اسطوره­شناسی تطبیقی، از زمینه­های پژوهشی نسبتاً جدیدی است که از نیمة دوم قرن نوزدهم، به طور گسترده کاربرد یافته است. ارتباط این رویکرد، از یک سو در زمینة ادبیات تطبیقی و از سوی دیگر، در حوزة نقد اسطوره­ای پیوستگی و انسجام می­یابد. با اینکه ضرورت شناخت اساطیر ملل و اقوام جهان، به­صورت گسترده و تطبیقی، نخست از سوی پژوهندگان اروپایی احساس شد و پژوهش­های گسترده­ای انجام دادند که بیشتر محدود به اساطی...

امثال مولّد به حکمت­هایی گفته می­شود که هویّتی نامشخّص دارند و در دوره عبّاسی اوّل از فرهنگ­های مختلف از جمله ایران، یونان و هند به زبان و ادبیّات عرب نفوذ کرده­اند. حجم عظیم و گسترده­ ترجمه­هایی که در عصر عبّاسی شکل گرفت، از عواملی است که موجب انتقال این امثال به فرهنگ عربی شد. یکی از عمده­ترین فرهنگ­های مؤثّر این دوره، فرهنگ ایرانی بود که توانست از طریق ترجمه در دل اعراب بادیه نشین راه پیدا کند. هدف ...

معنای لغوی و اصطلاحی طنز در زبان عربی نمونه های طنز در قرآن،بیان جایگاه طنز و کاربردآن در شعر جاهلی با ذکر نمونه و سپس وضعیت آن در عصر اموی.میزان رشد طنز و وضعیت آن در عصر عباسی با بیان شعرای بنام این سوژه و در نهایت طنز در گونه های مختلف ادبی عصر امروزی در جهان عرب و بخصوص کشور عراق تا قبل از سال2003سپس معرفی تحول طنز در ادبیات کشور عراق و گونه های مختلف آنپس از سال2003.

زبان و ادب عربی همواره در طول تاریخ، از راههای مختلف، متأثّر از فرهنگ و تمدّن ایرانی بوده است. پیش از اسلام، فرهنگ ایرانی به سبب عوامل متعددی از جمله، تجارت، رفت و آمد شاعران جاهلی به دربار ساسانی، نفوذ سیاسی و نظامی ایرانیان به یمن، استقرار در منطقه حیره و... به فرهنگ و ادب عربی سرایت کرد. پس از اسلام نیز، به دلیل عواملی چون نفوذ تشکیلات اداری ایرانیان به دربار خلفای عرب، آشنایی عرب با حکمت های ...

شرح شاعرانه از پهلوانیهای قهرمانان اساطیری در راه حفظ کیان ملت و در قالب داستانهای جذاب و اوزانی دلنشین ومتنوع‘شعر حماسی نامیده می شود. هرچند که ادبیات عربی با شعر حماسی به معنی اخصّ آن آشنایی نداشت ‘در عصر حاضر وبنا به دلایل گوناگون ‘ ادبیات حماسی در میان ادبای عرب مطرح شد و درآثار شعرای حماسه سرا نظیر احمد محرم ظهوریافت . از سوی دیگر خصائص شعر حماسی به زیباترین شکل درآثار فوزی معلوف(سراینده حم...

هدف ما در این مقاله ترسیم نقش مهم منابع عربی در شرح و تفسیر متون ادب فارسی و تبیین مبانی فرهنگ ایرانی است زیرا بسیاری حقایق مربوط به فرهنگ و ادب ایران زمین در لایه های ستبر متون عربی مدفون شده و محققان ما توجه کم تر بدان دارند. این در حالی است که در شرح متون ادب فارسی، استناد به متون عربی به گونه ای صورت می گیرد که نه تنها نقشی در تبیین سرچشمه های فکری ایرانیان ندارد بلکه موجب کج فهمی و تفسیر ن...

در این پژوهش، دستگاه فعل در زبان ایرانی باستان و عربی مقایسه می شود. هدفِ اصلی از این مقایسه، تعیینِ همانندی و ناهمانندی رفتارهای فعلی در بخش صرف است. در مطالعاتِ زبانشناسیِ تطبیقی، به اغراضی چون یافتنِ ریشه های مشترک میانِ واژگانِ دو زبانِ ناهمخانواده(چون فارسی و عربی) یا مقایس? دستوریِ آنها برای دست یابی به منشأ زبانِ مادرِ مشترک از این قبیل پژوهشها انجام می شود. اما ویژگیِ متمایز این پژوهش آن است که دو ...

فرهنگ ایرانی، از دیرباز تاکنون، یکی از پربارترین فرهنگ های بشری به شمار آمده و همواره مورد توجّه شاعران قرار گرفته است. مهیار دیلمی، از شاعران ایرانی­تباری است که فرهنگ و تمدّن خویش را به ادبیّات عرب معرّفی نموده است. نوشتار حاضر، پژوهشی توصیفی - تحلیلی با هدف شناسایی زوایای گوناگون فرهنگ و تمدّن اصیل ایرانی در اشعار مهیار دیلمی است که به شیوه ای نظام مند به بررسی جشن ها، آداب و رسوم ایرانی، الفاظ و...

فرهنگ عامّه دربرگیرند? تمامی اعمال و رفتارها، بازیها و سرگرمیها، باورها، رسمها و آیینها و دانشهای مردمی است، که در یک منطقه و در برههای از زمان زندگیمیکنند. از آنجا که فرهنگ عامّه نشان دهند? پیشین? تاریخی و فرهنگی مردم هر منطقه و در حکم شناسنامهای برای آنها می باشد و جمع آوری فرهنگ عامّه، یک ملّت و منطقه را صاحب شناسنامه و پیشینه می کند، لذا بر آن شدیم تا به جستجوی شناخت عناصر فرهنگ عامّه در بومی ...

ابوالطیب متنبی یکی از بزرگترین شعرای تازیان است و شاید هم بزرگترین آنان است. یکی از ویژگیهای سبکی شعر متنبی، ساختارهای پارادوکسی است. در این مقاله نگارنده پس از تعریف و توضیح پارادوکس در مقدمه، سخنی درباره پیچیدگی شعر متنبی آو رده است، آنگاه به بررسی نمرنه هایی از ابیات حاوی پارادوکس در دیوان او پراخته است، ضمن آن که هر بیت ترجمه و شرح کرده است تا درک معنی و مفهوم بیت عربی برای مفهوم خوانندگان،...