به مدد معماری هوشمندانه و شجاعت امام سجاد(ع)، یاد و خاطره شهدای کربلا زنده ماند. این مقاله درصدد است راهبردهای امام را به منظور پاس‌داشت فرهنگ عاشورا مورد بررسی قرار دهد. از این رو سؤال این پژوهش آن است که راهبردهای امام سجاد(ع) در زنده نگه داشتن و ترویج فرهنگ عاشورا و شهیدان دشت کربلا چه بود؟ این پژوهش به شیوه توصیفی _ تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای صورت گرفت. نتایج حاصل از پژوهش آن ...

واقعه و نهضت عاشورا مشحون از وجوه گوناگون معنای زندگی مطلوب برای انسان است. این معنا با تأکید بر رویکرد فراطبیعت‌گرایی در مولفه‌هایی مانند، خداباوری، آخرت باوری، اخلاق، هدف از زندگی، جایگاه انسان و مسئله شر قابل بازیابی است. در واقع، با بازخوانی نهضت عاشورا می‌توان نقش برجسته مؤلفه‌های مذکور را به روشنی ملاحظه کرد تا بتوان معنای زندگی را به معانی‌ای چون ارزش، هدف و کارکرد زندگی مورد فهم و بازان...

مقاله پیش‌رو در پی آن است تا از رهگذر واکاوی نقش ارتباطی رجزهای یاران امام حسین(ع) در قیام عاشورا، کارکرد «رجز» ـ به مثابه یک رسانه سنتی ـ را در این رویداد مهم تاریخ اسلام از منظر ارتباطی تبیین نماید. به این منظور و با بهره‌گیری از نظریه کارکردگرایی در مطالعه کارکردهای پیام‌های ارتباطی، بر «آگاه‌سازی» پیام‌های ارتباطی ـ‌ به‌عنوان یکی از کارکردهای پیام‌های ارتباطی ـ تمرکز شده و با است...

هدف از این نوشتار، بررسی نقش خوارج (شورشیان) در واقعه عاشورا از منظر تاریخی و حدیثی است که در آن شخصیت و نقش افرادی چون شمر بن ذی الجوشن، شبث بن ربعی، خاندان اشعث و... مورد تحلیل قرار می‌گیرد. روش پژوهش، کتابخانه‌ای و با نگاهی به نظریه عمومی خوارج در باب تکفیر است. از یافته‌های این پژوهش، موضوع اخیر است که نقش و حضور خوارج در واقعه عاشورا و دوران امام حسین(ع) را از منظر فقهی و عقیدتی برای این گ...

عظمت حادثه کربلا و تإثیرات عمیق و گسترده سیاسی و اجتماعی آن در تاریخ اسلام و بویژه تاریخ تشیع, هر ذهن کنجکاو و علاقه مند به درک و فهم حقایق تاریخی را به شناخت منابع گزارش های این رویداد سوق می دهد; خاصه آن که از دیر باز ادعای نامکتوب ماندن گزارش های تاریخی در اسلام تا نیمه سده دوم هجری, از سوی خاورشناسان مطرح و شایع گشته است. در این مقاله با معرفی اجمالی کتاب مقتل الحسین(ع) ابومخنف نشان داده ای...

در این مقاله سعی خواهد شد تا به معرفی یک شیء که در مراسم مردمی عاشورا مورد استفاده قرار می گیرد، معرفی شود. این شئی یک طاووس مسی با دُمی افشان است که در وسط سینه خود آیین های در بر دارد. این طاووس مسی از نظر فرمی همچنین می تواند یادآور پنجه یک دست باز باشد. در کنار پای این طاووس، یک شیر مینیاتوری قرار دارد، گو اینکه در حال پاسداری از این طاووس است. این مجسه مسی، شامل عناصری است که در باورهای شیع...

موضوع عاشورا به عنوان یکی از پرشورترین و افتخارآمیزترین رویدادهای تاریخی، همواره مورد توجّه ملّت­های مختلف بوده و هست؛ تا آنجا که ادیبان و شاعران در آثار ادبی خود، از زوایای گوناگون به آن پرداخته­اند. در شعر عربی و فارسی هم شاهکارهای بسیاری دربارة عاشورا آفریده شده که گاه بر ادبیّات سایر ملّت­ها تأثیری شگرف نهاده است. ترکیب­بند محتشم کاشانی یکی از این شاهکارها است که مورد استقبال شاعران متعهّد؛ از ...

در این پایان نامه با توجه به اینکه اخلاق نقش بسیار اساسی و مهمی را در زندگی فردی و اجتماعی و معنوی و مادی انسان ایفا می کند، اصولی که ما را به این حقیقت مهم می رساند مورد مطالعه قرار گرفته است. و از آنجا که از شرایط مهم و اساسی در هدایت و رشد و کمال انسان؛ یکی آگاه بودن بطور کامل به ابعاد مختلف انسان از جمله بعد اخلاقی و دیگری ارائه ی راه و روشی است که عاری از هر گونه انحراف و لغزشی باشد، اصول ...

عاشورانگاری اهل سنت از قرن دوم تا نیمه قرن هفتم مهم ترین دوره نگارش و تدوین این متون است. عاشورانگاران مورد بررسی در این پژوهش علاوه بر گرایش به عقاید عمومی اهل سنت از جمله اعتقاد به دو خلیفه اول، انتخابی بودن خلیفه و دیگر موارد، دارای گرایشهای فرعی نیز بودند که آنها را از یکدیگر متمایز کرده است. برخی از ایشان تمایل شدیدی به اهل بیت(ع) دارند و در مقابل نگاه انتقادی شدیدی نسبت به بنی امیه و حتی ...

ابومخنف یکی از پیشگامان تاریخ نگاری در سده اول است. مقتل نگاشته شده توسط ایشان یکی از مهمترین آثار در زمینه شهادت امام حسین(ع) و واقعه عاشورا به شمار می آید. بررسی این اثر ما را با اولین تصویر مکتوب و بکر از این واقعه آشنا می کند. اثری که در آن سند روایت حفظ شده و دیدگاهها و گرایش های مذهبی بر روی متن تأثیری نداشته است و روایات بدون شاخ و برگ و با رعایت ترتیب زمانی وقوع حوادث در این اثر ثبت شده...