یکی از رویکردهای مهم نقد آثار ادبی، نقد کهن الگویی است که به کشف ماهیّت و ویژگی اسطوره ها در کهن الگوها و نقش آن ها در ادبیات می پردازد. دراین مقاله رمان الطریق الی الشمس (تشریقة آل المر) نوشتة عبدالکریم ناصیف از دیدگاه نقد کهن الگویی بررسی و شخصیت قهرمان بر اساس رویکرد یونگ در تحلیل کهن الگویی شخصیتها نقد وتحلیل شده است. اساس کهن الگویی این رمان بر روی اسطورة «قهرمان» شکل گرفته و بقیة کهن الگوه...

فقیهان از دیرباز، کم و بیش درباره شرایط و اختیارات حاکم اسلامی به بحث و بررسی پرداخته­اند. گروهی از فقیهان، حکومت و اداره امور جامعه را در زمان غیبت حق فقیهان می­دانند. تأکید بر اجتهاد به عنوان شرط اساسی مشروعیت نظام سیاسی در عصر غیبت و به تبع آن ولایت سیاسی مجتهدان، به دو نتیجه عملی انجامیده است: الف. اصرار بر عدم‌جواز واگذاری حکومت به دیگران و حفظ ولایت سیاسی بلاواسطه و مباشرت فقیه در امر دو...

یکی از تکنیک‌های رمان‌نویسی، رمان های چند آوایی نام دارد. رمان چند آوایی حلقة اتصال رمان‌های کلاسیک و رئالیستی به شمار می‌آید. ریشة این شیوه از داستان نویسی را می‌توان در ادبیات اروپایی و آمریکایی جست و جو کرد. در ادبیات داستانی معاصر عرب نیز رمان‌های چند آوایی متعددی ظهور پیدا کردند. این سبک از داستان نویسی در رمان‌های عبدالکریم ناصیف، نویسندة واقع‌گرای معاصر سوری، نمود برجسته‌ای دارد. او یکی ...

معرّفی و تصحیح کتاب حبائب الحبیبیّه ی میرزا عبدالکریم رایض الدّین اعجوبه ی زنجانی چکیده موضوع این پژوهش معرّفی و تصحیح کتاب حبائب الحبیبیّه ی میرزا عبدالکریم رایض الدّین اعجوبه ی زنجانی، از عرفای مشهور سلسله ی عرفانی و شیعی ذهبیّه در قرن سیزدهم هجری قمری است. سلسله ی ذهبیّه یکی از چهار سلسله ی عرفانی شیعه است. رایض الدّین یکی از مریدان و نایب میرزا بابا راز شیرازی، قطب وقت و سی و پنجمین رکن سلسله ی مذ...

سید محمود طالقانی به سال 1289 ه. ش. در روستای گلگرد طالقان از توابع استان تهران، دیده به جهان گشود و نزد پدری همچون آیت‏الله سید ابوالحسن طالقانی که از علمای برجسته تهران به شمار می‏رفت، پرورش یافت. پدری که حضرت امام خمینی در باره مقام و منزلت او چنین می‏گوید:           «رحمت خداوند بر پدر بزرگوار او که در رأس پرهیزکاران بود.»      در باره زهد و پرهیزکاری آسید ابوالحسن طالقانی، آیت‏الله سیدحس...

در این مقاله سعی خواهیم کرد که به بررسی نقادانه پاسخ به مسأله‌ی تکنولوژی از سوی دو متفکر مطرح معاصر‌، عبدالکریم سروش و سید حسین نصر بپردازیم. بدین منظور ضمن بیان مختصری از اهم اندیشه‌های مرتبط با مسأله‌ی تکنولوژی در منظومه فکری این دو صاحب‌نظر و تبیین دو نظریه، به مقایسه دو دیدگاه و نقد نظریات و استدلال‌های آن‌ها می‌پردازیم. این پژوهش نشان می­دهد که علی‌رغم تفاوت‌های بنیادین نظام فکری این دو مت...

مواجه ایرانیان با مفهوم آزادی به دوران مشروطه باز می گردد، اما تامل فلسفی در باب آن پدیده ای متاخرتر است. مرتضی مطهری و عبدالکریم سروش رو از جمله متفکرانی هستند که درگیری فکری عمیق تری با پدیده آزادی داشته اند. نحوه مواجهه این دو متفکر با آزادی چه شباهت ها و تفاوت هایی با هم دارد؟ و به صورت خاص مطهری و سروش چه تعریفی از آزادی به دست می دهند؟ از منظر این دو متفکر، ابعاد و حدود آزادی کدام ها هستن...

امروزه ایده تولید علم دینی در جهان اسلام ایده ای کاملاً شناخته شده است. این ایده پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران و به خصوص در سال های اخیر در ایران مورد بحث و گفتگو های بسیار قرار گرفته است. با وجود گرایش بسیاری که نسبت به تولید علم دینی در جامعه به وجود آمده است، این ایده با مخالفت تنی چند از اساتید ایرانی از جمله عبدالکریم سروش، علی پایا، مصطفی ملکیان روبروست. مخالفین علم دینی بر این باورند ک...

چکیده در عرصه ی پژوهش های دینی، بررسی آثار و کارکردهای دین در زندگی بشر، از اهمیّت فراوانی برخوردار است، مطالعه و پژوهش در این زمینه موجب پررنگ تر شدن نقش دین در جوامع مختلف انسانی می شود و شاید عاملی در جهت احیاء تفکر دینی به عنوان اساس و شالوده ی زندگی الهی باشد. هدف از این تحقیق، بررسی این آثار و پیامدها است که در آن، دیدگاه های شش تن از متفکران برجسته شیعی معاصر یعنی امام خمینی (ره)، علامه ...