لاشک أنّ لکلّ تعبیر شعری أسراراً وجمالیات ولمسات وصوراً فنیة تدلّ علینا بالنسج الفرید لکلّ قصیدة شعریة لشاعرٍ ما. یهدف هذا البحث إلی دراسة قصیدة نونیة شهیرة لابن زیدون، مستخدماً المنهج الأسلوبی الذی یتمحور حول معطیات علم اللغة العام. ویتناول المستوی الصوتی والموسیقی للأصوات والکلمات فی القصیدة، ویدرس المستوی الدلالی وسمات الألفاظ، وتتبع الظّواهر الأسلوبیة البارزة فی القصیدة والمعانی البلاغیة الملازمة ...

توجد عبادات و معاملات للطفل تبحث الرساله فی الاستدلال علی ثبوتها و صحتها من خلال استطلاع المباحث الفقیهیه فی هذا المجال و مناقشتها. والهدف من کتابه هذه الرساله یتمحور فی حفظ الشریعه الاسلامیه من الاندراس کهدف عام من کل تحقیق اسلامی و اثرا المکتبه الاسلامیه من خلال رفدها بالکتب التی تعتبر مراجع علمیه متخصصه واثرا الخبره العلمیه التحقیقیه للکاتب. أما منهج البحث بشکل عام فقد دأبنا علی تشکیل المباح...

چکیده معناشناسی که در زبان انگلیسی با نام Semanticis و در زبان عربی علم الدَّلاله یا علم المعنی ­نامیده می­شود، شاخه‌ای از زبان‌شناسی است که به بررسی معنا می‌پردازد و مقصود و فحوای کلام را از ساختار و سیاق متن درمی‌یابد. نخستین گام‌ها در این زمینه در اواسط قرن نوزدهم توسط ماکس مولر Max Muller و میشل بریل Michel Breal برداشته شد. واژگان در کلام الهی هریک بار معنایی خاص خود را دارند و نخستین نکت...

واژه تقوا در نهج البلاغه پس از قرآن، از جمله واژه‌های کلیدی است که می‌تواند نقش تعیین کننده‌ای در سازندگی انسان داشته باشد. از ویژگی های مهم واژه تقوا در طرح معنایی، طرح شبکه‌های معنایی آن است که در هر متن با تحلیل زبان‌شناسی آن شبکه‌ها می‌توان به افق‌های تازه‌ای در لایه‌های معنایی تقوا رسید. مقایسه میان مختصات معناشناختی قرآن و نهج‌البلاغه پنجره‌های جدیدتری را بر روی پژوهشگران باز می‌کند. در ا...

إن الجاحظ من أکبر النقاد و أصحاب الرأی فی الأدب العربی شعره و نثره. فجاءت آراؤه فی هذا الباب متناثرة بین آثاره لاسیما فی کتابی البیان و التبیین و الحیوان و رغم أنّ له آراءً فی الشعر و نقده مهدّت الأرضیة لاستقلال النقد، فی العصور الآتیة غیر أنه لم تکن للنقد فی عصره أسس و مبادئ مدونة. و بهذا یعتبر الجاحظ من مؤسسی النقد الأدبی و نقد الشعر فی تاریخ الأدب العربی و نقده. و من المواضیع التی أدلی فیها ال...

«تجزیه بر آحاد واژگان» روشی در معنی شناسی است که واژگان یک متن را ـ تا حدّ ممکن ـ به آحاد و اجزای معنایی سازندة آن تجزیه می کند تا از کنار هم گذاشتن آنها مفهوم دقیق و کامل واژه ها به دست آید. این روش معنایابی می تواند در فهم و توصیف تفاوت ها و مشابهت های معنایی واژه های قریب المعنی بسیار به کار آید. توجّه به آحاد معنایی واژگان و تلاش برای بازسازی آنها در زبان مقصد، می تواند به ارائة ترجمه ای کامل...

تتناول هذه الدراسه مبحث التبریر النحوی لدی علماء اللغه العربیه والاختلاف بینه وبین واقعه وبین الوصف الإعرابی، حیث نعرّج علی التقدیرات النحویه عند سیبویه وذلک لتقریب المعنی من ذهن المخاطب، حیث یبدو أنّ کثیراً من النحاه یخلطون بین الإعراب والوصف الإعرابی من جهه والتبریر النحوی من جهه أخری. وذلک جرّاء ما وصلوا إلیه من تبریرات من أجل الخروج من مأزق التعارض مع القواعد الإعرابیه. وممّا یدلّل علی ذلک وجود م...

التعابیر الاصطلاحیه هی عباره عن مجموعه تراکیب او عبارات قد تجاوزت معناها الوضعی او اللغوی الی معنی او معان ثانویه یتوقف فهمها علی سیاقها فی الجمله. و التعابیر الاصطلاحیه تنقسیم من الجانب الدلالی الی الکنایه و الاستعاره و التمثیل الا ان بعض التعابیر کسائر مکنونات اللعه لم تسلم من التطور الدلالی علی مر العصور و للمجاز دور مهم فی هذا التطور. و التعابیر الاصطلاحیه تشارکت المفرده فی ظاهر تین هما ظاه...