آن دسته از شاعران عصر عباسی که خاستگاه پارسی دارند و از آبشخور فرهنگ و تمدن ایران باستان سیراب شده­اند، در سروده‌های خود به فراخور حال، گاه آشکار و گاه در پرده، از آداب و آیین­های دیرزیست این مرزوبوم سخن گفته­اند. همین اشارت­های کم و بیش می­تواند راهگشای پژوهشگران باشد برای آشنایی بهتر و بیشتر با آیین­هایی که گذر زمان آن­ها را در فراموشخانه به زنجیر کشیده است. أبونؤاس از آن دسته شاعرانی است که ...

در این تحقیق بعد از بیان مقدمه و مباحث مقدماتی به فصل اول پرداخته شده است که دربار? کلیات و مفهوم شناسی واژگان کلیدی تحقیق و همچنین، دربار? نسبت تأثیر سنتها با تغییرات اجتماعی و نیز، دربار? نصوص دال بر تأثیر سنتهای اجتماعی است. در فصل دوم و سوم پس از بیان جایگاه سنتها اجتماعی، به انواع سنتهای اجتماعی در سخنان حضرت امیرمومنان(علیه السلام) در 11مورد پرداخته شده است که عبارتند از: سنتهای استخلاف،...

آنیما در نظریه کارل گوستاو یونگ1، تجسّم تمامی گرایش¬های روانی زنانه در روح مرد است که به زعم وی نتیجه تجارب نژادی مرد با زن در طول صدها هزار سال زندگی با یکدیگر بوده و در ناخودآگاه جنس نرینه به یادگار مانده است و این، باعث تسهیل واکنش¬های متقاضی و توافق نظر بین دو جنس متقابل می¬شود. این کهن¬الگو همانند دیگر کهن¬الگوها، هم در نمایه¬های مثبت و هم در نمایه¬های منفی به نمود درآمده که در این مقاله نم...

یکی از مهمترین عناصر داستان عنصر «طرح» است. در واقع، «طرح» الگویی از رابطة میان حوادث داستان بر اساس علت و معلول است. داستان پیش از قرن هجدهم در اروپا و قبل از مشروطیت در ایران بر اساس روایت ساده نوشته می شد و به صورت داستان به معنای امروزی (رمان) آن نبود. از آنجا که «طرح» از ماهیت درونی شخصیت ها سرچشمه می گیرد، برای فهم آن خواننده احتیاج به دو عنصر اساسی «هوش» و «حافظه» دارد. البته، بزرگترین ف...

چکیده : بررسی تطبیقی نقوش نمادین مهری در ایران و روم، عنوان این پژوهش است که با استفاده از روش کتابخانه ای انجام شده است و هدف از آن مطالعه و مقایسه ی موازی آئین مهرپرستی در این دو تمدن می باشد. با توجه به اینکه هر یک از تمدن های ایران و روم، زمینه های تاریخی متفاوتی را دنبال می کردند و افتراق هایی میان آئین میترای رومی با دین کهن ایرانی (مهرپرستی) وجود داشته است لیکن می توان به این نتیجه رسید...

مزاج یکی از مفاهیم بنیادین در طب ایرانی- اسلامی است که معماران ایران زمین از گذشته های دور در تلاش بوده اند تا در خلق آثار معماری، از آن به عنوان الگو بهره گیرند. با توجه به اهمیتی که دین و اخلاق بر سلامت جسم و زمینه سازی آن بر سلامت روح دارد؛ معماری حمام های ایرانی نیز -که آبشخور آن مبانی دینی و اخلاقی است- در راستای سلامت جسم و روح و مبتنی بر آموزه های طب سنتی- اسلامی به عنوان یک کهن الگو، در...

بهشت ودوزخ درمذاهب وفرهنگ های مختلف،همواره بخشی ازباورهای آیینی هرقومی را تشکیل داده است?دراین تحقیق سعی شده است تابراساس توصیفی که درمتون کهن ایرانی وقرآن مجیدازاین دوموردشده است، سخن گفته شود.دراین نگرش، بانگاهی به کلام وحی ومتون کهن پارسی وظرفیت هنری زبان قرآن،به ارزش های روایتگری ونوع آن پرداخته ایم?همچنین به تعاریفی که درزمینه بهشت ودوزخ،وجایگاه آن دراسطوره های ایرانی وبین النهرین وجوددارد...

متن های کهن ایران باستان نشان دهنده اعتقادها ،باورها و شاخص های فرهنگی ،اجتماعی و تاریخی ایرانیان پیش از اسلام است. این باورها و اعتقادهای کهن، بخشی از نگرش مردم را به برگزیدن نام زنان از نمادها و سمبل های مادی مانند آسمان ،خورشید و ستارگان و در بعد معنوی، اعتقاد به خدایان و ایزدان کهن  نشان می دهد. هدف از این پژوهش بررسی باورهای اعتقادی و فرهنگی مردم ایران به تاریخ و ادیان پیش از اسلام ،در مور...

در دوره ساسانی، دو نژاد ایرانی و عرب ساکن حیره پیوند فرهنگی و اجتماعی مستحکمی داشتند. از این رو، زمینه تأثیر فرهنگ و ادب فارسی بر شخصیت شاعرانی که به دربار شهریاران منذری در حیره راه یافتند، فراهم آمد و سبب آشنایی هرچه بیشتر آنان با آداب و رسوم، سنن و فرهنگ ایرانی شد. در نتیجه عصاره فرهنگ فارسی آن روزگار، حال و هوای اجتماعی عهد ساسانی و وام واژه های کهن فارسی به فراوانی در اشعار شعرای جاهلی به ...

 هومای ایرانی و سومای هندی، از کهن­ترین عناصر اسطوره­ای مشترک میان تمدن­های ایران و هند باستان هستند. هوما یا همان سوما در اساطیر کهن، نام گیاه مقدسی بود که ایرانیان و هندوان از عصاره ی آن شربتی شفابخش می­ساختند. در ریگ ودا و اوستا از آن با نیایشی شیوا و پرشور سخن رفته و به دست آوردن عصاره ی این گیاه نیز، جزو نیکوترین کردارها محسوب می­شده است؛ اما به تدریج اعتقاد به شفا بخشی و خواص سحرآمیز گیاه...