در سبک شناسی آثار ادبی، ­توجه به ساختار شعر و مسایل زبانی،خواننده را به نتیجه ای مطلوب در شناخت، ­فهم و تفسیرِ محتوا و اندیشۀ سخنوری، رهنمون می شود.یکی از مسایل نوین زبان شناسی در حوزۀ نقد متون ادبی ،واکاوی انحراف از نُرم و عدول از هنجارهای زبانی در دو حوزۀ «واژه افزایی» و «تغییر طبقۀ نقشی» است که در کلام هنرمندان صاحب سبک و نوآور، بسامد چشمگیری دارد.بیدل از آن دسته شاعرانی است که با تأکید بر ابه...

کارکردهای بلاغی ترجمة در شکل گیری ساختار تفسیر عرفانی* دکتر سوسن جبری1  استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه رازی کرمانشاه دکترمحمّد نبی احمدی استادیار گروه زبان و ادبیات عرب دانشگاه رازی کرمانشاه چکیده ترجمة شیوه­ها، انواع و کارکردهای متفاوتی دارد، از جمله این کارکردها زمینه­سازی بیان تأویل آیات و احادیث و روایات است. در متون عرفانی بنای سخن بر آیات، احادیث، روایات و نقل قول­های فراو...

نشانه‏شناسی به مثابه نظریه‏ای ادبی در چند دهۀ آخر قرن بیستم توجهات زیادی را به خود جلب کرده و در برنامه‏های درسی و نظریۀ‏ انتقادی جایگاه ویژه‏ای یافته است. پژوهش حاضر نیز در پی آن است تا رویکردی نشانه‏شناختی را در تحلیل داستان کوتاهِ «داش آگل» از صادق هدایت به کار گیرد. هدف ما خوانش متن با استفاده از عناصر موجود در آن، برای دست یابی به معناهای آشکار و پنهان متن است. در این راه از کوچک‏ترین عناصر...

یکی از راه‏های فهم متن روایات، بررسی‏های زبان شناسانه از متون روایی است؛ به عنوان نمونه در منابع روایی مسلمانان روایتی با این مضمون آمده است که «لاتمنعوا نساءکم المساجد و بیوتهن خیر لهن». پدید آورنده این متن راوی‏ای مورد اعتماد است؛ اما راویان بعد از وی - که خارج از حوزه متن و خارج از محیط پدیدآورنده متن بوده‏اند - همه عبارات را در قالب یک گزاره خبری و واحد دستور زبانی و بدون اطّلاعات موقعیتی مت...

برای طراحی فضاهای صوتی مطلوب و همچنین برای تخمین مشخصات صوتی یک محیط نظیر زمان واخنش و وضوح گفتار وغیره، نیازمند شبیه سازی این فضاها به وسیله نرم افزارهایی هم چون odeon هستیم، اما از آنجایی که این فضاها به لحاظ معماری پیچیده اند و دارای دیوارها و صفحات منعکس کننده بسیار و نیز اجزایی نظیر صندلی و غیره اند نرم افزار مذکور قادر به تحلیل درست و دقیق این فضاها نیست. همان طور که می دانیم تمامی جزئی...

میان ساختارهای زبانی هر جامعه و همچنین الگوهای شناختی، فکری و فرهنگی آن رابطه‏ای تنگاتنگ برقرار است؛ به طوری که می‏توان گفت در بسیاری از فرهنگ‏ها، زبان نقش اصلی را در شناخت مقوله‏های فرهنگی برعهده دارد. در واقع در این فرهنگ ها بدون شناخت زبان، راه به جایی نمی­توان برد. این نوع مطالعه در ساخت و بافت متن به منظور شناخت فرهنگ زبانی و اجتماعی سابقه­ی بسیار زیادی ندارد. مکتب صورت گرایی، رویکرد...

داده زبانی بعنوان ضروری ترین جزء در یادگیری زبان خارجی تلقی شده و بسیاری ازپژوهش های علمی بر روی این مسئله متمرکز گردیده است. خواندن بعنوان نوعی از داده های زبانی در نظر گرفته شده و از سویی دیگر در میان مهارت های یادگیری و آموزش زبان نیز بعنوان مهمترین عنصر تلقی می شود. بر همین اساس، تغییر داده که از طریق خواندن متون و با هدف افزایش درک مطلب زبان آموزان صورت می پذیرد، هم برای زبان آموزان و هم ب...

بافت زبانی به عنوان بستری که معنای دقیق واژگان و جملات را مشخّص می کند یکی از مباحث مهم در پژوهش های زبانی، به ویژه علم معناشناسی به حساب می آید. در مباحث سنّتی نحو و بلاغت، مؤلّفه هایی چون «قرینة لفظی» و «قرینة معنوی» زیرمجموعة مقولة گستردة بافت زبانی به حساب می آیند. بافت زبانی در علم معناشناسی از آفاق گسترده ای برخوردار است. این نوع بافت در سطح روابط همنشینی واژگان و به ویژه در روابط معنایی مان...

این مقاله می‌کوشد نظم حاکم بر کاربست عناصر زبانی در متن سورة کافرون را کشف کند. با این هدف، سؤال این است که متن سورة کافرون به‌مثابة یک اثر ادبی در قالب چه ساختار زبانی تنظیم شده است و معانی موجود در این متن، در چه ساختاری ارائه شده‌اند؟ برای پاسخ به این سؤال، متن سوره از دیدگاه نظریة ساختارگرایی، با استفاده از ایدة تقابل‌های دوگانه و محورهای هم‌نشینی و جانشینی مطالعه می‌شود. روش مطالعه، تحلیلی...

سبک­شناسی تطبیقی با مقایسه ساختار متنی و فرامتنی دو متن مبدأ و مقصد، میزان همسانی­ها و ناهمسانی­های سبکی هر دو را نشان می­دهد. در این نوع پژوهش، نوع دریافت مترجم از متن اصلی، میزان موفقیتش به عنوان واسطۀ انتقال سبک اصلی نویسنده، میزان تصرّف وی در سطوح زبانی، ادبی و فکری متن اصلی، تأثیر جامعۀ گیرنده بر ترجمه و گاهی میزان پذیرش جامعۀ مقصد ارزیابی می­شود. ملک الشّعرای بهار در قصیده­ای با عنوان «نکیر...