درسروده های شاعران کهن فارسی زبان، نوعی شعر که آن را ملمعات نام نهاده اند دیده می شود که مصرع یا بیتی به زبان عربی و مصراع یا  بیتی دیگر به فارسی است . این نوع شعر مانند دیگر انواع شعر فارسی ،سابقه یی دیرین دارد که نخستین نمونه آن را از شهید بلخی شاعر قرن چهارم هجری نقل کرده اند و پس از او در دیوان های شاعران بزرگی مانند :سنائی ، نظامی ، سعدی ، مولوی ، حافظ و ملمع دیده می شود که درمیان آن بزرگا...

نظامی گنجوی از برجسته ترین شاعران سبک آذربایجانی است که دارای آثار ارزشمندی ست. مثنوی مخزن الأسرار، از جمله ی این آثار به شمار می رود که در این پژوهش با توجه به ویژگی های متنوع و منحصر به فرد، از دیدگاه سبک شناسی تکوینی مورد بررسی قرار گرفته است. از مهمترین ویژگی های موثر در تکوین مخزن الأسرار می توان به موارد ذیل اشاره نمود: 1. اخلاق : به دلیل متشرّع بودن نظامی، به هم ریختگی جامعه ی عصر او و گس...

نظامی گنجوی، در شعر زبانی ﭘﻴﭽﻴﺪه و اﺳﺘﻌﺎری دارد. او با واژگان بسیار بازی میﻛﻨﺪ و برای ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬاری ﻋﺎﻃﻔﻲ بر ﻣﺨﺎﻃﺐ میﻛﻮﺷﺪ. این جستار، ﭘﮋوﻫﺸﻲ درباره زبان شعریِ او بر اﺳﺎس ﻧﻈﺮﻳﻪهای فرمالیستی با هنجارگریزی است. مهمّﺗﺮﻳﻦ وجه هنجارگریزی، دوری از تکرار لفظ و معنای ﻋﺎدی است، آن چیزی که شاعر ﻫﻤﻴﺸﻪ در ﭘﻲ آن بود. ما با بررﺳﻲ ﻋﻨﺎﺻﺮ این باﻓﺖ میﺗﻮاﻧﻴﻢ ﺗﺮﻓﻨﺪهای ﻫﻨﺮی و شاعراﻧﺔ وی را در ﺧﻠﻖ آﺛﺎر ادبی ﻛﺸﻒ ﻛﻨﻴﻢ. نظام...

زبان شعر نظامی که از برجسته‌ترین شاعران سبک آذربایجانی است، کاملاً تصویری و کنایی است و در شعر او استفاده هنرمندانه از انواع صورخیال بسیار دیده می‌شود. اگرچه ماجرای خسرو و شیرین در قرن ششم داستانی مشهور و آشنا برای عام و خاص بوده است، هنرنمایی نظامی در شیوه بیان از جمله در توصیف و تصویر زیبارویان و صحنه‌های طبیعت، آشکارا دیده می‌شود. در بین آثار نظامی درباره خسرو و شیرین بایدگفت پرداختن به موضوع...

رساله حاضر در سه بخش عمده تدوین شده است. بخش اول شامل کلیات موضوع است و در آن زندگی و آثار نظامی، اهمیت صورخیال در شعر فارسی و در شعر نظامی به اختصار بررسی شده است. در بخش دوم عناصر صور خیال ، یعنی استعاره ، کنایه، مجاز، ایهام و اغراق در خسرو و شیرین مورد بحث قرار گرفته است. بخش سوم شامل فهرست استعارات ، کنایات و امثال در خسرو و شیرین است.

هدف از پژوهش حاضر، بررسی استعاره های درباری خمسه ی نظامی براساس دیدگاه استعاره ی شناختی است تا نقش کلیدی و مهم تصاویر درباری در آثار وی نشان داده شود و حوزه هایی که استعاره ی درباری در آن بسامد بالایی دارد، مورد شناسایی قرار بگیرد تا از این طریق نیز به کلیدهای شناختی فهم شعر نظامی دست بیابیم. برهمین مبنا، این پایان نامه در چهار فصل تنظیم شده است. در فصل اول به بیان کلیاتی راجع به زندگی نظامی و ...

بزرگان ادب پارسی پیروان بسیاری داشته اندکه در سبک و مضمون شعری مورد توجه متاخرین بوده اند نظامی گنجوی از بزرگان شعر فارسی است که خمسه پر آوازه اش مقلدان بسیاری را برانگیخته است که حتی نام آثار خویش را با نام خسه نظامی انطباق داده اند. سلمان ساوجی نیز از جمله شاگرانی است که در دو اثر داستانی خود به نام «فراق نامه » و «جمشید و خورشید » از نظامی تقلید نموده است. این مقاله کوشش داردکه تاثیرات محتوا...

همه ادیبان و شعر شناسان در ترکیب سازی نظامی متفقند و براین باورند که بیش از سی درصد از ترکیبات وی در ادب قبل از اوبی سابقه است.در این مقاله کوشیده ایم که بانگاهی به دو منظومه هفت پیکر و خسرو شیرین ،این نو آوری را درعرصه ساخت فعل ها و استفاده از آنها در معنایی جدید بررسی کنیم.

شاعران با روح لطیفی که دارند در آغاز و بین اشعار خود مناجاتهای نغز و دلنشین گنجانده اند. نیایش از جمله آنهاست که در این پژوهش به بررسی شعرهای شاعران بزرگی چون عطار، سنایی و نظامی پرداخته شده است. نظامی شاعری است که نیایش هایش بیشتر جنبه زاهدانه دارد و در مخزن الاسرار بیشتر از مثنوی های دیگر به مناجات پرداخته است در مثنوی های دیگر او نیایش ها بیشتر در آغاز یا پایان مثنوی ها قرار دارد. سنایی شاع...