هل هناک علاقة بین القرآن الکریم، کلام اللّه المُنَزَّل علی سیدالمرسلین وکتابه لکافة المسلمین، وعلمِ الهرمینوطیقا بمعناه العام، هذا العلم الذی یتناول التفسیر وإمکانیة التفسیر؟ فمن خلال هذه الدراسة نجیب عن هذا التساؤل؛ فإذا کانت الاجابة بنعم، وسلّمنا أنّ ثمّت علاقة وطیدة بین القرآن وتفسیره، فهل لنا أن نقول: إنّ هذه الهرمینوطیقیا، أی: فهم کلام?اللّه وتفسیره، من خصائص القرآن وحده؟ وعندئذ علینا أن نبحث عن مکا...

این نوشتار در پی واکاوی روش تفسیری علامه فضل الله در تفسیر «من وحی القرآن» است. نویسنده بر این باور است که مهم ترین ویژگی «من وحی القرآن» از نظر روش بلاغت محوری است. مفسر می کوشد قواعد بلاغت و لوازم و پیامدهای سخن بلاغی را مبنای فهم آیات قرار بدهد. در این نوشتار نخست به پیشینه روش بلاغی در تفسیر پرداخته شده است، سپس معیارهای شناخت ابعاد بلاغی از دیدگاه علامه فضل الله مورد بحث قرار گرفته است، آن...

کتب مختلف چه شروح نهج البلاغه، و چه کتبی که به صورت مو ضوعی به نهج البلاغه پرداخته اند؛ به بحث در زمینه فقه اللغه وارد شده اند؛ اما این نکته قابل توجه است که ما آثاری که صرفاً به بررسی فقه اللغه نهج البلاغه پرداخته باشند، و معانی آن ها را واکاوی نموده و به کاربرد احتمالی معانی یک کلمه در عبارات مختلف این کتاب پرداخته باشند در اختیار نداریم. در این تحقیق در حد توان به این مهم پرداخته شد به طوری ک...

یعتبر أسلوب الاشتغال -بوصفه باب من أبواب النحو- أحد الأسالیب البیانیه الذی استعمل فی القرآن الکریم، وهو یعنی أن یتقدّم اسم ثم یذکر عامل عمل فی ضمیر ذلک الاسم المقدم أو فی اسم مضاف إلی ضمیر ذلک الاسم المقدم أو عمل فی اسم متبوع لتابع مضاف إلی ضمیر ذلک الاسم المقدم. أحکام الاشتغال کثیره مع أن هذا الأسلوب استعمل فی القرآن 43 مره، وقد اتفق علی کون هذا الأسلوب اشتغالاً فی سبعه، ولا توجد نماذج لأکثر وجو...

فقد جاء هذا البحث فی مقدمه وثلاثه فصول رئیسه وخاتمه، بعنوان:"الطبیعه فی القرآن الکریم(دراسه الدلاله الحقیقیه والمجازیه لمفرداتها )" ، یتناول هذا البحث الفاظ الطبیعه الوارده فی القرآن الکریم من الطبیعه الجامده والحیه ، حیث عرض الباحث فی الفصل الأول تعریف المفاهیم من مفهوم الطبیعه وأنواعها ومفهوم الدلاله ومفهوم الدلاله الحقیقیه والمجازیه ثم أحصی هذه الالفاظ و رتبها ترتیبا ابتثیاً مبیّناً عدد مرات ور...