این پژوهش از نظریات ارنستو لاکلا و شانتال موفه نظریه پردازان حوزه تحلیل گفتمان به منظور تحلیل متون نمایشی استفاده می کند. ابتدا مفاهیم بنیادی نظریه گفتمان ریشه یابی و توضیح داده شده و سپس با بهره بردن از این مفاهیم ازجمله مفصل بندی، دال سیال و... به تحلیل و بررسی انواع گفتمان های موجود در نظم گفتمانی متن دو نمایشنامه «مرگ یزدگرد» و «سهراب کشی» نوشته بهرام بیضایی، پرداخته می شود. تحلیل دو نمایش...

از سال­های پایانی دهۀ 60 موج تغییر فرهنگی و اجتماعی در ایران به راه افتاد و به­تدریج کل حیات اجتماعی را درنوردید. این تغییر عمدتاً به سیاست­های اقتصادی- اجتماعی پس از پایان جنگ و از جمله برنامۀ تعدیل ساختاری اقتصاد نسبت داده شده است. این مقاله با هدف روایت نمونه‌ای از مواجهه هنرمندان با این روند، فیلم سگ­کشی بهرام بیضایی را بازخوانی می‌کند؛ فیلمی که سناریوی آن درست در آغاز دهۀ 70 نوشته شد، اما س...

دراین پایان نامه سعی شده است تاثیر باور های کهن ایرانیان بر ادبیات نمایشی معاصر مورد بررسی قرار گیرد. از این رو باور ثنویت که از قدیمی ترین باور ها و فرهنگهای ایرانیان است مورد بحث قرار گرفته؛ آیاادبیات نمایشی معاصر ایران اکنون تحت تاثیر باور دیرینه ثنویت قرار دارد؟ یا نه؟ آیا این باور هنوز پس از قرنها فراموشی جایی در فرهنگ و ادبیات ایران دارد؟برای پاسخ به این پرسشها به بررسی باور ثنویت و جنبه ...

این پژوهش به چندوچون نمود رانه مرگ در سه نمایشنامه رگ و ریشه دربدری نوشته غلامحسین ساعدی، ناگهان اثر عباس نعلبندیان و ساحل نجات اثر بهرام بیضایی و بررسی روش ویژه این سه درام پرداز برجسته ایرانی در تحقق آن می?پردازد. . طبق نظر ژاک لکان، انسان اساطیر، هنرها و ادبیات را برای تسکین هراس از مرگ و به مثابه اشکالی از مصالحه خودآگاه با رانه عظیم مرگ به کار می بندد، اشکالی که سرشار است از نمودهای مرگ?ان...

   قاب‌بندی یکی از مباحثی است که در زیبایی‌شناسی تصویر دارای اهمیت فراوانی می‌باشد. اما علی‌رغم اهمیت این مبحث، تا کنون کمتر پژوهشی را درباره سینمای ایران می‌توان مشاهده نمود که به قاب‌بندی و جنبه‌های آن پرداخته باشد. این مقاله تلاش دارد تا با رویکردی توصیفی- تحلیلی، به زیبایی‌شناسی قاب­بندی و ظرفیت‌های تصویرسازی آن بپردازد. از همین روی در گام اول، هشت فیلم از سینمای ایران در دهه 80 به عنوان جا...

تفاوتی که در فیزیولوژی زن و مرد وجود دارد باعث شده که زنان قابلیتها وتواناییهای جسمی ضعیفتری نسبت به مردان داشته باشند که البته این تفاوت به هیچ وجه در زمینه های فکری ویا خلاقه نه تنها وجود ندارد بلکه زنان در صورت فراهم بودن شرایط محیطی مناسب در پاره ای از موارد به راحتی از مردان پیشی گرفته اند . با مروری بر تاریخ می توان متوجه غیبت میلیونها یا میلیاردها افراد عوامی شد که هیچ حضوری در دوره های ...

نمایش­نامه­ی «ندبه» از جمله نمایش­نامه­های بهرام بیضایی است که در آن، نقش زن به گونه­ای آشکار، برجسته شده است. رویدادهای این نمایش­نامه به سال­های انقلاب مشروطه مربوط می شود و به گونه­ای تلخ و رقت انگیز، نابسامانی­های اجتماعی و فرهنگی ایران را در آن زمان نشان می­دهد. با نگاهی گذرا به متن این اثر و بررسی گفتار و رفتار شخصیت­های نمایش­نامه، موقعیت تاسف بار زن و تحقیر بی وقفه­ی او در نظام مردسالار...

در نیمۀ اول قرن هشتم ه. ق در شاهنامه‌های مصور شیراز با بازنمایی خاصی از نگارۀ «بهرام گور و آزاده در شکارگاه» مواجهیم که در دو شاهنامۀ «کاما»ی سلجوقی، و شاهنامۀ 833 ق تیموری، دیده نمی‌شود و آن نقشمایۀ «آزادۀ در حال مرگ» در شاهنامه‌های 731، 733 و 753 ق اینجوست.  تاکنون، به ارتباط بستر فکری، سیاسی و اجتماعی زمانۀ ایلخانیان بر نقشمایۀ آزادۀ مُرده در نگاره‌های اینجو پرداخته نشده است. از این‌رو پژوهش ...

یکی از بخش‏های مهم در زیبایی‏شناسی تصویر در سینمای ایران لحظه‏های ‏گفت‌وگویی است. یکی از قراردادهای مسلط و غالب در تصویرسازیِ لحظه‏های گفت‌وگویی نما/ نمای معکوس است. در این پژوهش تلاش شده به تحلیلِ مواجهة فیلم‌سازان ایرانی با لحظه‏های گفت‌وگویی پرداخته و نحوة تحولِ بیان تصویری در این لحظه‏ها نمایان شود. از همین روی، ده فیلم از سینمای ایران در دهة 1380 به منزلة جامعة آماری گزینش شده‏اند؛ این آثار ع...