در بعضی از کتب عرفانی، به رنگ هایی اشاره شده است که معنا و مفهومی خارج از محسوسات دارند. در قرون اوّلیه ی پیدایش عرفان، رنگ ها در بیان نمادهای خرقه و موت های اختیاری عرفا به کار برده شده است. در کتب عرفانی قرن ششم به بعد، رنگ ها در بیان منازل و مقامات سلوک پدیدار شدند. تجلّی این رنگ ها، نشانه ای از هر یک از مقامات سلوک است. همچنین، هر یک از رنگ ها می تواند، شاهدی بر حالات درونی سالک باشد که شیخ ب...

ابوسعید ابوالخیر از عارفان مکتب خراسان است که اندیشه‌های این مکتب با اندیشه‌های هندی قرابتی فراوان دارد. سپهری نیز از شاعران بنام معاصر است که درباره شعر او، بویژه اندیشه‌های عرفانی اش سخنانی فراوان گفته شده است. برخی شعر او را دارای مبانی عرفان ایرانی اسلامی، برخی دارای مبانی عرفان هندی و شرقی و برخی تهی از عرفان دانسته‌اند.  گزینش واژگان مدخلی است بر طرز تفکر شاعران لذا پژوهنده یکی از راه‌های...

صوفیه در نیمه قرن پنجم تمامی قرن ششم و اوایل قرن هفتم مهمترین فعالیت خود را در ایران سپری کردند. و از مهمترین دوره های تاریخ تصوف است . پس از تعریف تصوف و عرفان به اختصار عنوان شده پس به بررسی و سیر تحولات هرقرن و مشایخ بزرگ صوفیه و نقش و عقاید آن ها پرداخته می شود.و از خصوصیات بارز قرن پنجم افکار صوفیه در شعر فارسی با ابوسعید ابوالخیر که در خراسان پایگاه عرفان اسلامی رواج یافت. و به وسیله چند ...

در این رساله موضوع تساهل و تسامح در عرفان و کلام اسلامی را با روش کتابخانه ای مورد پژوهش قرار دادم. با توجه به اینکه تساهل و تسامح، کلام و عرفان نزد مکاتب و در دوره های مختلف دارای معانی متفاوتی است قبل از هرچیز و در فصل اول این واژه ها را به طور مختصر و کلی بررسی نمودیم تا مقصود این پژوهش از میان مفاهیم و برداشت های مختلف روشن تر بیان گردد. از میان متکلمان مسلمان خواجه نصیرالدین طوسی به عنوان...

چکیده دراین پایان نامه تلاش شده است به دوموضوع مهم ((کوشش)) و ((کشش)) یا همان جهد و جذبه به عنوان دو مفهوم اساسی در حوزه عرفان اسلامی درمسیروطی (( سلوک عرفانی)) پرداخته شود وتلاش محقق برآن است با استفاده از منابع موجود و دیدگاه عرفای مشهور کارآمدترین راه برای وصال مورد نقد وبررسی قرار گیرد. جهد این است که بنده همه هم وهمت خویش را بکار گیرد تا مقامات تبتل تا فنا را پله پله تا ملاقات خداوند به ...

آیین گنوسی درحقیقت مذهبی است عرفانی که نحله های گوناگونی از جمله مانویت، صابئین ماندایی، طریقه شمعون، والنتین، بازیلیدیس، مرقیون و... را شامل می شود. گنوسیان دارای دیدگاه های ثنوی بودند و جهان مادی را آفریده خدای شر می دانستند. پایه و اصل اساسی عقاید گنوسی این نکته است که روح انسان در این دنیا اسیر است و راه نجات و رهایی او دست یابی به گنوس یا همان معرفت نجات بخش است، که فرستادگان الهی و منجیان...

یکی از مهم ترین جلوه های عرفان در میان ادیان و مکاتب مختلف معرفتی، «حقیقت جویی» عارفانه سالکاان طریقت و ناتوانی انسان جست وجوگر از درک ذات آفریدگار دو عالم است؛ موضوعی که از دیرباز در تاریخ عرفان و فلسفه، به ویژه در مقوله ی معرفت سنجی (اپیستومولوژی) و هستی شناسی (اُنتولوژی) جایگاهی مهم و بحث انگیز داشته و ذهن و زبان بسیاری از اهل تحقیق و معرفت را به خود مشغول داشته است. بر همین اساس، برآنیم این ...

برای عارفان درمراحل سلوک ‘ مقامات و احوالی پیش می آید که تنها برای کسانی قابل فهم است که آن مراحل را طی کرده باشند . زیرا عرفان مانند هر علمی دیگر علاوه بر موضوع و مسائل خاص خود به روح لطیف و ذوق ظریف و عشق عفیف نیز نیاز دارد ‘ تا قابل فهم و درک شود . اما برای غیر عارف اگر بخواهد از راه مطالعه آن مسائل را بفهمد ناچار است آن مقدمات و مسائل را بداند . به این خاطر به بحث ((صحو))‘((سکر))‘((جمع))‘(...

پیوند بین وحدت (وجودی) و کثرت (اعیانی)، از مهم ترین مشکلاتی است که فراروی عارفان قرار دارد. طرح وجود یگانه و نفی وجود از دیگر موجودات، این پندار را به وجود می آورد که در عرفان، وجودات خارجی، چیزی جز هیچ و پوچ بودن، به دست نمی دهند. با توجه به مبانی مسلم عارفان در هستی شناسی عارفانه و با تکیه بر منابع اصیل عرفانی، به دست می آید که پندار یادشده، با واقعیت همگونی ندارد. در اثبات این مدعا، پس از ن...

در الهیات مسیحی و همچنین در عرفان اسلامی «کلمه الهی» به‌عنوان واسطه خلقت موجودات معرفی شده است. کلمه الهی در مسیحیت همان لوگوس است که عبارت‌های اوَل انجیل یوحنا درباره آن است و در عرفان اسلامی «کلمه محمدیه» یا «حقیقت محمدیه» است. اینکه حقیقت وجودی دو انسان، یعنی حضرت عیسی (ع) و حضرت محمد(ص) مبدأ پیدایش دیگر موجودات است، مصادیقی از آموزه‌‌ای در مطالعات ادیان است که به نام «نگرش انسان - جهانی» مشه...