تاریخ دو قرن پایانی امپراتوری عثمانی به واسطه وسعت قلمرو، مواجهه بی واسطه با حضور غربیان و تنوع شرایط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی حوزه تحت تسلط، بیش از دوره های دیگر مورد توجه پژوهشگران و محققان قرار گرفته است. در این راستا، الگوی مفهو می «سیاست نخبگان» برآمده از مطالعات آلبرت حورانی(۱۹۱۵-۱۹۹۳) به عنوان یکی از راهگشاترین ابزارهای شناخت این دوره ی تاریخی مورد توجه قرار گرفته است. این الگو در فضایی ق...

چکیده از زمان نزول قرآن تاکنون، مخالفان اسلام تلاش کرده اند تا با ایجاد تردید در الهی بودن قرآن، آن را ساخته ذهن بشر و برگرفته از منابع پیشین بدانند. قرآن کریم خود نیز به این موضوع اشاره کرده و به اجمال پاسخ مدعیان را داده است. در سده های اخیر با گسترش موج اسلام پژوهی در غرب، فرضیه اقتباس برخی از محتویات قرآن از متون ادیان گذشته نیز یکی از زمینه های فعالیت خاورشناسان قرار گرفت. آنها علاوه بر ا...

ورود مدرنیته به ایران، با استعمار و دخالت های گستردۀ غربیان همراه بود. این همراهی در کنار سایر ویژگی های جامعۀ ایران، به برخوردها و نگرش های متفاوتی نسبت به مدرنیته و غرب منجر شد. ازجملۀ این برخوردها و نگرش های متفاوت، میان دو گفتمان حاکم بر اندیشۀ روشن فکرانِ مشروطه خواه ازیک طرف و روشن فکران دهۀ چهل هجری شمسی، ازطرف دیگر، اتفاق افتاد. بر این اساس، در پژوهش حاضر با عنوان «بررسی مفهوم غرب در گفت...

پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در دهه آخر قرن بیستم و بروز حوادثی نظیر حمله به مراکز تجاری جهان در نیویورک در سال 2001 میلادی و پیروزی جنبشهای اسلام گرا در کشورهای مسلمان در طول دو دهه گذشته به منظور در دست گرفتن قدرت زمزمه های مبنی بر شکل گیری جنگ سرد دوم از سوی پاره ای از متفکران غربی مطرح شده است که در یک سوی آن ایدئولوژی لیبرال دموکرات غرب و در سوی دیگر آن پدیده اسلام سیاسی قرار دارد. در ...

چکیده خداوند در زبان دینی، وجود برتر است و نه تنها ذات مقدّس، بلکه صفات و کلام او را در قیاس با سایر موجودات نمی توان شناخت. آیات وحیانی هرچند کلام خدا، امّا خطاب به آدمی و برای رساندن او به کمال و سعادت حقیقی محسوب می شوند و فقط با درک و فهمی دارای ضابطه جذب فطرت الهی وی خواهند شد. لذا فهم متن وحیانی و درک مراد جدّی خداوند، انسان را در مسیر آگاهی صحیح و هدایت واقعی قرار می دهد. از روشهای رایج فهم...

تاریخ طبّ ایرانی اسلامی پزشکان نامور و کتابهای پزشکی ارزشمندی را به جهان دانش عرضه داشته است و به جرأت می توان گفت با ترجمه این کتب و استفاده از تجارب ممتدّ این اطبّا بوده که غربیان توانسته اند فنّ پزشکی را به جایگاه امروزی آن در جهان برسانند. یکی از این طبیبان بزرگ، «علی بن عبّاس مجوسی» و کتاب ارزشمند او «کاملُ الصِنّاعهِ الطّبیّه» معروف به «کُنّاش مَلِکی» است. این اثر در کنار «قانون» ابن سینا و «حاوی» رازی ...

مقالة پیش رو،نخست به رهگیری وردیابی آن دسته ازواژگان پارسی می پردازدکه تاقرن چهاردهم به طورمستقیم واردزبان ایتالیایی شده اند،مقصودمادراین مقاله ازایتالیا،کشوری ست که بیش ازاستقلال1861،فاقدانسجام ملی وموضوعیت زبانشناختی وتاریخی بودو«ولگار» خوانده می شود؛همان لهجة فلورانسی وتوسکانی است به علاوة آنچه ازشعرای سیسیل دردست است ودربرخی مناطق جنوب ایتالیا،چون ناپل مشاهده می شودوبازة زمانی آن اغلب ازقرن...

شعر و غزل حافظ از دیرباز و به ویژه در روزگار ما سخت مورد توجّه و نقد و بررسی و تفسیر قرار گرفته است. تا حدود صد سال پیش کسی در مورد غیر اسلامی بودن و یا رنگ عارفانه نداشتن این اشعار سخنی نگفته است. امّا از هنگامی که دانش پژوهان ایرانی با نقد و تفسیر و دیدگاه غربیان و به ویژه خاورشناسان آشنا شدند، اندک اندک زمزمه هایی در این باره بلند شد و گروهی به کلّی ریشه­ی عرفانی-اسلامی شعر حافظ را انکار نموده ...

تجلی هنرهای مختلف در مشرق زمین نشان از فرهنگ عمیق و کهن این سرزمین هاست و هنر پارچه بافی هم مانند بسیاری از هنرهای صناعی می تواند بیانگر فرهنگ،ارتباطات و سنن هر سرزمینی باشد. در این میان دو تمدن ایران و چین از دیرباز به واسطه راه ابریشم با یکدیگر مناسباتی داشته و تبادلات آن ها در زمینه پارچه بافی باعث ایجاد طرح ها و نقش های مختلف بر روی پارچه ها شده است. در تاریخ پارچه بافی ایران، دوران ساسانی ...

تاریخ صدر اسلام و سیره ی پیامبر(ص) همواره مورد توجه نه تنها مسلمانان بلکه بسیاری از غربیان بوده است، اصولاً غربی ها دین اسلام را به نام دین محمد (ص) می شناختند و از این رو سیره و شرح احوال آن حضرت همواره مورد توجه آنان بوده است. ویلیام مونتگمری وات یکی از مستشرقانی است که آثار بسیاری درمورد تاریخ اسلام و به ویژه سیره ی نبوی دارد و آثار او مبنای تحقیقات دیگر مستشرقان حتی تا دوره کنونی قرار گرف...