زبانِ طنز از قدرتی بس ژرف برخوردار است؛ قدرتی که در سایه آن گوینده می تواند بسیاری از معضلات را بازگو و در بهتر شدن اوضاع تلاش نماید. زمانی که جامعه به بلایا و آشفتگی های فرهنگی و اخلاقی فراوانی دچار باشد، بر دامنه طنز، به ویژه هجو و هزل افزوده می شود. در این مقاله اثبات شد که عطاملک جوینی با طبعِ شوخ و انتقادی خود، همانند بسیاری از شوخ طبعان و منتقدان تاریخ این سرزمین، از این ابزار شگفت و تأثیرگ...

شیراز از دیرباز یکی کانون های مهم شهری جنوب ایران و نیز از مراکزی بود که وجوه تولید کشاورزی، پیشه وری و دامداری را با توجه به رونق سه شیوه معیشت دامداری (شبانکارگان)، روستایی (روستاهای جلگه های کربال، استخر و دشت مرغاب و...)، و به ویژه شهری (شیراز و از آن میان کازرون) داشته است. در واقع بازار شیراز محل تجمع مواد خام و فراورده های حاصل از وجوه متنوع تولید در شهرهای دور و نزدیک بوده است که از آن ...

شیخ شهاب­الدین ابوعبداالله فضل­االله توران پشتی از محدثین و فقهای قرن هفتم هجری است. وی منسوب به توران پشت از روستاهای استان یزد است. از ابتدای زندگیش اطلاعات زیادی در دست نیست. وی ابتدا در شیراز و در سایۀ اتابکان فارس می­زیست و در نهایت به درخواست ترکان خاتون بر مسند تدریس در مدرسۀ ترکانی کرمان نشست. در این مقاله با تکیه بر منابع فارسی و عربی، مراحل مختلف زندگی و تحصیل، رابطه با قدرت و گرایش­ه...

مدرسه شیخیه یکی از مدارس کلامی شیعه اثناعشری به شمار می رود که توسط شیخ احمد احسائی در قرن دوازده هجری بنا نهاده شد. تعالیم شیخ احسائی پس از مرگ او و جانشین اصلی اش سید کاظم رشتی در چهار مسیر ادامه یافت. مدرسه کرمان، مدرسه تبریز و مدرسه همدان و جریان بابیه نخستین. یکی از موضوعاتی که با نام مدرسه شیخیه گره خورده است، بحث رکن رابع ایمان است که چهار مدرسه فوق الذکر در مورد اصل و جزئیات آن نظر واحد...

شیخ احمد جام در میان نامداران صوفیه، بیش از دیگران، زندگی و شخصیّت اش با افسانه ها و حکایات عجیب گره خورده است. نویسندگان مقامات با نقل افسانه ها و روایت های شگفت و انتساب صفاتی چون خُم شکنی و تعصّب و تشدّد در امر به معروف و نهی از منکر و شکستن چنگ و چغانه، چهرۀ شیخ جام را چنان ترسیم کرده اند که دلخواه ایشان بوده است و کاری به آن نداشته اند که او خود چه می اندیشیده و در قاموس ذهن و اندیشه و سلوک وی...

شیخ شهاب­الدین ابوعبداالله فضل­االله توران‌پشتی از محدثین و فقهای قرن هفتم هجری است. وی منسوب به توران‌پشت از روستاهای استان یزد است. از ابتدای زندگیش اطلاعات زیادی در دست نیست. وی ابتدا در شیراز و در سایۀ اتابکان فارس می­زیست و در نهایت به درخواست ترکان خاتون بر مسند تدریس در مدرسۀ ترکانی کرمان نشست. در این مقاله با تکیه بر منابع فارسی و عربی، مراحل مختلف زندگی و تحصیل، رابطه با قدرت و گرایش­ه...