منطقه خلیج فارس یکی از مناطق معدود جهان است که به دلیل دارا بودن منابع فسیلی، موقعیت ژئوپولیتیکی و استراتژیکی اش همواره در طول تاریخ شاهد حضور قدرت های خارجی بوده است. ایران در مقایسه با کشورهای دیگر منطقه دارای مرزهای آبی طولانی تر و بالطبع مشکلات مرزی بیشتری است. اقدامات و دخالت های قدرت های استعمارگر در تحدید حدود آبی و خاکی این منطقه بدون توجه به انطباق یا عدم انطباق آن با جغرافیای جمعیتی و...

در فاصله آغاز تهاجم مغولان 616ق/1217م و پایان دولت ایلخانان مغول736ق/1336م کانون های سیاسی و اقتصادی دریایی در خلیج فارس کمابیش در کیش، هرمز قدیم، هرمز جدید متمرکز بود. علاوه بر این ها تحولات سیاسسی – اقتصادی خلیج فارس تا حدود زیادی به دو کانون قدرت بزرگ تر نیمه ی جنوبی ایران یعنی فارس وکرمان، و در نهایت به سیاست ها و اقدامات دولت مرکزی ایلخانان مربوط می شد. در آغاز قرن هفتم، کیش تحت حاکمیت خا...

در سال‌های اخیر، اصلاح قیمت فرآورده‌های نفتی در مقام اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها و حرکت به سمت قیمت‌های واقعی، در دستور کار قرار گرفته است. شناخت رفتار قیمتی این فرآورده‌ها قبل از اتخاذ هرگونه تصمیمی از اهیمت ویژه‌ای برخوردار می‌باشد، به‌طوریکه می‌تواند به عنوان پیش‌نیاز بسیاری از تصمیم‌گیری‌های حوزه انرژی مطرح گردد. مقاله حاضر به بررسی وجود رابطه موشک و پَر- افزایش سریع و موشکوار قیمت فرآو...

در این مقاله اثر افزایش قیمت حامل‏های انرژی بر رقابت پذیری صادرات صنعتی بررسی شده است. میزان افزایش در شاخص قیمت‌های داخلی به صورت برون‌زا و با استفاده از روش‏ داده - ستانده برآورد شده است. بر این اساس، صادرات صنعتی برای مدت 5 سال در 3 سناریو پیش‏بینی شده است. بر اساس سناریو‏های مختلف، قیمت حامل‏های انرژی به ترتیبی افزایش می‌یابد که در سناریو اول دولت در سال اول اجرای قانون هدفمندسازی یارانه‌ها...

چکیده حضور روسیه در خلیج فارس 1900-1917م سال های پایانی قرن نوزدهم ،خلیج فارس ،صحنه رقابت قدرت های اروپایی گردید.دولت انگلستان در قرن نوزدهم به بهانه حفاظت از هند،تمامی راه های دریایی و خشکی های منتهی به آن را نیز تصاحب کرده بود،خلیج فارس را متعلق به خود می دانست.تا اوایل قرن بیستم در این منطقه اتفاق خاصی انگلستان را تهدید نمی کرد ولی به تدریج دولت های سهم خواه و نو ظهوردیگری پا به عرصه ظهور...

توسعه طلبی بریتانیا در خلیج فارس مراحل مختلفی را در برمی گیرد که هر یک از این دوره ها شاخصه های خاص خود را دارد. بریتانیا نفوذ اولیه خود را از اوایل سده هفدهم میلادی آغاز کرده بود و تا اوایل سده نوزدهم این رویه را ادامه داد. از نیمه دوم سده نوزدهم بود که سیاستهای بریتانیا در خلیج فارس به اوج خود رسید و یک سیستم جدیدی برای اداره خلیج فارس به کار گرفته شد. چنانکه از اواسط قرن نوزدهم میلادی اداره ...

این مقاله برآن است تا روند گسترش حضور چین درخلیج فارس را از نظر نیاز به انرژی ارزیابی کند. در این عرصه وجود منابع عظیم انرژی در کشورهای خلیج فارس باعث شده تا جمهوری خلق چین جهت رفع نیازخود به انرژی که همراه با رشد فزاینده اقتصادی که دردهه های اخیر بویژه در بعد صنعتی بوجود آمده، اقدام کند. از این نظر کشور چین هم مانند اغلب قدرت های صنعتی به خلیج فارس به دلیل داشتن منابع عظیم انرژی توجهی ویژه نش...

ساخت جزایر مصنوعی از سوی کشورهای حاشیه‎ی خلیج فارس، به‎ویژه امارات متّحده‎ی عربی، سبب‎شده تا این موضوع با حساسیّت بیشتری از سوی کشورهای منطقه، به‎ویژه ایران دنبال شود. در چنین شرایطی، ریشه‎یابی آثار زیست‎محیطی و سیاسی این مسئله، بسیار مهم به‎نظر می‎رسد. آلودگی زیست‎محیطی سال‌های پیش، درنتیجه‎ی فعّالیّت‌های انسانی و بهره‌برداری بی‎رویّه از طبیعت به‎وجود آمده است. آلودگی آبها ازجمله خلیج فارس، بخش چشم...

خلیج فارس، با توجه به موقعیت ژئوپلیتیک و استراتژیک خود در معادلات بین المللی، اهمیت روزافزونی یافته و کشورهای این حوزه همانند سایر مناطق دنیا ناگزیر از مواجهه با این شرایط نوین هستند. در چنین شرایطی و با توجه به ضرورت شکل گیری سازوکارهای نوین امنیت منطقه ای و تلاش کشورهای منطقه برای پاسخگویی به این چالش، شاهد تلاش گسترده بازیگران فرا منطقه ای برای حضور در منطقه ای در راستای اهداف امنیتی هستیم. ...

ایران با داشتن وسیع ترین طول ساحل در خلیج فارس تمامی شمال خلیج فارس را در کنترل خود داردبه علاوه اینکه جزایر متعددی نیز در شمال و مرکز خلیج فارس و دهانه تنگه هرمز در مالکیت ایران قرار دارد و اقتصاد ایران با خیج فارس و به ویژه تنگه هرمز پیوند خورده و سرنوشت اقتصاد ایران را سواحل و جزایر و بنادر و تنگه هرمز تعیین می کند. بنابراین تنگه هرمز برای اقتصاد ایران از اهمیت بسیار حیاتی برخوردار است و منا...