ادراک خیالی یکی از مراتب ادراکی محسوب می‌شود که هنرمندان با تکیه بر آن به خلق و آفرینش آثار هنری می‌پردازند؛ در واقع، خیال مرتبط با حواسی دانسته شده که به هنرمند، در جریان خلاقیت هنری، بُعدی ذهنی می‌بخشید. پژوهش حاضر برآن‌است تا با روش توصیفی ـ تحلیلی و تکیه بر آراء اندیشمندان در زمینه ادراک خیالی و به ‌خصوص با بهره‌گیری از اندیشة مولوی در مثنوی معنوی به شناخت ابعاد گوناگون خیال و نقش آ...

نوشته حاضر در ضمن تمرکز بر مقوله معناى متن، ابتدا به طبقه بندى مباحث مربوط به معناپژوهى پرداخته و عرصه هاى گوناگون معناپژوهى را در چند محور بررسى کرده است که عبارت اند از: ماهیت و چیستى معنا، جایگاه معنا، روش صحیح وصول به معنا، انواع معنا و اقسام دلالت آن، شرایط پیدایش و تکوین متن (زمینه معنایى)، علل تکثر قرائتها و تفسیرهاى مختلف یک متن و درنهایت، معیار سنجش اعتبار یک معنا. سپس جایگاه معناپژوهى...

این نوشتار که درصدد پاسخ گویی به پرسش چگونگی تأثیر سکولاریسم بر ساحت اجتماعی بشر است، با اذعان به تأثیر سکولاریسم به مثابه یک تفکر بر ابعاد و ساحات مختلف حیات بشر، چگونگی و میزان تأثیرگذاری آن بر ساحت اجتماعی را به روش توصیف و تحلیل، مطمح نظر قرار داده است. ساحت اجتماعی مشتمل بر عناصر و زمینه های مختلفی از جمله ساختار و نهادهای اجتماعی، اخلاق و ارزش های اجتماعی، قوانین و قواعد اجتماعی، رفتارها ...

در مقاله حاضر، با استناد به نظریات صدرالمتألهین، ضمن تبیین فلسفی لذت به امر وجودی به‏عنوان صفت کمالیۀ وجود و مساوقت با آن و تعریف خیال به امری مجرد، لذت خیالی بسط داده ‏می‏شود تا اهمیت و جایگاه این لذت در قیاس با لذات دیگر روشن گردد. در ادامه، پس از بیان شروط رؤیت و تعریف آن مبتنی بر غایت انکشاف حقیقت هر موجودی، اثبات می‏شود که صور خیالی همانند صور حسی، بی‏هیچ تفاوتی مورد ابصار و ادراک قرار می‏...

چکیده مقدمه: در پژوهش حاضر، رابطه ی پیامدهای خود محوری دوره نوجوانی تحت عناوین؛ ناظر خیالی و خود افسانه ای، با تاب آوری، که بیانگر سازگاری با موقعیت های پر استرس و خطرناک است، مورد بررسی قرار گرفت. روش: شرکت کنندگان پژوهش شامل 660 دانش آموز ( 359، دختر و 301، پسر) سال سوم دبیرستان های شهر شیراز بودند. به منظور اندازه گیری متغیرهای پژوهش، از پرسشنامه ی ناظرِخیالی لاپسلی، مقیاس جدید خود افسانه ای ...

تا پیش از ابن‌عربی و بنا بر سنت دیرینة به یادگار مانده از حکمای یونانی، محدودة ادراکات انسانی منحصر به عالم حس و عالم عقل بود. چون حس برای عقل به‌عنوان ابزار شناخت محسوب می‌شد، عقل، مُدرِک نهایی شمرده می‌شد. این عقل که مؤیّد به منطق بود علاوه بر اینکه مرجع کامل ادراک بود، داور نهایی نیز به حساب می‌آمد. در آن سنت فکری همۀ یافته‌ها از صافی عقل منطقی باید عبور داده شود تا صحت و سقم آنها معلوم گردد. ا...

در تاریخ فلسفه اسلامی، از زمان فارابی تا عصر حاضر، قوه خیال و عالم صور خیالی یکی از مباحث بسیار مهم بوده است تا جایی که بعضی از صاحب نظران این توجه را از ممیزات فلسفه اسلامی دانسته‌اند. فارابی نظریه نبوت خود را با طرح عالم خیال تبیین کرد و ابن سینا و سهرودی و ملاصدرا و اخلاف ایشان، با استناد به عالم خیال، به حل بسیاری از مسائل و مخصوصاً به جمع میان دین و فلسفه و مشاهده و برهان و نقل و عقل نائل ش...

تفاوت‌های زیر بنایی هنر در دو فرهنگ شرق و غرب، ناشی از تفاوت در طرز تلقی و نگاه انسان به مضامین، موضوعات و کل جهان هستی است. انسان شرقی و غربی اما نه به فراخور محل تولد و یا مرزهای جغرافیایی که بر اساس معیار و ملاک روشنایی و نور دیدگان وجودی خود است که اهل غروب یا از اهالی اشراق می‌گردد. در این تحقیق تاریخی – تحلیلی که به شیوه کتابخانه‌ای انجام پذیرفته، هدف اصلی جدای از امر قضاوت و تعیین صحت و ...

هدف پژوهش حاضر، بررسی مکالمات خیالی مندرج در مطبوعات دورۀ مشروطه است. توجه ویژه به گفتمان مطبوعاتی این دوره به دلیل اوج کاربرد این وجه انتقادی­نو می­باشد. تأکید بر مطبوعات نیز به دلیل نقش آنها به عنوان مهم­ترین منبع اطلاع‌رسانی در زمانۀ مدنظر است. در این میان پرسش اصلی این است که آیا می­توان این مکالمات خیالی را از نظر موضوعی دارای رویکردی مشابه دانست؟ این مقاله که به روش توصیفی ـ تبیینی و با ب...

شاعرانگی شعر با عناصر خیالی، پیوندی ناگسستنی دارد و بخش عمده­ای از ظرافت‌های شعری به نحوةاستعمال این عناصر وابسته است. از این رو تحوّل و دگرگونی این عناصر در گسترةشعر فارسی که سبک­ها و شیوه­های چندی را تجربه کرده، امری گریزناپذیر است. بحث دربارة چگونگی و فلسفة تحوّل این عناصر در شیوه­های شعری و نحوة برخورد پژوهش­های بلاغی با این دگرگونی­ها، بحثی مغفول مانده در عرصة پژوهش­های ادبی است. این مقاله ک...