چکیده: شهریار شاعریست دو زبانه که آثار موفقی را در هر دو زبان عرضه کرده است، به طوری که ستایشگران شعر ترکی او کم از طرفداران شعر فارسی او نیستند. دیدگاههای شاعری که با ظرایف هر دو زبان آشنایی دارد و تسلط خود را در هر دو زبان نشان داده، حائز اهمیت است؛ شهریار شعر ترکی را از نظر قدرت توصیف بخصوص توصیفات طبیعی می ستاید، همچنین از نظر قابلیتهای زبانی بر فارسی برتری می دهد. از طرفی انعطاف زبان...

چکیده امروزه روایت­شناسی، با توجّه به تنوّع، ابعاد و پویایی خاصی که دارد، به عنوان نظریّه و روشی علمی در مطالعه و بررسی فنون و ساختارهای روایی آثار ادبی، بیش از پیش مورد توجّه و استفاده منتقدان و پژوهشگران ادبی قرار گرفته است. در این جستار مؤلّفۀ زمان از دیدگاه روایت­شناسی، به عنوان شاخه ای در نقد ادبی، با تکیه بر نظریّه ژرار ژنت و از منظر  نظم، تداوم و تکرار، در داستان فریدون پسر فرانک نوشتۀ علیرضا ...

سفرنامه نویسی یکی از فنون ادبی است. سفرنامه نویسان مغرب و اندلس در نگارش، گردآوری و تدوین سفرنامه هایشان، ویژگی هایی خاص و مشترک دارند و خصلت بارز آن ها توجّه و نگارش سفرنامه های ادبی است. یکی از این سفرنامه نویسان، ابو عبدالله عبدری صاحب «الرحلّه المغربیه» در قرن هفتم هجری می باشد. از دلایل سفر وی ادا کردن فریضه حج، کسب دانش از بزرگان و تجارت بوده است. سفرنامه وی شامل توصیف احوال مردم، مکان ها، ...

در دنیای پُر از راز و رمز شاهنامة فردوسی، و در کنار شگفتی های ادبی و هنری که این اثر حماسی و ملّی را در ردیف بزرگ ترین شاهکارهای حماسی جهان قرار می دهد، آن چه کمتر مورد توجّه قرار گرفته است، آشنایی این حکیم بزرگ با علوم و فنون روز و بازتاب دانش ها و اطلاعات خود در شاهنامه است. آشنایی و حتی دانایی بسیارِ او در علم نجوم نیز امری است که نباید از آن به سادگی گذشت. پژوهش حاضر بر آن است تا از این منظر به...

سید عبدالله شُبَّر در کتاب مصابیح الأنوار فی حل مشکلات الأخبار، با استفاده از راهکارهای گوناگون به شرح روایات مشکل و حلّ وجوه غامض آنها پرداخته است که از آن جمله می توان از بهره گیری از لغت، صرف و نحو، تاریخ، علوم طبیعی، توجه به فنون و آرایه های ادبی، مراجعه به قرآن و حدیث، کوشش در حل تعارض اخبار و نقد محققانه و عالمانۀ شروح گذشتگان نام برد. مؤلّف مصابیح الأنوار، علاوه بر این، به تأثیر عناصر تصحیف، ...

صباحی بیدگلی از پیش آهنگان و شاعران پرآوازۀ سبک دورۀ بازگشت ادبی است و در میان شاعران این سبک، رتبتی ممتاز دارد. او در سرودن انواع شعر (غزل، قصیده، ترکیب بند، مثنوی و...) طبع خود را آزموده و در هر صنفِ سخن، به خوبی از عهدۀ ادای آن برآمده است. صباحی در غزلیاتِ شیرین و لطیف خود، به سخن سعدی و حافظ توجه دارد و در قصیده، کار قصیده سرایان بزرگ قرن پنجم و ششم سرمشق اوست. او توانسته است با به کارگیری ان...

از دیرباز دانشهایی چون بدیع، معانی و بیان، عروض و قافیه و... به عنوان معیارهایی برای زیبایی شناسی عناصر ادبی و ارزشیابی شعر و نثر فارسی و عربی به کار می رفته و زمینه ساز نوعی نقد روشمند بوده است. از این رو، امروزه ما نیز ناگزیریم که این گونه آثار علمی را به سبب اشتمال بر ابزارهای نقد ادبی با دقّت تمام بررسی کنیم. نفوذ عمیق و حضور بلامنازع زبان و ادب فارسی در شبه قاره هند منجر به پیدایش آثار گران...