گویش کنونی همدانی، بازماندۀ گویش ازدست رفتۀ همدانی کهن است که می توان بخشی از ویژگی های این گویش کهن را در سروده های دگرگون نشدۀ باباطاهر همدانی بازیافت. در این نوشتار به بررسی گزیده ای از واژگان گویش همدانی امروز پرداخته شده است. از ویژگی های این گویش، می توان به شمول بر برخی واژه های پهلوی و واژه هایی با ریشه های باستانی (اوستایی، پارسی باستان و سنسکریت) که در زبان فارسی معیار کاربرد ندارند، ...

درادیان ابراهیمی انسان دارای دوبعدروح وجسم است. دراوستاوجودانسان ازپنج عنصرترکیب یافته است که هریک ازاین عناصرماموروموکل انجام اموری خاص ازامورمادی ومعنوی انسان می باشد. این گوهرهاپس ازگسستن پیوندجان وتن باقی مانده ودرجهان مینویی برابرقانون پروردگاری مسیرتکامل خودرادنبال کرده ودرعوالم دیگربدون قیدزمان ومکان -باکسب تجارب جدیدوتحصیل کمالات معنوی زندگی خودراادامه می دهد. دردیدگاه اوستایی انسان درن...

چکیده ندارد.

اوستا کهن ترین سروده های دینی ایرانی و کتاب مقدس زردشتیان است و زبانی را که این کتاب به آن نوشته شده است، اوستایی می نامند. برای زبان متون اوستایی نمی توان تاریخ دقیقی را مشخص کرد و تعیین جایگاه جغرافیایی آن نیز غیر ممکن است.از ویژگی های آوایی آن به وضوح مشخص می شود که این زبان،گویش رایج در پارس نبوده است اما درباره ی اینکه این زبان به کدام بخش ایران تعلق داشته نظریات گوناگونی داده شده که هر چن...

یکی از انواع ادبیات فارسی نو، موسوم به فارسی زردشتی است که زردشتیان در دورۀ اسلامی برای ترجمۀ داستان‌ها، اساطیر، آداب و رسوم، سنن و قوانین دین زردشتی از اوستا و زند به فارسی به کار گرفتند. این دسته از متون فارسی به دو دستۀ متقدم و متأخر تقسیم می‌شوند که از جملۀ نمونه‌های متقدم آن، متنهای صد در نثر و صد در بندهش است. صد در نثر که شاید بتوان آن را کهن‌تری...

به نظر می‏‌رسد که فرهنگ‏‌نویسی سابقه‌‏ای نسبتاً دیرینه در تاریخ فرهنگ و ادبیات ایران داشته است. وجود دو فرهنگ اویم ایوک و فرهنگ پهلویگ به زبان اوستایی و پهلوی بیانگر آن است که این فن در عهد ساسانی به مراحلی از تکامل دست یافته بود. اگرچه احتمالاً تدوین نهایی این فرهنگ­‌ها در سده‏‌های سوم و چهارم هجری صورت گرفته است، با وجود این سرچشمه‏‌های نخستین این دانش به دوره‏‌های کهن‌‏تری با...

قدمت انگارة جغرافیایی «هفت‌کشور» به دوران آغازین هندوایرانی بازمی­گردد. پس از جدایی هندیان و ایرانیان، روایت آغازین هندوایرانی هفت­پاره بودن زمین، با توجه به شرایط اقلیمی سرزمین­های جدید و تغییرات دینی و سیاسی دگرگون شده و به صورت­های کنونی درآمده است. مقایسة متون کهن ایرانی و هندی، به­ویژه اوستا و ویشنو پورانه، نشان می­دهد که در طرح کلی روایت اصلی هندوایرانی، جهان به هفت پاره تقسیم شده بوده که...

در ایران باستان شادی مایۀ فزونی شور و سرور و امید و سبب بیرون شد ذهن و ضمیر انسان از سستی و انفعالِ مرگ‌آور و بی‌ثمر بود. می‌توان آن را یک موهبت بزرگ ایزدی که بیش از همۀ مواهب در خور سپاس است، تلقی کرد. نه فقط داریوش در کتیبۀ خویش، اهورا مزدا آفرینندۀ زمین و آسمان را به خاطر همین شادی که برای انسان آفرید سپاس جداگانه گفت، بلکه در اوستا و برخی کتاب‌های پهلوی نیز خداوند به سبب این هدیۀ ارزشمند، فر...