در این مقاله سعی شده ابتدا عوامل تعیین‌‌کننده‌ی معماری پایدار در چهار حوزه‌ (مردم، طبیعت، ساخت و الگو) مشخص شود. سپس جایگاه این عوامل در رویکردهای نظری مختلف به معماری بومی تبیین و ساختار آن بررسی ‌شود. برای تبیین موضوع، ابتدا ساختار مولّد معماری که اساس تعاریف و رویکردها را شکل می‌دهد، به‌طور کلّی از زبان نظریه‌پردازان معماری، ارائه شده و در ادامه مولدهای معماری بومی که از بطن تعاریف بیرون می‌آی...

شواهد بسیاری وجود دارد مبنی بر این­که شیوه­های کنونی طراحی، اجرا و فعالیت­های مربوط به مسکن و املاک به‌گونه‌ای منابع انرژی را مصرف می­کنند که می‌تواند آینده را به‌طورجدی به خطر بیندازد. بهره­گیری از پتانسیل­های اقلیمی همچون تابش آفتاب، توده­ی زمین و غیره به­مثابه یک امکان همیشگی می‌تواند نیاز به انرژی در بخش مسکن را کاهش دهد. به نظر می­رسد روزآمد کردن راهکارهای اقلیمی مرسوم در معماری بومی می‌تو...

نگاه تحلیلی به معماری بومی محصول یک روند تکاملی تاریخی نیست، بلکه نشان از نیازی دارد که برخلاف طبیعت خود معماری بومی که فاقد ادعای تئوریک است، در درجه اول در حوزة ذهنی و نظری شکل گرفته است . این نیاز تئوریک، که پس از دوران رنسانس خود را آشکار می کند، وجوه مختلفی دارد که انطباق آن با برخی ویژگی ها در معماری بومی، نظریه پردازان و سپس معماران را به سوی این   نوع از معماری جلب می کند    ...

هدف معماری روستایی فقط ساختن و تأمین سرپناه برای جوامع نیست، بلکه معنای قدرتمندی از ارتباطات را بیان می­نماید. ارتباطات بین انسان و محیط طبیعی، شرایط اقتصادی و اجتماعی مهم­ترین ارتباطی است که معماری روستایی بیانگر آن است. معماری بومی ساختمان­هایی را بنا می­کند که عملکرد آن­ها برخاسته از نوع نگرش آنان می­باشد. در این میان صخره­ها با عنصر طبیعی و کمترین خرابی توسط بشر بیشترین امتیاز را در رابطه ب...

در جهان مدرن نیازهای سرمایشی و گرمایشی ساختمان­ها به واسطه پیشرفت­های تکنولوژیکی مرتفع شد. رفته رفته روش‌های بومی سازگار با طبیعت فراموش شدند و بناهایی وابسته به تکنولوژی، بدون توجّه به انسان محوری و همساز با طبیعت خلق شدند. در این میان، معماری سهم بسزایی در مخاطره انداختن محیط زیست بازی کرد و آگاهی به همین مسئله معماری پایدار را در مجموعه مباحث توسعه پایدار حائز اهمّیّت کرد.  با مطالعه و تعمق در ...

باغ ایرانی از سابقهای دیرینه در معماری ایران برخوردار است و قدمت آن به پیش از اسلام (باغهای پاسارگاد دوره هخامنشی) میرسد. این پژوهش به عناصر پایدار در معماری باغ ایرانی در دوره قاجار (باغ سیف الدوله شهرستان ملایر) پرداخته است. سوال پژوهش این است که عناصر معماری شکل دهنده باغ سیف الدوله کدام است؟ و فرضیه تحقیق مبتنی بر آن است که معماری باغ سیف الدوله به تاثیرپذیری از سنت باغ سازی رایج در اواسط د...

معماری دستکند گونه خاصی از معماری است که در آن هیچ مصالحی برای تولید فضا استفاده نمی­شود و برخلاف اصول معماری متعارف مسائل ایستایی در این نوع معماری چندان مورد بحث نیست. این نوع معماری را می توان به نوعی تولید فضا از طریق ایجاد فضاهای منفی در بستر کوه و سنگ دانست که از ترکیب فضاهای پر و خالی متولد می شود و به نوعی پاسخگویی به نیازهای اقلیمی بشر است. فضاهای دلخواه در این نوع معماری با برداشتن تو...

در قرن اخیر، شهرهای جهان و به ویژه جوامع توسعه نیافته، با هجوم رویکردهای صنعتی و تکنولوژیک در مصالح و شیوه ساخت روبرو شدند و این در حالی بود که بسیاری از متفکران معماری و شهرسازی معاصر ایران با تأکید بر هویت فرهنگی، تحولات تکنولوژی و علوم را نادیده گرفتند؛ چنان که گویی تکنولوژی با فرهنگ و معماری بومی سازگار نیست و هویت فرهنگی، در تکرار الگوهای گذشته معماری خلاصه شد. این رویکرد نه تنها به بازیاب...

چندین سال است که روستاهای کشور بنا به دلایل متعددی کارکرد و بهره‌دهی مناسب‌ خود را ندارند و از سویی بررسی و شناخت نواحی روستایی و تحلیل قابلیت‌ها و تنگناهای آن‌ها در فرایند برنامه‌ریزی توسعه روستایی اهمیت به‌سزایی دارد. در این میان مسکن به‌طور عام و مساکن روستایی به‌طور خاص، بر حسب شرایط پیچیده زمانی- مکانی، تغییرات مختلف ماهیتی- کارکردی را بخود می‌بینند و نمایانگر شیوه‌های مختلف معماری‌ می‌شون...

در جهان مدرن نیازهای سرمایشی و گرمایشی ساختمان­ها به واسطه پیشرفت­های تکنولوژیکی مرتفع شد. رفته رفته روش های بومی سازگار با طبیعت فراموش شدند و بناهایی وابسته به تکنولوژی، بدون توجّه به انسان محوری و همساز با طبیعت خلق شدند. در این میان، معماری سهم بسزایی در مخاطره انداختن محیط زیست بازی کرد و آگاهی به همین مسئله معماری پایدار را در مجموعه مباحث توسعه پایدار حائز اهمّیّت کرد.  با مطالعه و تعمق در ...