شهر جندی‌شاپور توسط شاپور اوّل ساسانی در خوزستان بنا گردید. این شهر در دوره‌‌ی شاپور دوّم گسترش یافت و بالاخره مرکز اسقف‌نشین کلیسای مطران گردید. خسرو انوشیروان با تاسیس بیمارستان و دانشکده‌ی پزشکی آن‌را به اوج شکوه خود رساند. خسرو انوشیروان، برزویه‌ی ایرانی را جهت جمع‌آوری نوشته‌های هندی به هند گسیل کرد و او کلیله و دمنه را نیز با خود به ایران آورد. با ورود پزشکان یونانی به دربار پادشاهان، جندی‌...

مسیحیان از بزرگترین اقلیت های دینی در دوره ایران ساسانی به شمار می رفتند. عمده جمعیت این مسیحیان در نواحی غربی ایران از جمله بین النهرین جنوبی، بین النهرین شمالی و مناطق دیگری چون خوزستان و مدائن مستقر بودند. به هنگام ظهور اسلام و آغاز فتوحات مسلمانان در ایران، با توجه به موقعیت جغرافیایی این مسیحیان، آنها اولین گروه از مردمان قلمرو امپراطوری ساسانی بودند که با اعراب روبرو شدند. حال این پژوهش د...

ظرافت و عمر کوتاه منسوجات نسبت به دیگر مواریث فرهنگی سرزمین ایران، موجب شده است که بسیاری از بافته ‍‌‌‌های باارزش درگذر قرون از میان رفته و امکان بررسی عینی آنها میسر نشود؛ ازاین‌روی تنها با اطلاعات برجای مانده در منابع مکتوب و نیز بازنمایی‌ها بر روی دیگر آثار هنری، می‌توان به شناختی نسبی از آنها رسید. مقال? حاضر با هدف جستجو پیرامون خاستگاه و ماهیت پارچ? موسوم به دیبای شوشتری، که اکنون نمونه‌ا...

پژوهش در جغرافیای تاریخی ایران و کوشش در بازشناسی شهرها و نقاط جغرافیایی که در طول هزاران سال پیوسته تغییر نام داده و پاره از آنها سرانجام از بین رفته اند‘ همواره یکی از مشکلات بسیار بزرگ این راه تقریباً نارفته است. عواملی که این مشکلات را شدت بخشیده و گاه حل آنها را تا حد غیر ممکن بالا می برند‘ بسیارند و بی تردید امکان بررسی همه آنها در این مقاله میسر نیست. یکی از آن عوامل که موضوع این تحقیق اس...

چکیده ندارد.

در این پایان نامه نگاهی اجمالی به شخصیت و جایگاه آناهیتا در اساطیر، باورهای زرتشتی و ادوار تاریخی ایران تا پیش از ساسانیان شده است. پس از آن آثار منتسب به آناهیتا در داخل خاک ایران از آغاز تا دوران ساسانی به تفصیل مورد مطالعه قرار گرفته است. برای این منظور مجموعه آثار مذکور در این دوره به دو گروه شامل آثار منقول: مهرها، سکه ها، ظروف سیمین و گچبری ها (به عنوان عنصری تزیینی) و آثار غیر منقول: نقو...

ظرافت و عمر کوتاه منسوجات نسبت به دیگر مواریث فرهنگی سرزمین ایران، موجب شده است که بسیاری از بافته ‍ های باارزش درگذر قرون از میان رفته و امکان بررسی عینی آنها میسر نشود؛ ازاین روی تنها با اطلاعات برجای مانده در منابع مکتوب و نیز بازنمایی ها بر روی دیگر آثار هنری، می توان به شناختی نسبی از آنها رسید. مقال? حاضر با هدف جستجو پیرامون خاستگاه و ماهیت پارچ? موسوم به دیبای شوشتری، که اکنون نمونه ای ...

ایرانیان و هندیان از همان آغاز جدایی اقوام آریایی، در موارد متعدد به یکدیگر نظر داشته و از دستاوردهای هم اقتباس و استفاده می کردند. به ویژه ایرانیان در هنگام تنگناها هندوستان را جایگاه امن و میهن دوم خود شمرده، به آن سرزمین پناه می بردند. این دو کشور از لحاظ فرهنگ  و ادبیات و برخی علوم از جمله پزشکی، نجوم و ریاضی بسیار غنی بوده اند و تأثیر بسزایی بر هم نهاده اند. در دوره ساسانی، تبادلات علمی و ...

ساسانیان پس از کسب قدرت، در تمرکز بخشی به دولت مرکزی و پراکندن و رسمیت بخشی به دینی دولتی کوشیدند، اما این اهداف سیری طبیعی و مداوم را نپیمود بلکه شهریارانی چون نرسی به عنوان شهریاری که قدرت را از رقیب خویش بهرام سکانشاه ستاند، برخلاف برادر و برادرزاده اش(بهرام اول و بهرام بهرامان)، نه تنها دین مردانی چون کرتیر را بر نکشید بلکه در آزادی بخشی به فعالیت های مانویان نیز کوشید و سیاست دستکرت ساختن ...

ساسانیان پس از کسب قدرت، در تمرکز بخشی به دولت مرکزی و پراکندن و رسمیت بخشی به دینی دولتی کوشیدند، اما این اهداف سیری طبیعی و مداوم را نپیمود بلکه شهریارانی چون نرسی به عنوان شهریاری که قدرت را از رقیب خویش بهرام سکانشاه ستاند، برخلاف برادر و برادرزاده اش(بهرام اول و بهرام بهرامان)، نه تنها دین مردانی چون کرتیر را بر نکشید بلکه در آزادی بخشی به فعالیت های مانویان نیز کوشید و سیاست دستکرت ساختن ...