اسطوره حاصل تفکر، اعتقاد و اندیشۀ بشر و یکی از عناصر اصلی سازندۀ فرهنگ و هویت ملل است. جوزف کمپل اسطوره‌ شناس آمریکایی، برای تمام اساطیر جهان الگو و ساختاری یگانه ارایه می‌دهد. پژوهش حاضر، با روش توصیفی،  تحلیلی و مروری و بر مبنای الگوی کمپبل به این نتیجه رسیده است که رمان کلیدر با زیرساخت حماسی ساختاری مشابه با الگوی جهانی اسطورۀ قهرمان دارد. الگویی که بر مبنای آن گل‎محمد قهرمان کلیدر قهرمان ا...

بررسی اسطوره‌شناختی ـ تطبیقی غار به عنوانِ یک نماد کهن، از سویی می‌تواند جنبه‌هایی کمتر شناخته شده از کارکردهای این نماد را آشکار سازد و از دیگر سو امکان درک دقیق‌تر چراییِ به کار بستن این نماد را فراهم می‌کند. نگارندگان با روش تحلیلی ـ تطبیقی در بررسی اسطوره‌شناختی نمود‌های غار و کارکرد‌های آن در متون مختلف، کوشیده‌اند به یک دسته‌بندی جامع و مانع از نمود‌های غار دست یابند. همچنین بر پایۀ این دست...

جوزف کمپبل با ارائه کهن الگوی سفر قهرمان، کوشیده است نشان دهد که سفر قهرمانان در آثار روایی ملت های مختلف، غالباً از الگوی واحدی تبعیت می کند. به عقیدۀ او این الگو از سه بخش جدایی، تشرف و بازگشت تشکیل شده است. در پژوهش حاضر میزان تطابق سفر داراب در داراب نامه طرسوسی، با این الگو بررسی شده است. پیکی داراب را به سفر دعوت می کند. در ابتدا در اجابتِ دعوت، تعلّل می ورزد، سپس سفر را آغاز می کند. با فائق...

شاهکار عطار در خلق منطق الطیر توأم با تبیین مراحل هفت گانه طریقت موسوم به هفت وادی عرفان است.به این سیر تکاملی هفت مرحله ای، در آیین هایی همچون میترائیسم که قرن ها قبل از منطق الطیر پیروان زیادی داشته، اشاره شده است. این پژوهش در پی آن است تا جنبه های مشترک میان این دو فرایند هفت گانه را با مقایسه اندیشه های مستتر در اشعار عطار نیشابوری در منطق الطیر و بررسی رسوم و آیین های تشرف به میترائیسم، ب...

نقد کهن الگویی از نظریه های مدرن نقد ادبی و مبتنی بر نقد روان شناختی است که براساس آرای یونگ بنا شده است. در این نوع نقد، ضمن مطالعه و بررسی کهن الگوهای یک اثر، چگونگی جذب آنها توسط ذهن شاعر و نویسنده نشان داده می شود. کهن الگوها که محصول تجربه های مکرر بشر در زندگی است و در ناخودآگاه وی به ودیعه نهاده شده، از زوایا و ابعاد گوناگون مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته اند. برپایه ی این مطالعات، سفر قه...

از مهمترین شاخص های توسعه یافتگی و کارآمدی یک سازمان میزان رضایت افرادی است که به نحوی با آن سازمان ارتباط دارند و یا از خدمات آن استفاده می کنند. رضایت حالتی روانشناختی است که با ارضای نیازها دستیابی به یک میل و یا دوری از یک انزجار یا بی رغبتی برآورده شدن انتظارات رهایی از شک و تردید و رسیدن به اطمینان ادای یک دین و یا انجام تعهد و الزام هم رنگی با جماعت و یا جبران غرامت در انسان ایجاد می شود...

از قواعد فقهی که در بخشی از احکام شرعی و مسائل برون مرزی اسلام نسبت به غیر مسلمانان مطرح است‘ «قانون جَبّ» است که منطبق با آن نسبت به برخی از تخلفات و جرائم شرعی و حقوقی دوران کفر- از افراد غیر مسلمان که تشرف به دین مبین اسلام پیدا می کنند – از روی تفضل و رحمت الهی و به جهت تشویق و ترغیب کفار به اسلام‘ کیفر و مجازات برداشته شده و مورد مواخذه واقع نمی گردند‘ و نیز قضاء عباداتی از قبیل نماز‘ روزه و...

داستان‌های کودک و نوجوان به طور عام و داستان‌های کودکان کار و خیابانی به طور خاص، با فراهم آوردن زمینه و فضای تخیلی، به مخاطبان خود این امکان را می‌دهند تا ضمن هم‌ذات‌پنداری و همانندسازی با شخصیت‌های داستان، به وجهی خیالی اما معرفت‌شناسانه، ماجراها و کشمکش‌هایِ گاه ناخوشایندِ زندگی را تجربه کنند و افق دید خود را گسترش بخشند. با نگاهی مقایسه‌ای میان ادبیات داستانی کودک و نوجوان و مقوله‌‌ی جامعه­‌ش...

در میان متون ادب فارسی، ده منظومه به نام‌های ویس و رامین، اثر فخرالدین اسعد گرگانی، خسرو و شیرین، هفت‌پیکر، شرف‌نامه و اقبال‌نامة نظامی گنجه‌ای، گل و نوروز و همای و همایون خواجوی کرمانی، جمشید و خورشید سلمان ساوجی، بهرام و گل‌اندام از امین‌الدین صافی و همای‌نامه وجود دارد که دارای ویژگی‌های نوع ادبی رمانس‌اند. اختلاف زمانی در روایت رمانس‌های منظوم و گستردگی جغرافیایی این منظومه‌ها، روساخت آنها ...

موتیوها و اندیشه‌های اسطوره‌ای، در طول تاریخ بشر برای بقای خود به قالب‌های گوناگون درمی‌آیند، یکی از این ساحت‌ها و جهان‌ها، جهان عرفان است. بن‌مایه‌ها و وجوه مشترک جهان اسطوره و عرفان در مبانی شناخت، تأویل‌پذیری، تقدس زمان و مکان و... امکان هم‌گرایی، ارتباط و تعامل این دو جهان را بسترسازی می‌کند. جستار حاضر با توجه به یکی از محورهای کانونی جهان اساطیر، مرکزیت زن و الگوی مادرتباری و همبسته‌های م...