سرزمین­های شرقی ایران خاصه خراسان بزرگ همواره در مسیر زمان نقشی سرنوشت ساز در معادلات فرهنگی، سیاسی و اقتصادی کشور ایفاء کرده‌اند که از آن میان می‌توان به شهر مشهد در دوره ناصرالدین شاه قاجار اشاره کرد که دستخوش شورش و اعتراضی همچون فتنه حسن خان سالار گردید. فتنه محمد حسن خان سالار پسر اللهیار خان آصف‌الدوله دولّوی قاجار در سال ۱۲۶۰ هجری قمری آغاز گشت. اما مقدمه آن از چند سال پیش به زمان حکومت آ...

ایلات و عشایر با آداب و رسوم گوناگون، از وزنه های تاثیر گذار در عرصه ی سیاسی، اجتماعی کشور بوده اند و در دشوار ترین و حساسترین شرایط و موقعیت ها، همواره ، شهامت، استقامت، و فداکاری خود را به اثبات رسانده اند . در این میان ایل بزرگ قشقایی در فارس به عنوان یکی از پایه های تاثیر گذار ، همواره نقش کلیدی را در نبرد با متجاوزان خارجی و عوامل داخلی آنها داشته و همیشه روحیه ی همزیستی و همکاری با سایر ا...

هدف: پژوهش حاضر، در پی واکاوی تلاش دولت وثوق الدوله برای اعاد ة حاکمیت ملی در مازندران است که به دلیل عملکرد خوانین آن حدود به شدت مخدوش شده بود. روش/ رویکرد پژوهش:پژوهش حاضر با تکیه بر اسناد تاریخی موجود در پایگاه‏های آرشیوی، اسناد خانوادگی، و گزارش مطبوعات با روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است. فرضیۀ پژوهش: دولت وثوق‏الدوله، با توجه به شکاف موجود بین سرکردگان مازندران، فرصت مناسبی برای خلع‏سلاح...

در دوره پادشاهی ناصرالدین شاه گرایشهای سیاسی زیادی با اهداف اصلاح گرایانه و ایجاد تغییرات بنیادی در ساختار سیاسی ، اقتصادی ، فرهنگی کشور شکل گرفت ، تعدادی ا زنمایندگان آنها جزو مخالفان دولت بودند و علیه دولت فعالیت می کردند ، اما عده ای دیگر در دستگاههای دولتی و خیلی مواقع در مقام صدارت با امکاناتی که در اختیارشان بود جهت تقویت دولت تلاش می کردند تا نظریات سیاسی خود را به دولت بقبولانند و اصلاح...

اطلاع از آینده و حوادث زندگی انسان، به ویژه امور مربوط به پزشکی همچون تعیین زمان مناسب برای مصرف ادویه و بازیابی سلامت، یکی از دغدغه های مهم بشر در ادوار گذشته بوده است، که ظاهرا امکان این پیش گویی با شکل گیری دانش احکام نجوم یا تنجیم میسر گردید. اهمیت این دانش به حدی بود که این گونه احکام در بسیاری از متون از جمله کتب نجومی و طبی برای مخاطبین خاص و تقویم های سنتی برای مخاطبین عام، در قرون متما...

مقام وزارت اعظم در طول دو سده ونیم دوران حکومت صفوی فراز و نشیبهای بسیاری را پشت سر نهاد. در ابتدای حکومت صفویان مقام وکیل دارای اختیارات گسترده ای پس از شخص شاه بود. اما به تدریج این مقام نفوذ وموقعیت والای خود را در اداره امور کشور از دست داد و رئیس دیوانسالاری یا وزیراعظم از دوره ی شاه عباس اول ، اداره کشور را پس از شخص شاه عهده دار گشت که معمولاً بنابر عرف ایرانی بود. جوانی و بی تجربگی شاها...

ابوالفرج ببغاء، شاعر و کاتب دربار سیف الدوله حمدانی است. او در اشعار خویش ضمن وفاداری به سبک کهن عرب به نوآوری نیز گرایش داشت. با این همه شهرت ببغاء نه به شعر، که به نثر اوست. او که شیوه خویش را ترسل می داند، به اطناب و تکرار بیش از ایجاز نایت دارد، پیوسته ذخایر غنی زبان عربی را در پی مترادفات می جوید و الفاظی که بر می گزیند غالبا ساده و برازنده اند. وی در رسائل خود نثری روان، شفاف را با عبارات...

جامعة پدر سالار اساساً متفاوت از جامعة مدرن بوده و ویژگی های ارزشی‘ اجتماعی ‘ اقتصادی و سیاسی و گفتمان خاص خود را دارد. هشام شرابی پدر سالاری عربی را یک کلیت روانشناختی- جامعه شناختی خاص می داند که با نظامی از ارزشها و ساختارها و رویه های اجتماعی متعلق به نوع معینی از اقتصاد و فرهنگ مشخص می شود. در مقابل‘ مدرنیته همزمان در برگیرندة عقلانیت و انقلاب است و ساختارها وآگاهی متناسب با خود را دارد که ...

در عصر ناصری، گسترش روابط با غرب نه تنها راهی برای ورود افکار و فنّاوری های تازه به ایران گشود، که فرایند چالش های سیاسی ـ اقتصادی این دوره در انقلاب مشروطه نمود یافت. در این میان، گذشته از تلاش روشن فکران غیر حکومتی در اصلاح ساختار سیاسی، در طیف حکومتی نیز ضرورت اصلاحات دل مشغولی گروهی از دولت مردان به شمار می رفت. بر این اساس، نقش مرتضی قلی  خان صنیع الدوله از دو رویکرد اهمیت داشت: وجاهت فرهنگ...