ایحاد صنایع بزرگ در نواحی روستایی همواره دگرگونیهای بی سابقه ای را در فضای روستایی به وجود آورده است. در یک دهه اخیر ایجاد و گسترش فعالیتهای صنعتی در روستاهای ایران و از آن جمله دهستان رویین شهرستان اسفراین منجر به تغییراتی در ابعاد مختلف شد که الگوی اقتصادی - اجتماعی این دهستان را تحت تأثیر قرار داده و آنچه را که از روستا شناخته شده است، دچار تحول کرد . این مقاله با هدف شناخت تغییر و تحولات ا...

پدیده مهاجرت و تخلیه جمعیتی یکی از بارزترین معضلات اقتصادی- اجتماعی جامعه روستایی است، شناخت محیط روستا به جهت برقراری تعادل بین شهر و روستا و جلوگیری از تخلیه سکونتگاههای روستایی امری ضروری است. این تحقیق با هدف بررسی ساختار اقتصادی خانوارهای روستایی و اثرات آن بر ناپایداری جمعیتی سکونتگاههای روستایی شهرستان سرایان انجام گرفت، که به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی و از حیث ماهیت و روش انجام، ت...

حفظ محیط زیست روستاها ازجمله ضرورت های توسعه روستایی محسوب می شود. یکی از مسائلی که در مناطق روستایی اهمیت دارد مکان مناسب جهت دفع زباله می باشد.هدف اصلی مطالعه جاری، اعمال انواع عملیات تحلیل های مکانی با بهره گیری از فناوری سیستم اطلاعات جغرافیایی و تکنیک FAHPبه منظور مکانیابی محدوده های بهینه برای دفن زباله های شهرستان زرین دشت می باشد. به همین منظور، در مرحله اول، با استفاده از 9 لایه اطلاعا...

روستا به عنوان یکی از اولین هسته‌های یکجانشینی بشر از ابتدای تاریخ شناخته می‌شود که علیرغم گسترش شهرها کارکردهای اقتصادی، سیاسی و اجتماعی خود را از دست نداده است اما با گسترش تهدیدات روستاها نیز یکی از هدفهای تهدید در جنبه‌های مختلف بوده و می‌باشد و حفظ و پایداری روستا یکی از الزامات اداره کشورها است. پایداری روستا می‌تواند چهار جنبه داشته باشد: پایداری در منابع طبیعی، پایداری سیاسی، پایداری اج...

  محیط زیست یکی از نگرانی‌های قرن اخیر است که در این راستا تبیین حقوق محیط زیست می‌تواند نقش مهمی در حفاظت محیط زیست داشته باشد. زیرا حقوق زیست محیطی نوع رابطه انسان با محیط زیست را تعیین می‌کند و می‌تواند این بهره‌برداری تخریب کننده انسان را بهبود ببخشد. در روند توسعه پایدار که پایداری محیط زیست هدف آن است، انسان نقش بارزی در حفاظت از محیط زیست و اکوسیستم ایفاء می‌کند. در این راستا سکونتگاههای...

در مطالعات روستایی ایران، کمبود تحلیل کیفی توزیع عملکردها، به ویژه خدمات برتر از طریق ارزشیابی موانع دسترسی به آنها کاملاً مشهود است. یکی از نتایج این ارزشیابی، به چالش کشاندن مکان یابی هایی است که عمدتاً در قالب رهیافت اوزالیدی – غیر مشارکتی ، به وقوع پیوسته است. مقاله ی حاضر با بررسی روند رشد، مکان یابی و سنجش مشکلات دسترسی خدمات برتر طیّ سال های 85- 1345 با استفاده از روش های توصیفی- تحلیلی، تد...

مذهب از گذشته‏های دور، نقش عمده‏ در استقرار‏و رونق سکونتگاههای انسانی داشته‏است. بطور عمده دو نقش کلیدی در این خصوص را می‏توان ابتدا ناشی از افزایش حس وابستگی فرد به مکان و تعلق خاطر درونی او به نیرویی فرامادی و سپس ناشی از مزیتهای اقتصادی که در نتیجه حضور زائران از دیگر نقاط و احتیاج آنها به کالا و خدمات است برشمرد. می‏توان گفت رونق گردشگری مذهبی و زیارت نیز برپایه همین موضوع است. براساس آمار ...

امروزه در بیشتر دولت‌ها، سازمان‌های توسعه‌یافته اعتبار زیادی برای مدیریت بحران قائل نبوده و در صدد اعمال هرچه بهتر مدیریت ریسک، هستند. تحقیق حاضر با هدف بررسی نقش مدیریت ریسک خشکسالی در کاهش آسیب‌پذیری اقتصادی ـ اجتماعی سکونتگاههای روستایی، در شهرستان نقده انجام شده است. این تحقیق به لحاظ هدف کاربردی و بر اساس روش، توصیفی ـ تحلیلی است. در تجزیه و تحلیل داده‌ها از آزمون های فریدمن، T تک نمونه‌ای...

یکی از چالشهای جدی سکونتگاههای روستایی در کشورهای در حال توسعه مقوله پایداری اجتماعی- اقتصادی است که به رغم ارتباط نظام مند با پایداری محیطی تا حد زیادی در سایه و سیطره آن قرار گرفته و کمتر به طور مستقل مفهوم سازی و بررسی شده است. این دو بعد که بخش درخور توجهی از ناپایداری سکونتگاههای روستایی کشور در ارتباط با آنها قرار دارد، بیش از هر چیز بر مفهوم عدالت درون نسلی تاکید دارند. تحقیق حاضر بر پای...

امروزه یکی از مباحث مهم دانش جغرافیا از حوزه دانش ژئوپلتیک نشات می گیرد . اهمیت ژئوپلتیکی کشور ایران بر صاحب نظران پوشیده نیست و مناطق شمالغرب کشور شامل کردستان و آذربایجان نیز دارای موقعیت ژئوپلتیکی ویژه ای هستند. این دو ناحیه از دیرباز در حالی که خود را بخشی از ایران می دانسته اند، بنا به دلایلی ، منشا بحرانهایی نیز برای حکومت مرکزی و امنیت ملی بوده اند. به همین دلیل دسترسی به این مناطق و محو...