ابن فارض از بزرگترین سرایندگان شعر صوفیانه در ادبیات عرب است؛ از سوی دیگر مولانا، خداوندگار عشق و عرفان در ادبیات فارسی است که زیباترین و مهمترین مضامین عرفانی در اشعار آن دو یافت می شود. جهان بینی و نگرش آن دو عارفِ بزرگ، با یکدیگر شباهت های قابل توجهی دارد و در بسیاری از موضوعات عرفانی مشابهت و مطابقت تام دارد. زیر بنا و شالودۀ اعتقادشان بر "وحدت وجود" و ادراک آن است. نظریۀ "وحدت وجود" از مهمت...

مکر الهی از صفات بسیار مهّم  و برجسته درمعرفت حق‌تعالی و نیز یکی از اوصاف درخور و پر اهمیّت در مباحث عرفانی است و اطلاقش بر انسان به عنوان صفتی نفسانی و رذیله به‌شمار می‌آید. از آن‌جایی که شناخت این صفت منجر به اعتلای روحی و اخلاقی و نیز معرفت الهی می‌گردد،  بنا بر این  بسیار مورد توجه عارفان قرار گرفته است. در این پژوهش که با روشی توصیفی تحلیلی تدوین یافته، ضمن بررسی مکر الهی در قرآن و سنّت و نگر...

این پژوهش به منظور بررسی مقولۀ شطح در مثنوی انجام شده ‌است. برای این منظور به شیوۀ تحلیلی- توصیفی؛ نخست با مطالعۀ دو کتاب شرح شطحیات و تذکرة الأولیاء و برخی از کتب و مقالاتی که به این موضوع پرداخته‌اند، حدود و مصادیق شطح تبیین شده است. سپس با مطالعۀ مثنوی مولانا آن‌چه را که می‌تواند از مصادیق شطح به شمار آید با نمونه‌های روزبهان و عطار مورد تطبیق و تحلیل قرار گرفته است و با توجه به گوناگونی مضا...

ابن فارض از بزرگترین سرایندگان شعر صوفیانه در ادبیات عرب است و مولانا نیز خداوندگار عشق و عرفان در ادبیات فارسی است و زیباترین و مهمترین مضامین عرفانی در اشعار این دو یافت می شود. جهان بینی و نگرش این دو عارفِ بزرگ، با یکدیگر شباهت های قابل توجهی دارد و در بسیاری از موضوعات عرفانی مشابهت و مطابقت تام دارد. زیربنا و شالودۀ اعتقادشان بر وحدت حق و ادراک آن است و هر دو را باید قائل به وحدت شهود دان...

«درمه» یکی از آموزه‌های مهم بودایی به شمار می‌آید، به طوری که بسیاری از تعالیم این دین پیرامون همین مفهوم شکل گرفته است. مشابه مفهوم «درمه» پیش از آیین بودا در فرهنگ هندو وجود دارد که در آنجا به «ریته» معروف است و با نظم کیهانی ارتباط دارد. بعدها در آیین بودا نیز معانی و کارکردهای مختلفی به خود گرفت و با شریعت، اخلاق و چهار حقیقت برین ارتباط پیدا کرد. ما در این نوشتار بعد از تبیین و توضیح معانی...

«استغنا» یکی از مراحل سیر و سلوک است که سالک طریق حق، با رسیدن به آن، نوعی بی نیازی از ماسوی الله را در وجود خویش احساس می کند و در همه حال، خود را، تنها نیازمند حق تعالی می داند. «فقر» نیز از جمله مقامات عرفانی است و یکی از منازل عالی سیر و سلوک به شمار می آید. سالک در این مرحله به فنای فی الله می رسد و این، نهایت مرتبة کاملان و عارفان محسوب می شود. فقر، نیازمندی بنده به حق و بی نیازی از غیرحق...

موضوع «فنا» از مباحث مهم عرفان اسلامی است، به همین دلیل در متون عرفانی، بسیاری از عارفان از زوایای مختلف درباره آن بحث و بررسی کرده اند. این موضوع، در آثار بسیاری از شاعران عارف بازتاب یافته است که از جمله می توان به عطار اشاره کرد. فنا در همه آثار عطار از جمله الهی نامه، اسرار نامه، مصیبت نامه، دیوان و منطق الطیر، بخش هایی را به خود اختصاص داده است. در میان این آثار، منطق الطیر از لحاظ توجه به...

از بین راه های خداشناسی، عارفان، راه انفسی را برتر از راه آفاقی می دانند. خودشناسی امکان رسوخ بی واسطه ی بشر به تجلی الهی و درک آن را برای او میسر می سازد.به علاوه می-توان با آینه قرار دادن صفات انسانی برای صفات الهی، شناختی نزدیک تر از اسمای الهی به دست آورد. مولانا و ابن عربی براساس الهامی که از آیات و احادیث به ویژه حدیث «من عرف نفسه فقد عرف ربه» گرفته اند، به شیوه های گوناگون به اهمیت خودشن...

چکیده این پایان نامه ترجمه سه فصل از کتاب "دین بودایی در هند" اثر گیل اوموت است که در آن سیر پیدایش دین بودایی و آموزه های اصلی آن بیان شده است، به همراه مقدمه ای در باب تعالیم بودا و مقایسه آن با اوپانیشادها. دین بودایی از سنتهای دینی کهن هندی است که در حدود قرن پنجم ق.م در شمال هند ظهور کرد و گسترش یافت. اصول اعتقادی بودایی را می توان ذیل آموزه سه گوهر (بودا، دهرمه و سنگهه)خلاصه کرد. نخستین...

سغدیان بازرگانان کارآمد جاده ابریشم که از سغد (منطقه ای که امروزه شامل تاجیکستان و بخشی از ازبکستان است) برآمده بودند، نقش محوری در تجارت و انتقال فرهنگ، در مسیر جاده ابریشم داشته اند. متون سغدی (یکی از زبانهای ایرانی میانه شرقی) گواهی بر پشتکار سغدیان در ترجمه و انتقال مفاهیم دینی بودایی، مانوی و مسیحی است. آثار سغدیان که بازرگانان و مبلغان موفق جاده ابریشم بودند، نمایانگر تنوع دینی منطقه آسی...