پژوهش و تأمّل در چیستی عزاداری بر سرور و سالار شهیدان، امام حسین(ع)، از جمله مسائل مهم برای هر انسان آزاده‌ای است که در پی علل و عوامل قیام حضرت سیدالشهدا(ع) است. این نوشتار، با رویکرد دانستن چیستی عزاداری به سیره «علمی» و «عملی» معصومین: می‌پردازد؛ بدین معنا که به صورت خلاصه و علمی به واژه‌شناسی کلمات «مأتم»، «ألمَنَاحَه»، «عَزَا»، «ألجَزَع» و ««عَوِیل» می‌پردازد و سپس با اشاره به «سیره عملی» اهل ...

اسلام دین خاتم است و این امر مستلزم ظرفیت این دین آسمانی در پاسخ به نیازهای بشر در همه زمان‌ها، مکان‌ها و شرایط مختلف است. بخش عظیمی از این ظرفیت معلول اصل مهم مصلحت حکیمانه و منطبق با فطرت است. در سیره و سخنان امام علی(ع) این اصل مهم از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است به گونه‌ای که با استناد به آن می‌توان به رهیافت‌های نوینی در این‌باره نائل شد. مصلحت شامل مصالح دین و جامعه هر دو می‌شود. شیوه مصلح...

فقه اسلامی بویژه فقه امامیه، حاوی مسایلی است که اجرای احکام آنها نیازمند به حکومت مقتدر و حاکم معتقد و آگاه نسبت به تعالیم الهی آن است. بر این اساس، باید توجه داشت که میان فقه اسلامی و مسئله دیانت با مسئله حکومت پیوندی ناگسستنی برقرار است. در این مقاله، به برخی از تجلیات این پیوند، اشاره شده است. از جمله: الف) سیری در متون فقهی برای تبیین پیوند فقه و حکومت. ب) سیره و عملکرد رسول خدا در باب ح...

بررسی سیره ی پیامبر اکرم (ص)به دلیل جایگاه خاص و اسوه ی حسنه بودن آن حضرت از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از آنجا که دین اسلام ، دو مذهب بزرگ شیعه و اهل سنت را شامل می شود، شناخت نگاه دو مکتب در ارتباط با شخصیت و سیره ی الهی آن حضرت در جهت بررسی روایات معارض با شأن پیامبر(ص) ضرورت دارد. بدین منظور این نوشتار به بررسی تطبیقی سیره ی رسول خدا (ص) بین کتاب کافی کلینی مهمترین و قدیمی ترین مجموعه ی حد...

این مقاله در صدد است با بهره گیری از قران کریم و احادیث معصومین علیهم السلام ، که کانونی ترین منبع و مأخذ اسلامند، رویکردی به دین را که سبب پیدایش عرفان می باشد، شناسانده و براساس آن، تعریفی از عرفان عرضه کند. در این جهت ۶ شاخصه در رویکرد عارفان به دین مورد تأکید قرار گرفته است که با توجه به منابع دست اول اسلام و با عنایت به سیره انبیا و اولیا، به ویژه پیامبر اکرم و خاندان پاکش، علیهم السلام، آ...

بدون تردید مقوله «خوشبختی و سعادت»، از مسائل بنیادین و پرسش های دیرینه و پایدار بشر به شمار می آید که بسیاری از مکاتب دینی و فکری نیز آن را مد نظر داشته اند. بررسی متون دینی و سخنان پیشوایان دین در رابطه با سعادت بشر و شناخت بهتر این مفهوم از دیدگاه آنان می تواند بر نحوه زندگی فردی انسان و حتی جهت گیری ها و سیاست گذاری های کلان جامعه تأثیر گذارد. این پژوهش بر آن است تا با تمرکز بر موارد به کارگ...

موضوع این پایان نامه بررسی کتاب سیره ابن خفیف شیرازی عارف قرن چهارم هجری از دیدگاه جامعه شناسی است . و با عنایت به ارتباط نزدیک عارفان و صوفیان با توده های مردم و اهمیت ابن خفیف شیرازی به عنوان یک عارف اگاه نسبت به مسائل جامعه عصر خویش ، نگارنده در این پژوهش کوشیده است تا با بهره گیری از روش اسنادی و بر اساس تحلیل گفتمان و محتوایی به تبیین رابطه علّی بین متن کتاب سیره ابن خفیف و سیاست ، اجتماع و...

اولین رویکرد به تاریخ نویسی در میان مسلمانان را می توان درگرایش آنها به سیره نویسی مشاهده کرد و تاریخ نگاری با موضوعِ پرداختن به سیره و مغازی حضرت محمد(ص) به عنوان مهم ترین شخصیت تاریخی- مذهبی در میان مسلمانان آغاز شد. در ادامه سیر سیره نویسی، در اوایل قرن سوم هجری به مرحله ای می رسیم که توجه به سیره پیامبر(ص) در قالبی جدید روی می نماید. از این زمان وتحت تأثیر شرایط فکری به وجودآمده در جوامع اسل...

مقاله حاضر شامل دو بخش است. در بخش نخست گستره حکومتی دین محور سخن است و نیز به بیان ادله درون دینی و برون دینی آن می پردازد. بخش دوم در برگیرنده سخن منتقدان این رویکرد و حامیان محدودسازی قلمرو دین به امور فردی و خروج آن از عرصه حکومت است. از آن جا که مقصد عمده این نوشتار طرح سخن منتقدان به شمار می رود؛ بخش اول، به ویژه ادله درون دینی، به اختصار بیان شده و بخش دوم به تفصیل آمده است. این بخش، شش ...

شاید بتوان گفت مسئلة حق تاریخچه ای به درازای عمر انسان دارد؛ حضرت آدم (ع) برای خداوند حق عبودیت قایل بود و قابیل در توهم خود حق کشتن هابیل را برای خود معتقد بوده است. دین مبین اسلام و پیشوایان آن حق های گوناگونی را مطرح و برآن تاکید کرده اند، کما اینکه مسئلة حق برای انسان غربی- به ویژه انسان های معاصر- یکی از کاربردی ترین مسائل است. حق هایی که انسان برای خود یا موجودات دیگر ادعا می کند مشتمل بر...