« مَثَل »چاشنی کلام و یکی از جلوه های فرهنگ عامّه و آینه ی افکار ، عادات و فرهنگ مردم یک جامعه ، در طول زمان است ، شهری یا روستایی ، تحصیل کرده یا بی سواد ، مرد ، زن ، پیر و جوان ، همه به تناسب نیاز از آن ، استفاده می کنند ، چون موجب می شود ، کلام ، بهتر به دل نشیند ، نه تنها مردم عامّی بلکه گویندگان و نویسندگان بزرگ نیز در بسیاری موارد ، برای تقویت نیروی استدلال و افزایش تأثیرانفعالی سخن خویش ، بد...

ترجمه، جریان مستقیمی نیست که در آن مترجم، بدون هیچ نوع دستکاری، متن مبداء را به متن مقصد برگرداند، بلکه در روند این انتقال مداخلاتی از سوی مترجم، در متن مبداء صورت می گیرد که در محصول نهایی آن- متن مقصد- قابل مشاهده است. اغلب این مداخلات، آگاهانه و ناآگاهانه تحت تاثیر ایدئولوژی های مترجمان، صورت می گیرد و در سطوح مختلف متن مقصد تجلی می یابد. هدف مقاله حاضر، بررسی تاثیر ایدئولوژی و نمود آن در تر...

چند معنایی پدیده­ ای رایج در زبان است که تقریباً در تمامی سطوح زبان دیده می شود. ظهور رویکرد شناختی کمک شایانی به توصیف این پدیده نموده­ است. در این پژوهش، چارچوب معنی­ شناسی واژگانی شناختی برای مطالعۀ چندمعنایی«بر» به­ عنوان یک حرف اضافه و همچنین یک همکرد فعلی در افعال مرکب، در دو باب اول گلستان سعدی مورد استفاده قرار گرفت. یافته­ هاحاکی از آن است که چند­معنایی مقوله «بر» پدیده­ای نظام­مند بوده...

چند معنایی پدیده­ ای رایج در زبان است که تقریباً در تمامی سطوح زبان دیده می شود. ظهور رویکرد شناختی کمک شایانی به توصیف این پدیده نموده­ است. در این پژوهش، چارچوب معنی­ شناسی واژگانی شناختی برای مطالعۀ چندمعنایی«بر» به­ عنوان یک حرف اضافه و همچنین یک همکرد فعلی در افعال مرکب، در دو باب اول گلستان سعدی مورد استفاده قرار گرفت. یافته­ هاحاکی از آن است که چند­معنایی مقولة «بر» پدیده­ای نظام­مند بوده...

استعاره موضوعی مورد توجه حوزه های گوناگون از جمله فلسفه، علوم بلاغی و اخیرا زبان شناسی بوده است . تحقیق حاضر سعی دارد به مطالعه استعاره و بسامد وقوع آن درعبارات خطاب در دو رده سنی، زنان و مردان جوان (15-35 سال) و میانسال (35-60 سال) در دوناحیه شرق و شمال منطقه2 و منطقه4 کرج بپر دازد که در سه طبقه اجتماعی زیرقرارگرفته اند: طبقه اول را افراد بی سواد وکم درآمد، طبقه دوم را افرادکم سواد با درآمد مت...

دستوری­شدگی، فرآیند تکوین اجزاء نقشی از اجزاء واژگانی است. از آنجا که اجزاء نقشی، مفاهیمی بسیار کلی و انتزاعی دارند، تغییر در معنا، یکی از مهم­ترین عوامل مؤثر در این فرایند قلمداد می­گردد. بسیاری از متخصصین دستوری­شدگی بر این باورند که تغییر معنا در دستوری­شدگی از نوع تغییر استعاری است؛ بدین معنا که کلمات با معنای عینی برای بازنمون مفاهیم انتزاعی به کار گرفته می­شوند. چنین تحولی در معنا، براساس...

هم­آیندی حالت هنگامی رخ می­دهد که حالت­های مختلف دستوری در یک صورت واجیِ واحد تظاهر یابند. با آنکه برخی زبان­شناسان بر اتفاقی بودن آن توافق دارند، از دیدگاه درزمانی، صورت واجی مذکور، بازماندۀ یک نظام حالت چندعضوی است که به اعتقاد نگارندگان با وجود تمایزات صوری و نقشی، همگی از یک هستۀ معنایی مشترک برخوردار بوده­اند. در این مختصر برآنیم تا با بررسی نقش­های معنایی متفاوتی که حالت غیرفاعلی در گویش ت...

- هنوز هم مجرده، دنبال آلن دلُن میگرده! - یکلیلی و مجنونی اند که نگو! - چیه؟ رابین هود محل شدی؟ - خیلی ادعاش میشه، خیال کرده آرنولده! این جملات و جملاتی مشابه آنها را شاید بارها شنیده باشیم و یا خودمان از آنها استفاده کرده باشیم. اگرچه استفاده از اسامی خاص به صورت استعاری امری رایج است اما عبارتهای استعاری حاوی اسامی خاص به ندرت مورد مطالعه قرار گرفته اند و تا جایی که می دانیم در فارسی به این نو...

ترجمه، جریان مستقیمی نیست که در آن مترجم، بدون هیچ نوع دستکاری، متن مبداء را به متن مقصد برگرداند، بلکه در روند این انتقال مداخلاتی از سوی مترجم، در متن مبداء صورت می گیرد که در محصول نهایی آن- متن مقصد- قابل مشاهده است. اغلب این مداخلات، آگاهانه و ناآگاهانه تحت تاثیر ایدئولوژی های مترجمان، صورت می گیرد و در سطوح مختلف متن مقصد تجلی می یابد. هدف مقالة حاضر، بررسی تاثیر ایدئولوژی و نمود آن در تر...

چگونگی ساخته شدن «غرب»، نقشی کلیدی در تکوین سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران دارد. اصولاً شکل‌گیری جمهوری اسلامی نه تنها حرکتی در مقابل استبداد داخلی بلکه تلاشی برای بازتعریف جایگاه ایران در مناسبات بین‌المللی بود. هدف مقاله بررسی دیدگاه‌های مختلف درباره غرب و نتایج مفهومی آن در دهه اول حیات جمهوری اسلامی ایران است. سؤال مقاله این است که «غرب» در گفتار‌های رسمی جمهوری اسلامی ایران در قالب چه مقول...