در شریعت اسلامی، تحریم و تجریم (جرم انگاری)، مبتنی بر مقاصد و اهدافی است که شارع در وضع آن در نظر داشته است؛ در همین راستا، توجه به فقه مقاصد و درک ضرورت وجودی احکام، ما را به فلسفه آنها رهنمون می شود. جرم انگاری و مجازات ارتداد به عنوان یکی از مباحث فقه جزایی اسلام، مورد توجه موافقان و مخالفان آن قرار گرفته است. صرف نظر از بحث تحریم ارتداد در قرآن کریم و سنت نبوی، آن چه محل بحث است، از یک طرف،...

دین و شعر در سنت یونانی واجد تنش خاصی هستند که سنت تمدن اسلامی هم‎اگرچه در پایة‎نظری از آن بهره‎گرفته، اما کوشش داشته تا در تمامی قلمروها سبک و سیاق خود را دنبال کند. در این میان، می‌توان ناصرخسرو را نمونة عالی تعامل با یونانیان دانست، در عین حال که تمایزات جدی با دیگر میراث‌داران فلسفه یونان دارد. بدین معنا که او توانسته اعتقادات خود را با بنیادهای فلسفی و کلامی مستحکم مستدل کند؛ با آموزه‌های ...

اقبال لاهوری از شخصیت های شاخص و پیشرو اسلامگراست که آموزه­های قرآن کریم، سنت نبوی، میراث فرهنگی و مدنی تمدن اسلامی در آثارش اهمیت ارجاعی زیادی دارد. اسلامگرایی او از سویی واکنشی بود در مقابل عملکرد غرب(فرنگ)، و مکاتب فکری و فلسفی آن و از سوی دیگر بازخوانی آرمانشناختی(ایدئولوژیک) احکام دینی، رفتارهای نبوی و بازیابی میراث فکری تمدن اسلامی و خلاصه بازگشتی آگاهانه و نواندیشانه به خودی (خویشتن) دین...

جنگ عرصه مواجه‌شدن با تنگناهاست که گریز از آنها گاه حکومت‌ها را به اقداماتی سوق می‌دهد که در شرایط غیر جنگی تمایلی به آنها ندارند. از آن جمله اقدامات، تخریب انبوه و گسترده عناصر محیط زیست می‌باشد. فقیهان در بررسی حکم این رفتار به دیدگاه‌های مختلفی گراییده‌اند. منشا اختلاف در دیدگاه‌ها به تعارض ظاهری میان سنت قولی و فعلی نبی مکرم باز می‌گردد. در این راستا گزارش‌های تاریخی محرّف از جنگ‌های نبوی که...

سکولاریسم را به دنیاگرایی یا دنیاپرستی ترجمه کرده اند. سکولاریسم، به معنای نگرش دنیوی داشتن به ساحت های حیات انسانی از قبیل حکومت، فرهنگ، اقتصاد، اجتماع و... است. عصاره تعاریف سکولاریسم در بندهای ذیل خلاصه می شود: حذف دین از متن جامعه، عطف توجه آدمیان به مسائل بشری، جلوگیری از تبدیل دین به امری اجتماعی، توجیه رفتارها بر اساس قدرت انسانی نه خدایی، خلع ید نیروهای غیبی از جهان مادی و سلب تقدس آنها...

چکیده دانش سبک‌شناسی با بررسی متون و مقاله‌ها و کشف مختصات سبکی، در فهم و ارزیابی اصالت آن‌ها کارایی زیادی دارد. این دانش، چه به‌صورت سنتی چه با روش‌های نوین، همواره مورد استفاده متن‌شناسان و ناقدان ادبی بوده است. این دانش با سبک‌شناسی متون احادیث می‌تواند ما را به سبک کلام معصومان و ارزیابی روایات‌ منسوب به ایشان رهنمون شود. در این مقاله سعی شده است با استفاده از اصول و روش‌های سبک‌شناسی نوین...

پیشرفت مدنی در جامعه عهد نبوی[1] سیدعلیرضا واسعی* چکیده جامعه مدینه که به کوشش پیامبر اسلام(ص) پدید آمد، آن چنان با پیشینه خود و نیز با آن چه در ذهنیت مردمان وجود داشت، متفاوت شده بود که اطلاق مدینه فاضله بر آن چندان دور از واقعیت نمی نمود؛ جامعه‌ای مبتنی بر ارزش‌های متعالی و دارای شاخصه‌های پیشرفت؛ چون امنیت، فرهنگ، نظم و آزادی که حرکت شتاب آلود آن تا سالیان دراز هم چنان بالان بود و زمان زیادی...

اقبال لاهوری از شخصیت های شاخص و پیشرو اسلامگراست که آموزه­های قرآن کریم، سنت نبوی، میراث فرهنگی و مدنی تمدن اسلامی در آثارش اهمیت ارجاعی زیادی دارد. اسلامگرایی او از سویی واکنشی بود در مقابل عملکرد غرب(فرنگ)، و مکاتب فکری و فلسفی آن و از سوی دیگر بازخوانی آرمانشناختی(ایدئولوژیک) احکام دینی، رفتارهای نبوی و بازیابی میراث فکری تمدن اسلامی و خلاصه بازگشتی آگاهانه و نواندیشانه به خودی (خویشتن) دین...

به علت رشد جریان وهابیت در جهان اهل سنت و خشونت‌های برخاسته از آن در مقابل دیگر مسلمانان، به‌خصوص شیعیان، آسیب‌شناسی این فرقه دارای اهمیت بسیاری است. جریان وهابیت دارای وجوه متعددی است، از جمله اعتقادات، رفتار اجتماعی، احکام فقهی و رویکردهای سیاسی. در این مقاله سعی شده است با روش تحلیلی ـ توصیفی هنجارهای حاکم بر وهابیت با ارائه سه الگوی فکری، اعتقادی و اجتماعی بررسی شود. این امر با تحلیلی بر عق...

چکیده: جهت کشف معنای سنت از دو راه تاریخ انگاره و معناشناسی اقدام گردیده و تلاش شده از برآیند این دو روش به معنای مقصود از مفهوم دست پیدا کرد. معناشناسی سنت با توجه به کاربردهای روایی و قرآنی و بر اساس روش جانشینی و همنشینی صورت پذیرفت. واژه سنت در روایات به معانی قانون و ضابطه، نظر و عقیده، سیره نهادینه شده در میان آحاد اجتماع در روایات وارد شده است. البته سنت در سه مورد در تقابل معنایی با وا...