چکیده: جهت کشف معنای سنت از دو راه تاریخ انگاره و معناشناسی اقدام گردیده و تلاش شده از برآیند این دو روش به معنای مقصود از مفهوم دست پیدا کرد. معناشناسی سنت با توجه به کاربردهای روایی و قرآنی و بر اساس روش جانشینی و همنشینی صورت پذیرفت. واژه سنت در روایات به معانی قانون و ضابطه، نظر و عقیده، سیره نهادینه شده در میان آحاد اجتماع در روایات وارد شده است. البته سنت در سه مورد در تقابل معنایی با وا...

رابطه و پیوند دو سویه قرآن و سنت به عنوان دو منبع معرفت شناسی مورد بررسی قرار گرفته است. مقاله با بیان دو روش برای مطالعه پیوند متقابل قرآن و سنت، یکی مطالعه خود قرآن و سنت و دیگر تحقیق در رشته های گوناگون علوم اسلامی؛ راه نخست را برگزیده و در آغاز به نقش قرآن در سنت پرداخته و معتقد است که قرآن در دو جهت بر سنت تأثیر می گذارد یکی اعتبار بخشیدن و دیگر ارزیابی و بازشناسی. سپس به چهار دیدگاه در چگ...

امام خمینی (ره) راهبری انقلاب اسلامی 1357 را به عهده داشت. او در بافت گفتمانیِ مواجهة تاریخی متجددین و متدینین با «سنت» با فراتر رفتن از جهت‌گیری‌های «نفی سنت» و «بازگشت به سنت» از یک سو و «تکرار سنت» از سوی دیگر، جهت‌گیری «احیای سنت» را پایه‌ریزی و تقویت کرد. وی همچنین از دوگانة توسعه‌ای «سنت-تجدد» فراتر رفته و ضمن «نادیده‌انگاری مثبت» غرب، منطق نقد درونی سنت را مورد توجه قرار داده است. بر اساس...

در هند عصر ودایی، عمل تطهیر ابتدا به صورت مناسک و طی تشریفاتی آیینی انجام می­گرفته است. رفته­رفته با پیدایش بارقه­هایی از درونگرایی در فرهنگ دینی هند، مفهوم پاکی در تفکر هندی به ساحت ذهن و نفس راه یافت و به عنوان یک فضیلت اخلاقی شناخته شد؛ به طوری که می­بینیم در اوپَنیشدها ضرورت اجرای مناسکِ تطهیر در درجۀ دوم اهمیت، و پاکی باطنی و صفای نفس در درجۀ نخست قرار می­گیرد. با پیدایش نگرشی منفی نسبت به ت...

یکی از صنایع ادبی به­کار­رفته در متون ودایی، متون ایرانی باستان (کتیبه­های فارسی باستان، اوستای متقدّم و اوستای متأخّر) و متون ایرانی میانۀ غربی (متون زردشتی، مانوی و کتیبه­ها) صنعت ادبی قلب نحوی است. صنعت قلب نحوی، وارونه­سازی ساختارهای دستوری در عبارات یا بندهای پیاپی است. این صنعت را با صنعت طرد و عکس و نیز صنعت تشابه­الاطراف در بلاغت فارسی مقایسه کرده­اند. طرد و عکس یکی از نمونه­های قلب نحوی ...

این مقاله درصدد بررسی مبانی نظری رنه گنون، بنیان گذار جریان سنت گرایی، به روش توصیفی ـ تحلیلی است. سنت گرایی، جریان روشنفکری دینی است که در اوایل قرن بیستم پا به عرصه فکری و اجتماعی غرب نهاد که با ظهور و تجلی مدرنیته، آهنگ تقابل با آن را سر داد و ساحت دنیای متجدد را که در حال زدودن ساحت قدسی در تفسیر عالم و آدم بود، با تندترین نقادی ها به پای میز محاکمه برد و از انسان جویای حقیقت و ذات ربوبی، د...

سنت گرایی و تجددگرایی در فضای امروز، به عنوان جریانی که به مدرنیسم نگرش دارند، مطرح می شوند. این مقاله با هدف پرداختن به مضامین عمده اندیشه سنت گرایی، به عنوان درآمدی برای ورود به اندیشه سنت گرایان به رشته تحریر درآمده است. برای این منظور در این مقاله با تأکید بر آرای سید حسین نصر به عنوان مطرح ترین اندیشمند سنت گرای حال حاضر، به تحلیل چیستی سنت به عنوان نقطه محوری این گفتمان و همچنین بررسی شاخ...

محبت اهل بیت پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) یکی از ضروریات دین مبین اسلام می باشد. قرآن در آیه "قل لاأسئلکم علیه أجرا إلا الموده فی القربی" شوری/23) به مودت ذوی القربی پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) تاکید کرده و آن را اجر رسالت پیامبر اسلام قرار داده است. در این رساله بر اساس مستندات قرآنی و روایی ثابت شده است که مصادیق "قربی" اهل بیت مطهر پیامبر اسلام می باشد. روایات منقول از پیامبر اکر...