محوطة کول‌تپه با ارتفاع 967 متر از سطح دریا تپه‌ای است به وسعت تقریبی 6 هکتار و به ارتفاع 19 متر از سطح زمین‌های اطراف که در میان باغ­ها و مزارع کشاورزی هادیشهر واقع شده است. دومین فصل کاوش در این محوطه نیز در راستای اهداف فصل نخست و به منظور روشن ساختن ابهامات جدول گاهنگاری شمال غرب ایران، مشخص ساختن نحوة سکونت در بخش‌های مختلف محوطه و البته پاسخ به برخی از پرسش­های اساسی؛ ازجمله فرآیند گذار ا...

برپایة اسناد باستان‏شناختی و انسان‏شناختی برخی از جوامع باستانی با ساختار مادرمحور اداره می‏شده‏اند. در میان تمدن‏های باستانی ایران، شهر سوخته به‏سبب انتشار مداوم نتایج کاوش‏های درازمدت و علمی مورد مطالعاتی مناسبی برای بررسی جایگاه اجتماعی زنان به‏شمار می‏رود. این نوشتار، پژوهشی تاریخی است که از دیدگاه ماهیت توصیفی‌ـ تحلیلی و از دیدگاه هدف بنیادی نظری به‏شمار می‏رود و داده‏های کیفی و کمی آن به ...

بامطالعه عناصر دندانی می‌توان اطلاعات مفیدی در زمینه رژیم غذایی، وضعیت اجتماعی، اقتصادی و بیولوژیکی جمعیت انسانی گذشته به دست آورد. در این پژوهش به‌طورکلی 8 نمونه دندان، که چهار نمونه باستانی (مربوط به دوره مفرغ) که از محوطه شهرک فیروزه نیشابور به‌دست‌آمده و چهار نمونه دیگر جدید(مربوط به دوره معاصر) از کلینیک بخش ترمیمی دانشکده دندانپزشکی مشهد جمع‌آوری شد و جهت تعیین مشخصات ساختار شیمیایی مینا ...

در پی یافتن روند پیچیدگی اجتماعی پیش از تاریخ در منطقه¬ی شمال¬غرب ایران، پژوهشگر متوجه خلأ مطالعاتی در این زمینه شده و با تمرکز بر دوره¬ی مفرغ پژوهش حاضر را به انجام رسانده است. در این پژوهش نخست توجه ویژه¬ای به عوامل زیست¬بوم و دیرین اقلیم منطقه شده است؛ چراکه مطالعات باستان¬شناسی در هر منطقه¬ای نیازمند شناخت بستر جغرافیایی و دگرگونی¬های طبیعت در شیوه¬ی زیست و استقرار انسان¬های آن دوره است. با...

یکی از مشخصه های فرهنگی شرق زاگرس مرکزی در هزاره سوم و دوره مفرغ قدیم گسترش زیستگاههای مربوط به فرهنگ یانیق در این ناحیه است. در بررسی میدانی 1387در دشتهای محدوده شرق زاگرس مرکزی واقع در حوضه الوند ما توانستیم بیش از 90 زیستگاه مربوط به دوره مفرغ قدیم را شناسائی نماییم. بر اساس تجزیه وتحلیل داده های بدست آمده از این بررسی در محیط نرم افزار GIS و با استفاده از روش های آماری رابطه بین موقعیت هر ز...

میزان گسترش قبور نوع کورگانی در محدوده وسیعی از آناتولی تا جنوب لوانت در طی هزاره‌های چهارم تا هزاره اول ق.م موضوعی بحث بر انگیز و گسترده است. بسیاری از محققان به دلیل گسترده نبودن مطالعات، برای توضیح این پدیده، در مناطق درون مرزی خصوصاً در استان‌های اردبیل و آذربایجان شرقی، ترکیبی از چند شاخصه از جمله مهاجرت اقوام، انتشار و تقلید سبک‌های خارجی را پیشنهاد کرده‌اند.  محوطه زردخانه به دلیل قرارگیر...

تپة سگزآباد از جمله اوّلین محوطه‌هایی است که طی سلسله پژوهشهای باستان‌شناس دانشگاه تهران در دشت قزوین مورد کاوش قرار گرفته است؛ نتایج این پژوهشها حاکی از وجود استقراری مداوم از اواخر هزارة سوم تا اواسط هزارة اوّل ق.م. می‌باشد. اما طی کاوش اخیر دانشگاه تهران در مهر و آبان سال 1387، تپة سگزآباد تاریخ‌گذاری مطلق شد. براساس نتایج به دست آمده، استقرار محوطه در حدود 1700 ق.م. شروع شده و نیز جنوب تپه، ح...

به تازگی سامانه اطلاعات جغرافیایی، به عنوان یک فن آوری برتر، نظر بسیاری از محققان رشته های مختلف به ویژه علوم زمین را در سرتاسر جهان به خود معطوف داشته، همچنین مسئله ی آمایش سرزمین با استفاده از gis امروزه از مباحث اصلی علوم مدیریتی به حساب می آید. در این پروژه سعی در تحلیل پراکندگی محوطه های دوره ی مفرغ متاخر و آهن i و عوامل موثر در شکل گیری آنها نموده ایم. برای این منظور شهرستان گرمی به عنوان...

تپه کهنه پاسگاه یکی از محوطه های باستانی حوزه سد خداآفرین است که در استان آذربایجان شرقی قرار دارد. این محوطه در طی دو فصل مورد کاوش و بازنگری قرار گرفت. از جمله اهداف کاوش های فصل اول اقدام به انجام کاوش های افقی و نیز لایه نگاری به قصد شناسایی ادوار مختلف فرهنگی موجود در محوطه و هدف از کاوش های فصل دوم بازنگری و کاوش های گسترده تر در راستای تائید و تکمیل فرضیات ارائه شده در فصل قبل بود. همانط...

چکیده: عصر آهن تلاقی فرهنگهای اقوام مهاجر و مهاجم و اقوام ساکن ایران است . این عصر ، عصر تغییر در ساختار فرهنگی ایران در اواسط هزاره دوم به وسیله اقوام مهاجم می باشد . در نگاه کلی سلاح های این عصر به دو دسته تدافعی و تهاجمی تقسیم می گردد و جنس آنها از مفرغ ، آهن و مس و گاه برای تزیین از طلا نیز استفاده شده است. روش ساخت آنها ساخت تفکیکی و اتصال به هم ازشیوه قالبگیری بوده و همچنین سلاحها از ج...