مهدی اخوان ثالث و بد الوهاب البیاتی ، هر دو از شاعرانی هستند که در جامعه ادبی شان تحولاتی در پرداختن به مضامین تازه ، ایجاد اسلوب ها و قالب های جدید در شعر ، به وجود آوردند. وهر دوی ان ها از این مفاهیم ، برای بیان آلام جامعه بشری روزگارشان سود سجستند. مهم ترین ویژگی در اشعار این دو شاعر ، پرداختن به رمز و اسطوره هاست. هر دو شاعر از پرچم داران شعر نو در ادبیات اقلیمشان هستند . اخوان و البیاتی ب...

چکیده یکی از مؤلفه‌های مکتب رمانتیسم، سیاحت و سفر است. رمانتیک‌ها به سفر اهمیّت بسیاری می‌دادند و انواع سفر – جغرافیایی، تخیلی، نمادین و تاریخی- در آثارشان نمود و ظهور بسیاری داشت. از آنجا که روحیات شاعر رمانتیک با انزوای فردی و بیگانگی از محیط جامعه آمیخته است، بنابراین به رفتن از نقطه معلوم و عزم سفر به مکان نامعلوم - به خصوص شرق- تمایل داشت. مهدی اخوان ثالث یکی از شاعران برجستۀ مع...

یکی از جریان‌های ادبی که متأثر از اتفاقات سیاسیِ اروپای قرن بیستم است، معناباختگی است. این جریان، نخست در تئاتر فرانسه پدید آمد و به‌ سرعت در اروپا منتشر شدو بعداز مدتی بر دیگر گونه‌های ادبی تأثیر گذاشت. روشنفکران نوگرای ایرانی تقریباً هم‌زمان با رواج آن در اروپا، به آن علاقه‌مند شدند و در قالب ترجمه، شاهکارهای آن را به جامعه‌ی  ایران شناساندند. تحت‌تأثیر رویدادهای سیاسی دهه‌های سی و چهل خورشیدی،...

ساحت وجودیِ هنرمندان و شاعران، کانون تناقض­ بین نومیدی و خوش­بینی و سایرِ متغیّرهای روحی است. به لحاظ جامعه­شناختی و پدیداری، نومیدی و بدبینی التهابی است روحی و روانی ناشی از بحران­ها و شکست­هایی که عمدتاً از جانب محیط و اجتماع بر ذهن و ضمیرِ انسان عارض می­شود. از منظر جامعه­شناسیِ ادبیات، در کانسِپت شعر معاصر فارسی، آثار و اشعار اخوان ثالث (م.امید) بیش از اشعار دیگر اقرانش دارای درون­مایه­های غم، نوم...

در سد? اخیر، همراه با تحولاتی که در تمام ابعاد زندگیِ ایرانی صورت گرفت، شعر فارسی نیز به عنوان یک پدید? فرهنگی و انسانی، تعریف و کارکردی نوین و متفاوت با کارکرد کلاسیک خود، یافت. پشتوان? فرهنگی یکی از سرچشمه های تجرب? شعری به شمارمی آید، که در شعر معاصر، متناسب با زمان، کارکردی متفاوت با کارکردش در شعر کهن یافته است. یکی از کارکردهای معاصر و متعارف آن، که در دستگاهِ بلاغی قابل بررسی است، شگرد نقا...

اسطوره یکی از اصطلاحات بسیار مهم در مباحث ادبی امروز است و ادبیّات و اسطوره در پیوند تنگاتنگ با هم قرار دارند.شعر و اسطوره نیز می توانند با زبان نمادین با مخاطب خود ارتباط برقرار کنند. در روزگار ما و در عصری که بشر همه چیز را به دیده تعقل می نگرد، دیگر اساطیر مجال پیدایش نمی یابند، ادبیّات معاصردیگر اسطوره ای را خلق نمی کند،بلکه بیشتر به بازآفرینی اسطوره های شناخته شده می پردازد. با شناخت اسطوره،...

چکیده بررسی برجسته سازی کلامی در اشعار «مهدی اخوان ثالث» با تکیه بر دو مجموعه شعر «آخر شاهنامه» و «از این اوستا» به کوشش زینب جعفری برجسته سازی را نشانگر کاربرد نامتعارف یک رسانه و خودنمایی آن در مقابل پس زمینه ای از پاسخ های خودکار دانسته اندکه «پلی میان عینیت نسبی توصیف زبان شناختی و ذهنیت نسبی داوری ادبی» برقرار می سازد، این قابلیت هنری که به صورت قاعده افزایی و قاعده کاهی نمود می...

مسأله‌ای که پژوهش حاضر بدان می‌پردازد، تأثیر مبانی زیبایی‌شناسی بر چگونگی کارکرد عوامل انسجام در شعر است؛ در الگوی انسجام متنی هالیدی و حسن، ارجاع، جایگزینی، حذف، عوامل ربطی و انسجام واژگانی ابزارهای انسجام و دریافت پیام از متن برشمرده‌ شده ‌است. حال در پژوهش حاضر، این پرسش‌ها مطرح است که در شعر و کارکرد ادبی زبان چه عواملی می‌تواند سبب انسجام و در‌یافت پیام ‌شود؟ و در شعرهایی که فاقد انسجام به...

کلمات در زبان روز مره معنای قاموسی خود را دارنداما همین که از هنجار عادی خود بگذرند، رستاخیز کلمات آغاز می شود. ادبیات و به ویژه شعر با عدول از هنجار آمیخته است. این ویژگی در ادبیات معاصراز جهات مختلف قابل بررسی است. اخوان ثالث که از شاعران نامدار و پر مخاطب ادبیات معاصر است در اشعار خود بیشتر از سایر شاعران معاصر رستاخیز کلمات را اعمال کرده است.مهم ترین جنبه ی رستاخیز کلمات در شعر او باستان گر...

چکیده کودتای 28 مرداد 1332 یکی از رویدادهای بسیار تأثیرگذار جامعه‌ی ایران است. پیامدهای آن در روشن‌فکران متعهّد سرخوردگی، نومیدی، پناه بردن به افیون و باده و مواردی از این دست بود که موجب پدید آمدن گونه‌ای شعر به نام شعر سیاه شد و نمود آن را در برخی از جریان‌های شعری چون رئالیسم، رمانتیسم سیاه و سمبولیسم اجتماعی می‌توان دید. بارزترین چهره‌ی جریان اخیر، مهدی اخوان ثالث است. پژوهش حاضر به بررسی تح...