این مقاله به بررسی عملکرد ایران در جریان جنگ ایران و عراق در پرتو دو اصل بنیادین حقوق بشر دوستانه اختصاص دارد:اصل تفکیک بین اهداف نظامی و غیر نظامی و اصل منع رنج بیهوده؛ دو اصلی که ستون های اصلی پروتکل اول ژنو 1977 را تشکیل می دهد. در قسمت اول این مقاله مشاهده میکنیم که ایران در طول جنگ هشت ساله خود با عراق همواره معتقد بود که اهداف مشروع نظامی ‘ نظامیان در جبهه های جنگ می باشند و نه غیر نظامیا...

حمله ارتش عراق به ایران در سال 1359، واکنش جمعی مردم ایران را در پی داشت. این واکنش جمعی و مشارکت فعالانه در جبهه‏ها، درهم تنیدگی روابط اجتماعی را موجب شد و شکل خاصی از روابط اجتماعی را شکل داد. در قالب این شکل جدید از روابط اجتماعی، با افزایش کارکرد روحیه جمع‏گرایی و نفی روحیه فردگرایی، شکاف‏های قومی و مذهبی در ایران دهه 60 کم رنگ شد و عزم ملی برای مقاومت شکل گرفت. پژوهش حاضر در صدد است این در...

در پژوهش حاضر تلاش می شود از منظر جامعه شناسی تاریخی با رویکرد نشانه شناسی به این دو پرسش پاسخ داده شود که چگونه شکاف های اجتماعی، فرهنگی و تاریخی موجود در جوامع ایران و عراق، پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 1357 فعال شد و چگونه برداشت های حاصل از این شکاف ها جنگی طولانی و پر هزینه را به مدت 8 سال (67-1359) میان دو کشور رقم زد. فهم معنا شناسانه از نشانه جنگ بدون فهم تاریخی از خود جنگ و ...

در دوران دفاع مقدس، امام خمینی(ره) با ایجاد پیوند میان مذهب، جنگ تحمیلی و نظام سیاسی و قداست بخشیدن به حضور در جبهه‏ها، نقش بی‏بدیلی در سرنوشت ملی و نظام سیاسی ایران ایفا کرد. این نقش در دوران دفاع مقدس برای پیشبرد جنگ و عملیات‏ها بسیار با اهمیت و تعیین‏کننده بود. در عملیات خیبر، راهنمایی و خواسته امام(ره) از فرماندهان و رزمندگان مبنی بر «لزوم حفظ جزایر» و در قبل از عملیات، با ترغیب مردم برای ح...

نوع نگاه نویسندگان رمان جنگ دهۀ 60 به پدیدۀ جنگ و همچنین درونمایۀ این رمان ها، حاکی از وجود سه دیدگاه و گرایش موافق، مخالف و بی طرف یا «نگاه سوم» نسبت به جنگ است که در ادبیّات داستانی و به ویژه رمان این دهه نمود یافته است.نویسندگان موافق جنگ، عمدتاً نویسندگان جوان و تازه کاری هستند که پس از انقلاب، به نویسندگی گرایش بیشتری یافته اند. هدف اصلی این نویسندگان و داستان های آن ها، ستایش پایداری و دفاع...