حیات انسان با تغذیه شروع می شود و تغذیه فرآیندی است که در آن موجود بی جان به جسم زنده و پویا تبدیل می شود یا بخشی از جسم زنده می گردد. تأمل درباره چنین فرآیندی در حیطه دانش فلسفه است. تأملات برخی فیلسوفان نشان داده است که در این فرآیند جسمی که از آن تغذیه می شود، از جهت جوهر و عرض تغییر می کند و همسان جسم متغذی می شود تا حیات شکل بگیرد و بدن ساخته شود. فیلسوفان نفس گیاهی را مؤثر فاعل بالطبع این...

در این تحقیق سعی گردیده تا با تحلیل توحید و توحید افعالی در مکتب اشاعره به تفسیرهایی که اشاعره از موضوع توحید بر اساس آیات و روایات به¬دست داده¬اند، پرداخته شود. بدین منظور، با بیان استدلال های آن¬ها به مبانی¬ای که دیگر فرقه¬های متکلمان هم چون معتزله و امامیه برخلاف دیدگاه آن¬ها آورده¬اند، توجه گردیده و سپس این موضوع بر اساس نظریات شهید مطهری مورد نقد و ارزیابی قرار گرفته شده است. بر همین اساس،...

ناکامی نسبی پارادایم‌های اثبات‌گرایی و تفسیرگرایی در مواجهه با قدرت، با وجود توانمندی‌های زیاد آنها در پژوهش و توصیف و تبیین روابط آشکار و روبنای حوزه‌های اجتماعی مرسوم، توجه به پارادایم سوم (انتقادگرایی) را ضرورت می‌بخشد. امّا پارادایم انتقادگرایی نیز با وجود توان بالای خود برای نفوذ به زیر پوست مناسبات قدرتِ تنیده شده در واقعیت اجتماعی، از مشکل بزرگی رنج می‌برد و آن، نداشتن این پارادایم از روشی...

ابن سینا نظریه علیت خود را، که شامل تعریف علیت فاعلی، مادی، صوری و غایی می شود، در هر دو نظام فلسفیِ طبیعی و الهیاتی ارائه می کند. از پرسش های پیش رو پیرامون نظریه علیت ابن سینا، نسبت علت فاعلی در طبیعیات (علّت فاعلی طبیعی) با علت فاعلی در الهیات (علّت فاعلی متافیزیکی) است. به نحو مشخص، این پرسش قابل بررسی است که آیا تعریف علیت فاعلی متافیزیکی بر مفهوم علت فاعلی طبیعی هم صدق می کند؟ این مقاله درصد...

نظر به گستردگی ابعاد موضوع (توفیق میان عقل و نقل)، محوریت مقالۀ حاضر تنها توحید افعالی خواهد بود. مسئلۀ اصلی تحقیق جایگاه توحید افعالی در حکمت متعالیۀ صدرا و براهین عقلی و نقلی وی در این زمینه می باشد. لذا در این جستار، پس از تبیین توحید افعالی، به انحصار هستی بخشی و تأثیر استقلالی در فاعلیت الهی، و نظریۀ فاعلیت بالتجلی و مجرای فیض بودن عقول و ژرف اندیشی صدرا در باب اختیار آدمی از منظر عقل و نق...

زن و مرد در اصل انسانیت با هم برابرند که انسانیت حقیقی جامع و مشترک میان مرد و زن است و ذکورت و انوثت امری عارضی است بنابراین هر کمالی که ممکن است مردان بدان برسند زنان هم می توانند بدان نایل آیند و زنان از هیچ کمالی و مرتبه ای محجور نیستند حتی مرتبه والای ولایت و قطبیت پیامبر (ص) به کمال برخی از زنان همچون مریم دختر عمران وک آسیه زن فرعون شهادت داد بالاخره در شرافت و کمال زن همیمن بس که خداوند...

تحولات علمی معاصر، تصور ساده­ی ماشین­وار از جهانی با قوانین ثابت نیوتنی را آرام‌آرام با تصوری پیچیده­­تر، یعنی باور به وجودِ نوعی عدمِ‌تعینِ تحویل­ناپذیر جایگزین کرده است. اگر باور به جهانی متعین، نفی محدودیت از خداوند در تعامل با مخلوقات را نیازمند تبیین نموده بود؛ اکنون مسأله‌ از سوی مقابل رخ نموده و تلاش فیلسوفان دین و متکلمان بایستی معطوف به بیان نحوه­ی فاعلیت و هدفمند عمل کردن خداوند در جهانی...

رساله ی حاضر ، پژوهشی در راستای تبیین و اثبات توحید افعالی از منظر نهج البلاغه است که بر اسا آن ، فاعلیت تام الهی و تاثیر گذاری مطلق باری تعالی در جهان هستی ثابت می گردد . در فصل اول و دوم پس از طرح مباحثی پیرامون شناخت خداوند و صفات او ، اصل توحید و توحید ذاتی و صفاتی باری تعالی به اختصار مورد بحث قرار می گیرد . در باب توحید افعالی مباحث این رساله در سه محور عمده طرح می شود : محور اول : تبیی...

توحید افعالی یکی از مهم ترین مسائل مربوط به حوزه افعال الهی است که همواره محل اختلاف نظر بوده است . عرفاء ، اشاعره و امامیه از طرفداران این ایده و معتزله و قدریه از مخالفان آن بوده اند .در این تحقیق ، موضوع مذکور در آثار دو تن از متفکران بزرگ ، یعنی ابن عربی به عنوان مهم ترین عارف جهان اسلام و امام محمد غزالی به عنوان یکی از مشهور ترین متکلمان اشعری و طرفداران عرفان ، مورد بررسی قرار گرفته است ...