده » مورد بررسی قرار می گیرد. در آراء بدست آمده از فیثاغوریان، افلاطون، ابن سینا، ابوریحان بیرونی و رنه گنون، هندسه با زبا...

هدف از انجام پژوهش حاضر بررسی بازتاب شخصیت حضرت زینب (س) - به عنوان پرچمدار نهضت کربلا- در شعر شاعران مسیحی معاصر است زیرا شخصیت والا و نقش تعیین‌کنندۀ ایشان در حوادث عاشورا و مابعد آن، از جمله خطبه­های افشاگرانه­ای که برای بیداری افکار عمومی، بیان مظلومیت اهل‌بیت (ع) و افشای هویت دشمنان آنان ایراد کردند، سبب شده است تا نویسندگان و شاعران زیادی از آیین و مذاهب مختلف به مدح و ستایش ایشان به عنوا...

قرآن کریم سامان­ یابی علوم بسیاری از جمله علم بدیع را سبب شده ­است و «استطراد» یکی از آرایه­ های بدیع است که با وجود سابقۀ طولانی و اهمیت بسیار، تعریف منسجمی از آن ارائه ­­نگردیده و کاربرد آن در قرآن کریم آن­چنان­که باید، نمایان نگشته­­است؛ به نحوی­که برخی از تفاسیر، با استناد به سیاق، منکر آن شده و از درک حقایق بازمانده­اند؛ اما اینک، این مسئله مطرح می شود که آیا می­ توان با بازتعریف آن، تفسیر...

مارتین هیدگر تحلیل انسان را به منزلة اقدامی تمهیدی برای پرسش از معنای وجود تلقی می کند و به آن «هستی شناسی بنیادین» می گوید. از منظر هیدگر بررسی دقیق پرسش از وجود منوط به این است که در وهلة نخست آن کسی را که پرسش های وجودی درمی افکند، یعنی «دازاین» را شفاف سازیم. هیدگر فیلسوفی وجودی است و بر این باور است که مابعد الطبیعه در تمثیل درخت شناسایی دکارت به عنوان ریشة درخت در خاک وجود قوام می گیرد....

کانت در آثار متعدد دورۀ مابعد انتقادی از جمله تمهیدات و به ویژه دیباچۀ هر دو طبع کتاب نقد عقل محض، بر تقدم رتبی و زمانی بحث تعارضات عقل نسبت به دیگر بخش‌های نظام فلسفی خود تصریح کرده و وظیفۀ محوری فلسفه را مقابلۀ ریشه‌ای با تعارضات عقل محض دانسته است. وی راه حل تعارضات ریاضی را به مثابۀ دلیلی غیر مستقیم در اثبات و تحکیم ایدئالیسم استعلایی خود می‌داند چراکه این تعارضات سبب تنبّه عقل شده و آن را د...

دیدگاه کانت درباره مسئلۀ وجود نتایج مشکل آفرینی به بار می آورد. مقالۀ حاضر با صورت بندی دو مشکل، که ابتدا در مقالۀ جِرُمی شِیفر (1962) توضیح روشنی یافت، و در این جا به ترتیب ”مشکل تناقض“ و ”مشکل بیهوده گویی“ نام گذاری می شوند، شروع می‌شود. بر مبنای مشکل نخست، گزاره‌های وجودی در حالی که باید از دیدگاه کانت ترکیبی باشند، تحلیلی می شوند. بر مبنای مشکل دوم، لازمۀ دیدگاه کانت این است که یا موضوع گزاره‌...

نظریه فیلسوفان مسلمان در خصوص عقل تا آنجا که مبانی روانشناختی مابعد الطبیعی آن مربوط میشود بر نظریات یونانیان در مورد نفس و قوای دراکه آن مبتنی می باشد. چارچوب اصلی نظریه آنان در خصوص وحی نبوی همان نظریه مشهور درک عقلانی است که ارسطو در سومین دفتر کتاب نفس بطور مبهم آن را مطرح کرده است و بعدها مفسرین و شارحین او، بخصوص اسکندر افرودیسی ، در بسط و پرورانیدن آن کوشیده اند، هرچند بطوری که درفصل بعد...