رده­شناسی شاخه­ای از زبان­شناسی است که به مطالعۀ شباهت­های ساختاری بین زبان­های مختلف بدون درنظر گرفتن پیشینۀ آنها می­پردازد. تاکید مطالعات رده­شناختی بر همگانی­های زبانی می­باشد. مؤلفه­های بیست­وچهارگانه درایر یکی از همگانی­های اساسی در مطالعۀ ترتیب واژه است. در پژوهش پیش­رو با تاکید بر این مسأله که رده­ها هرگز قطعی نخواهند بود، به مشخص کردن ردۀ زبان گیلکی بیه­پسی و مقایسۀ آن با زبان فارسی پرد...

مقولۀ چندمعنایی و نحوۀ ایجاد آن از مهم­ ترین مباحثی است که در مکاتب مختلف زبان‌شناسی به­ ویژه در رویکرد شناختی به زبان مورد توجه است. در این پژوهش به بررسی چندمعنایی صفات مشترک در زبان فارسی و ترکی آذربایجانی با رویکرد شناختی پرداخته ­ایم. این پژوهش توصیفی- اسنادی بوده و داده ­های پیکره از مجلات محلی به زبان ترکی و فارسی، فرهنگ ترکی­-­­فارسی (شاهمرسی) و فرهنگ فارسی-آذربایجانی، تألیف بهزادی انتخ...

گاهی توانایی های زبانی در انسان به علل شناخته یا ناشناخته دچار اختلال و آسیب می شود و یکی از اختلالات مهم و شناخته شده در زمینه ی توانایی های زبانی و گفتاری، لکنت است. در گفتار و رفتار افراد لکنتی ویژگی های عاطفی، رفتاری و شناختی خاصی وجود دارد که به طور اختصاصی به احساسات، رفتارها و نگرش هایی اشاره دارد که مربوط به فرایند برقراری ارتباط است. هدف پژوهش حاضر، تعیین رابطه ی بین واکنش نسبت به لکنت...

هدف این مطالعه بررسی تاثیر قالب سازی مفهومی همزمان در بیان شفاهی زبان آموزان است. به بیان دقیق تر، در این مطالعه مکانیسم های شناختی ، تفاوت های فردی، و نوع تکلیف آموزشی در سه فاز پژوهشی مجزا اما مرتبط مورد توجه قرار گرفته اند. در فاز اول این پژوهش، مفهوم قالب سازی از دیدگاه شناختی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت. در این راستا، با استفاده از روش های تحقیق کمّی و کیفی فرایند های شناختی بررسی شدند. د...

مسألة اصلی این پژوهش یافتن شباهت ها و تفاوت های تصویرسازی کارگزاران اجتماعی در دو روایت متفاوت از ماجرای کین خواهی بهمن بوده است. بر این اساس، نویسنده با بررسی مؤلفه های جامعه شناختی ـ معنایی که تئو ون لیوون در الگوی پیشنهادی خود ارائه داده و انطباق آن ها بر برش های داستانی مورد نظر از شاهنامه و بهمن نامه، کوشیده است تا به زمینة ایدئولوژیک ورای دو متن دست یابد و تفاوت تأثیرگذاری آن ها را نشان د...

هدف این پژوهش بررسی طرح واره های تصوری در کتاب های درسیِ فارسیِ دورۀ ابتدایی در چارچوب زبان شناسیِ شناختی است. طرح واره های تصوری یکی از مباحث اساسی رشته هایی چون فلسفه، روان شناسی و زبان شناسی است. به زعم زبان شناسان شناختی، اهمیت طرح واره های تصوری به عنوان بخشی از سازوکارهای زبان و تفکر این است که آنها به عنوان مفاهیم جسمیت یافتۀ ابتدایی و اولیه می توانند، به شکلی نظام مند، ساختار مفاهیم پیچیده...

هدف: نقص شنوایی یکی از مهمترین دلایل تأخیر زبانی در کودکان است که جنبه های مختلف تولید و درک زبان  را تحت الشعاع قرار می‌ دهد. رشد و ارتقای سطح مهارت‌های زبان بیانی و زبان دریافتی در کودکان کم‌ شنوا مستلزم به کارگیری  برنامه‌ های آموزشی و توانبخشی مناسب است. این پژوهش با هدف بررسی تأثیر بازی‌های زبان شناختی بر رشد این مهارت‌ها در کودکان کم شنوای پیش دبستانی انجام شده است. روش بررسی: روش بررسی د...

ایدئولوژی ها ساخت هایی معنایی هستند که در تولید، بازنمایی و تغییر روابط نابرابر قدرت نقش دارند و به واسطه معنا با گفتمان و زبان که ابزار تولید معناست، پیوند می خورند. ایدئولوژی ها در قالب رخدادهای گفتمانی، تولید می شوند و انتقال می یابند. عناوین خبری مطبوعات نمونه های این رخدادهای گفتمانی هستند. در این پژوهش در چارچوب تحلیل گفتمان انتقادی و با بهره گیری از مؤلفه های جامعه شناختی ـ معنایی الگوی ...

کاربرد واژه ها در معانی حقیقی یا مجازی زمان خود از ویژگی هایی است که هر گوینده ای در کلام خویش به آن اهتمام ویژه دارد. بر این اساس، معانی ای که پس از ایراد سخن برای واژگان پدید می آید هرگز نمی تواند مراد گویندة آن سخن باشد و مخاطبان آن سخن نیز نمی توانند مفاد کلام را طبق معانی جدید واژه ها، استنباط کرده و به صاحب سخن نسبت دهند، بلکه باید ذهن را از معناهایی که پس از ایراد سخن برای الفاظ به وجود ...

درمعنی شناسی شناختی، منظور از سازوکا رهای شناختی ابزارهای شناختی مثل مجازهای مفهومی، استعاره های مفهومی و تصویری، و طرحواره های تصویری هستند که در سازماندهی ودرک مفاهیم انتزاعی در ذهن انسان نقش دارند. هدف مقاله حاضر، بررسی نمونه هایی از این سازوکارهای شناختی است که در دعای امام سجاد علیه السلام در صحیفة سجادیه به کار رفته است. سؤالی که مقاله حاضر این است که این سازوکارهای شناختی در مفهوم سازی م...