تحولات نظام اقتصاد سوسیالیستی در اتحاد جماهیر شوروی ز بدو پیدایش از ابعاد مختلف مورد بررسی قرار گرفته تا آنجا که اصولاً بوجود آمدن سوسیالیسم در اتحاد جماهیر شوروی به عنوان تکذیبی انکار ناپذیر برای برخی از نظریه های مارکسیسم از جمله فلسفه مادی تاریخ مطرح شده است.فلسفه مادی تاریخ نیز به نوبه خود از همان ابتدای ظهور تاکنون مورد نقد و بررسی بوده است. در این مقاله با بررسی پراسترویکا و علل آن، ارتباط...

چکیده مقدّمه ی مطالعه در زمینه ی بعد مادّی گرایی انسان به علّت گرایش به امور دنیوی همواره مطرح بوده و قدمت آن به یونان باستان می رسد ، در صدر اسلام نیز این مسأله مطرح بوده است.غالب پژوهشگران با نگاه فلسفی آن هم از نوع غربی و رایج در دنیای مسیحیّت به آن نگریسته اند. نظرات اندیشمندان مختلف در قالب کتب تفسیری، اخلاقی و مقالات مستقل عرضه شده است.امتیاز این پژوهش ، مبتنی بودن آن بر قرآن و روایات می با...

چکیده مسئله رابطه نفس و بدن از مباحث مهم و تاثیر گذار و غامض فلسفه است. با وجود نگارش های فراوان، بحث از آن همچنان ضرورت دارد. مباحث طرح شده در این پژوهش دارای رویکرد جدید، مسئله جدید و در مواردی همراه با طرح دیدگاه است. از آن جا که بحث از رابطه نفس و بدن ارتباط تنگاتنگی با شناخت احکام موجودات مادی و مجرد دارد، لذا بررسی این احکام و ملاک تمایز آنها، برخی از مباحث این پژوهش را تشکیل می دهد، در...

اشکال ربط سیال به ثابت از پیچیده ترین مسائل فلسفه اسلامی می باشد. ملاصدرا همچون فلاسفه قبل از خود به حل این معضل پرداخته است. صدرا جواب های متعددی به این اشکال داده است. پاسخ اول ملاصدرا عبارت است از این که، تغیّر، علتی سوای وجود شیء، نمی خواهد. زیرا تغیّر، ذاتی شیء می باشد و ذاتی هم علت ندارد. پاسخ دوم بدین نحو است که، بر اساس تقسیمات وجودی، هر قسمی فی نفسه ثابت می باشد، ولی در مقایسه اقسام با ی...

چکیده اصل علیّت که بر اساس آن شاهد وابستگی و ارتباط واقعی میان اشیاء و موجودات عالم هستی می باشیم دارای فروع چندی است. در بعد ایجابی یکی از این فروع قاعده سنخیّت علّت و معلول است. اصل سنخیّت بیانگر آن است که ارتباط میان علّت و معلول یک ارتباط خاص و واقعی است. هر علّتی به واسطه خصوصیت و جهت وجودی که داراست موجب وجودمعلولی خاص می گردد. بر این اساس هر علّت، علّتِ شئ خاصی است و هر معلول نیز به علّت خاص اش ت...

علیت یکی از اصول اساسی در نظام فکری ارسطو است که به موجب آن هرگونه تغییر، حرکت و شناخت امکان پذیر می شود. او اگرچه به طور مستقل به توضیح این اصل و احکام آن نمی پردارزد، اما در قالب علل اربعه که در تحقق شیء(صورت) در خارج دخیلند و یا اصول اولیه اشیاء، از این اصل استفاده می کند و علل را اموری می داند که مسوول هرگونه وضعیتی در شیء هستند، خواه این وضعیت مربوط به تحقق شیء در خارج باشد و یا مربوط به ش...

جمله به جمله آیات قرآن، واژه هایی حکیمانه و مدبرانه می باشند که دارای نکاتی برای مخاطبان قرآن می باشد. تعلیل های قرآنی نیز بر اساس حکمت خداوندی می باشد. در زبان عرب، اسلوب های مختلفی برای تعلیل وجود دارد، اما به نظر می آید تنوع این اسلوب ها در قرآن به مراتب بیشتر از کلام عرب باشد. هدف این رساله، بررسی این اسالیب در قرآن در کنار اختصاص فصلی برای بررسی تعلیل در کلام عرب می باشد. در کنار این هدف، ...

رجعت‌باوری، جزء مختصات تفکر شیعی است و به دلیل اهمیت آن، پژوهش‌های فراوانی از سه منظر نقلی، کلامی و فلسفی به تبیین آن پرداخته‌اند؛ لکن هنوز برخی وجوه آن نیازمند تبیین است. متکلمان با مبنا قرار دادن حکمت و مصلحت الهی، از غرض و فلسفه رجعت پرسیده‌اند؛ ولی آقای شاه‌آبادی با براساس مبنای علیّت و انسان‌شناسی خاص خویش، دو سؤال کلیدی پرسیده است: اول اینکه علت رجعت چیست؛ که به نظر ایشان، رجعت یا علت قابل...