کهن‌ترین نظریة ادبی بشر نظریة الهامی بوده است. این نظریه در اولین مظاهر خود، در باور انسان عصر اساطیر، الهام را به خدایان و فرشتگان نسبت می‌داد و در جدیدترین مظاهر خود، روان ناخودآگاه انسان را منبع الهام می‌دانست. تاریخ تطوّر بوطیقای الهام، در جهان غرب به چند دوره اصلی تقسیم می‌شود: مدلهای باستانی الهام؛ احیای نظریة یونانی- رومی اصل الهی شعر و جنون الهامی شاعر در عصر رنسانس؛ مدل‌های روشنگری و رم...

ایرانی کیست و وجوه مشخصۀ آن کدام است؟ عناصر و مؤلفه‎های اساسی فرهنگ و هویت ایرانی چیست؟ چرا به‎رغم اینکه قلمرو ایرانی در طول تاریخ، سرزمین چندگانگی فرهنگ‎ها و تنوع و تحوّل مداوم آنها بود، یک جریان گستردۀ فرهنگی بر آن حاکم بوده و در عین کثرت ظاهری، وحدتی درونی موجب حفظ و بقای آن شده است؟ بی‎شک، اسلام، میراثی که از پیامبر گرامی به‎جای‎ماند، یکی از عناصر اصلی و سازندۀ هویت امروز ماست؛ به گونه‎ای که...

این کتاب از امهات کتب ایران شناسی و تحقیقات ایران پیش از اسلام است که توسط ویلیام جکسون استاد زبانهای هند و ایرانی دانشگاه کلمبیا در سال 1928 نوشته شده است . با وجود اینکه مدت درازی از تاریخ نگارش آن می گذرد ولی همچنان ارزش و اعتبار خود را حفظ کرده و برای دانشجویان و محققان زبانهای کهن ایران و فرهنگ باستانی این سرزمین دارای ارزش ویژه است . جکسون در این کتاب به تمام موضوعات دینی و اعتقادات ایران...

جلوه های متعدد و متنوعی از فرهنگ و تمدن باستانی ایران،پس از اسلام نیز به حیات خود ادامه داده و استمرار یافته اند.البته بسیاری از آنها مغایرتی با فرهنگ اسلامی ندارند و با آن نیز عجین و هماهنگ شده و به عبارت بهتر در خدمت آن فرهنگ در آمده اند.لذا ما در ایران،شاهد خدمات متقابل اسلام و ایران می باشیم (مطهری). در این میان،رودخانه ها،نقش موثر و جایگاه خاصی برای این استمرار فرهنگی دارند؛به عنوان مثال،...

محوطه­های باستانی پس از طی فرآیند متروک و در نهایت نهشت شدن در مدت زمان طولانی تحت­تأثیر فرآیندهای طبیعی و غیر طبیعی تغییر ریخت داده و با توپوگرافی جدیدی نمایان می‌شوند. طی این فرآیند، عوامل طبیعی با توجه به مشخصات و اقتضاهای زیست' بومی و منطقه­ای از یک طرف و عوامل غیر طبیعی نظیر فعالیت‌های متعدد انسانی از طرف دیگر، به شکل‌های مختلف در جهت تغییر ریخت محوطه و آثار آن ایفای نقش می‌کنند. در واقع، ...

پژوهش حاضرتلاشی است برای یافتن نقش اسطوره ای گیاه در هنرهای تجسمی ایران (قبل از ظهور اسلام). هدف از نوشتن این پایان نامه، بازشناسی برخی نقوش گیاهی بر اساس مفاهیم ادبی، اسطوره ای و بررسی متون مختلف باستانی و نوع کارکرد و جایگاه گیاه در فرهنگ و هنر این مزر و بوم است. همچنین با یافتن اولین برداشتها از معنا و مفهوم گیاه با استفاده از متون بجای مانده و اسطوره ها، دلیل حضور برخی نقوش گیاهی در آثار تج...

در این مقاله فرایند شکل گیری معنای واژه «اصالت» و سیر تحول آن در زبان های باستانی بررسی شده است. فرضیه مقاله این است که معنای واژه مذکور به صورت ریشه داری در فرهنگ های مختلف به ویژه در زبان های باستانی به همان معنای متداول در فلسفه اسلامی (حکمت متعالیه صدرایی) یعنی هستی و وجود به کار رفته است. رویکرد غالب این بررسی ها استعمال واژه مذکور در زبان یونانی است، زیرا محتوای معنای فلسفی این واژه در زب...

کشور ایران دارای فرهنگی بسیار متنوع و تاریخ کهنی است و یکی از غنی ترین کشورهای جهان از حیث آثار باستانی در بیشترین دوره های تاریخی تمدن و فرهنگ بشر و حتی ما قبل تاریخ است. می توان با برقراری رابطه بین فرهنگ و گردشگری این گنجینه را به منبع خوبی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی تبدیل کرد زیرا فرهنگ دیرینه کشورمان از مولفه ها و عناصر متعددی تشکیل شده که از جمله آن ها می توان به زبان پارسی، آداب و ر...

نگاره های مرتبط با آیین بار، که دارای کنش ستایش بوده، در ادوار پیش از اسلام برای تزیین سنگ نگاره های معابد، مقابر و کاخ ها به کاررفته و در دوران اسلامی نیز در نگارگری، مطرح شده است و به نظر می رسد بتوان ب هواسطه آن به بازشناسی امر استعلایی کنش مدیحه سرایی موجود در آیین جمعی بارگاهی، پرداخت. مطالعه تطبیقی نمونه نگاره های مرتبط با آیین بار در دوره باستانی و اسلامی ایران، جهت بازشناسی وجه استعلایی...

چکید ه نقش تعیین کننده سلامت جنگجویان در پیروزی در نبرد، تاریخچه طب نظامی را به هزاران سال پیش کشانده است. این پیشینه باستانی، گونه ای از سرآمدی در دانش و مهارت پزشکی را در قشون نظامی شکل داده ا ست که در درون خود نوعی همتاپروری و تربیت را نیز شامل بوده است. از سوی دیگر نقش دوسویه سلامت و امنیت سبب شد در ایران باستان نیز پایگاه های پزشکی عمدتا در قشون و پادگانهای نظامی ریشه گیرد و به سبب قرارگرف...