چکیده جاویدان خرد آمیزه ای از متون گوناگون است. ابوعلی مُسکویه در این مجموعه حکمت های متعددی از فرهنگ ها و افق های اجتماعی گوناگون را فراهم آورده است. آوا های متکثر جاویدان خرد، با محوریت عقلِ اخلاق بنیاد، درواقع نوعی فلسفۀ عملی چندگانه را صورت بندی می کنند. مسکویه با کنار هم قراردادن حکمت های ایرانی، رومی، هندی، عرب پیش از اسلام، و عرب دورۀ اسلامی آرمان عقلی سراسرْ جهانی و ابدی را طراحی کرد و در...

سبک شعر فارسی که در قرون ده تا دوازده رایج بوده و به هندی مشهور است، با وجود تنوع شیوه ها، کم وبیش دارای ویژگیهایی است که اغلب آنها در شعر بیدل نیز با شدت بیشتری وجود دارد، از جمله تازگی. از لحاظ موسیقایی نیز هرچند شاعران این شیوه در مقایسه با دور? پیش از آن (شعر سبک عراقی) کمتر به ظرافتهای موسیقایی و لوازم فصاحت توجه دارند، اما شاعران بزرگ این سبک از این قاعده مستثنا هستند. بیدل که بزرگترین ش...

امیرخسرو دهلوی، شاعر، عارف و موسیقیدان بزرگ فارسی‌زبان هند، حلقۀ اتصال و پیوند سه فرهنگ غنی، ایرانی‌ـ اسلامی و هندی است. شناخت خدمات ارزندۀ او در حوزۀ شعر و موسیقی و پیوند این دو در بیان مفاهیم، برای درک درست از رابطۀ فرهنگ شعری زبان فارسی با موسیقی، بسیار مهم است. مثنوی ارزشمند«نُه ‌سپهر» او از جمله منابع قابل اعتنا و اعتمادی است که سرشار از مفردات، ترکیبات و اصطلاحات مربوط به علم موسی...

فرهنگ نویسی یکی ازشاخه­های مهم زبان  پارسی است.قرن دهم و یازدهم هجری،از درخشان‌ترین دوره‌هایی است که عالمان علم لغت،به ویژه در سرزمین هند،به تدوین و نگارش فرهنگ‌نامه‌ها پرداخته‌اند.«کشف اللغات و الاصطلاحات » یکی از این فرهنگ‌نامه‌ها است.نویسنده‌ی‌ این اثر«عبدالرحیم بن احمد سور بهاری هندی»از مشایخ صوفیه،کتاب خود را در قرن دهم هجری نوشته است.این کتاب در ششصد وهفتاد و سه باب و به زبانی علمی و ساده...

ادبیات هر ملت بازتاب تمدن و فرهنگ آن و گنجینه ای سرشار از اشارات گوناگون به اندیشه ها، باورها، شیوه ها ی زندگی و آداب و رسوم است. از این رو شناسایی و حفظ آن ها، حفظ ارزش ها و میراث کهن و دیرین جامعه به شمار می رود. کاربرد اشارات و تلمیحات در شعر سبک هندی تحول و گسترش بسیار یافت؛ اشاره به رسوم دوره ی صفویه، اشارات عامیانه، اشارات مربوط به صنایع و... وارد شعر فارسی شد. در این پایان نامه، دیوان ...

فرهنگ لغت از جمله منابعی است که در طول روزگاران نگاه دارندة زبان، فرهنگ و دانش یک ملت به شمار می‌آید. روابط دینی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی ملت‌ها با یکدیگر، همواره تأثیر بسزایی در به وجود آمدن این گونه آثار داشته است. به همین دلیل می‌بینیم که از یک سو ایرانیان، پس از ظهور اسلام، رفته رفته به تألیف کتاب‌های لغت عربی همت گماشتند و از سوی دیگر، مردمی که در دیار هندوستان به‌سر می‌بردند، به تألیف فره...

هدف این پژوهش، نشان‌دادن توجه و گرایش عمیق قلبی و علمی اقبال لاهوری، شاعر بزرگ پاکستانی، به فرهنگ و تمدن ایران و زبان فارسی است. تحقیق با تحلیل یک بیت شعر از غزلی معروف که اقبال درباره ایرانیان سروده آغاز می‌شود و با شواهد فراوان از آثار منثور و­ منظوم اقبال، نشان داده می­شود که او با فرهنگ ایران و حتی با برخی از نشانه‌های جزئی آن به‌خوبی آشنا بوده است. آن‌گاه پنج موضوع که عبارت‌اند از دین، فلس...

زبان­های ایرانی و زبان­های هندی هر دو از زبان­های آریایی هستند. پیشینه ی ارتباط آن ها به سده ی6 ق.م باز می گردد. در دوره های پس از میلاد هم، به سبب ورود بسیاری از   کتاب­های هندی در زمینه های مختلف به ایران، ارتباط بین زبان­های ایرانی و هندی حفظ شد. در دوره های بعد، به خاطر تسلّط سلسله­های مسلمان ایرانی فارسی زبان بر آن منطقه، ارتباط بین زبان های ایرانی و هندی بیشتر شد و زبان فارسی قرن ها زبان ر...

با توجه به شواهد باستان شناختی و زبان شناختی می توان دو سرچشمۀ عمده برای تمدن هند باستان در نظر گرفت: نخست هاراپایی-دراویدی و دوم هندوآریایی. از دوران اوج تمدن هاراپا (2600-1900 ق.م) آثار باستان شناختی متعددی برجای مانده است که بر وجود فرهنگ و تمدنی غنی دلالت دارد. اما از آنجا که خط هاراپایی هنوز رمزگشایی نشده است برای توصیف اندیشه های این قوم باید به حدس و گمان متکی شد. اصطلاح دراویدی بر مجموع...

فرهنگ هر ملّتی از عناصر گوناگونی فراهم می آید، یکی از مهم ترین ارکان سازنده فرهنگ، شعر و ادب است که از اساطیر، مذهب، حوادث اجتماعی و تاریخی هر ملّت سرچشمه می گیرد و یکی از منابع شناخت تاریخ تمدّن ملل در قرون مختلف می باشد. آشنایی دقیق و انتقادی با تحوّل و تطوّر شعر در طول تاریخ، گامی مؤثّر در شناخت سرگذشت سیاسی، اجتماعی و فرهنگی هر جامعه ای است. با آشنایی با تاریخ ادب و شعر می توان دریافت که آیا جامع...