چیستی نسبت دین و تجدد به‌ویژه از اواخر سلطنت قاجار، همواره مورد تأمل اندیشمندان بوده و پاسخ به آن، رویکردهای مختلفی را شکل داده است. رویکرد روشنفکری در پی اصالت‌بخشی به تجدد و گذار از سنت است؛ در مقابل، رویکرد سنتی معتقد به تبعیت از سنت سلف و بی‌نیازی دین از دنیای مدرن است. رویکرد دیگری نیز در میان روحانیت حوزه با عنوان «نواندیشی حوزوی» وجود دارد که ضمن اعتباربخشی به مبانی سنتی حوزه، بر بازسازی...

تحقیق حاضر کوششی به منظور کشف «علل کاهش نفوذ اجتماعی روحانیان در ایران» است. در این مسیر، کندوکاوی در میان آثار مربوط به روحانیت انجام گرفت؛ که مرور آثار، کمک شایانی برای ارائه ی فرضیه های تحقیق بود. پس از این مهم، معنای نفوذ اجتماعی و چگونگی ایجاد یا کاهش آن مورد بحث قرار گرفت؛ که مباحث، منتج به ارائه ی مدلی برای کاهش نفوذ اجتماعی شد. نشان داده شد که برای کاهش نفوذ اجتماعی می باید سه تحول کلان...

با نگاهی به تاریخ ایران چنین استنباط میشود که شالود? حاکمیّت در این سرزمین بر دو رکن اعتقاد و عرف قرار داشته است. صفویان بر اساس اعتقاد مردم به خاندان ایشان به حکومت رسیدند و حدود دویست و پنجاه سال حکومت کردند. اما سقوط صفویان نه تنها به حاکمیّت آنان پایان داد بلکه قداست آن خاندان را بطور قابل ملاحظه ای بیرنگ کرد. از اینرو، از آن به بعد اساس حاکمیّت بر عرف قرار گرفت که شامل قدرت و اصالت خاندان میش...

اتخاذ راهبرد کسب مستقیم قدرت با سلاح دیانت توسط روحانیت شیعه، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تحولی بنیادین در ایران به شمار می آید. مقاله حاضر پاسخ به این سؤال که چرا از بین اقشار مختلف اجتماعی ایران، روحانیان حاکمیت را به دست گرفتند، را در «منابع قدرت آنان» جست وجو می کند. بر این اساس پس از ارائه تعریف وتاریخچه روحانیت ومناسبات آن با دولت در ایران معاصر مؤلفه های زیر را، منابع قدرت این نهاد تلقی ...

گفتمان‌های موجود در مورد همگرایی شیعه و سنی، شامل سه گفتمان «تقریب مذاهب»، «وحدت اسلامی»، و «انسجام اجتماعی» هستند، اما‌ فارغ از گفتمان‌ها، مقاله حاضر الگوهای فرهنگی همسازی میان شیعه و سنی در منطقۀ لارستان (جنوب استان فارس) و بستک (غرب استان هرمزگان) را با رویکرد اجتماعی مطالعه می‌کند. هدف این مقاله، بررسی ابعاد مختلف این الگوی فرهنگی است و پرسش‌های پژوهش عبارتند از اینکه: درجه همزیستی و مدارای...

خشکسالی یکی از وقایع محیطی و بخش جدایی ناپذیر نوسانات اقلیمیی اسیتا ایید پدییده شرایطی از کمبود بارندگی و افزایش دما است که در هر وضعیت اقلیمی ممکد است رخ دهیداآگاهی از وضعیت خشکسالی با پیشبینی و پهنهبندی شیدتهای خشکسیالی میتوانید خطیر زیانهای ناشی از اید پدیده را تا حد قابل توجهی کاهش دهدا پژوهش حاضر، تلاشیی بیرایارزیابی دقت روشهای درونیابی مکانی به منظور پهنهبنیدی شیدّتهای خشکسیالیهای رخ داده ...

در حکومت ساسانی که بر پایه دین و شاهی بنا شده بود، روحانیان، مروج و مبلغ دین زرتشت بودند. آن‌ها بازوی شاهان ساسانی در گردآوری اوستا، اصلاح گاهشماری، تأسیس آتشکده‌ها، اعزام روحانیان و سرکوب ادیان غیرزرتشتی و بدعت‌گذاران بودند. معمولاً معتقدند که دستگاه روحانیت ساسانی، از همان آغاز دارای ساختاری تشکیلاتی و نظام‌مند بوده؛ اما به‌نظر می‌رسد روحانیت ساسانی فرایندی درازمدت را برای تشکیلاتی شدن و تمایز...

تحلیل سیاسی جامعه­ی معاصرِ ایران، نشان می‌دهد شناخت تاریخ تحولات خِرَد حکومتی(تصور معقول از دولت) در فهم ذهنیت نیروهای اجتماعی در قبال حکومت تأثیر جدی دارد. مشروطه­ی ایرانی توانست اولین تردیدها را درباره­ی دولت سلطنتی به وجود آورد و نگره‌های سنتی را درباره­ی مشروعیت دولت زیر سئوال ببرد. با این وجود، بی‌نظمی/آشوب‌های اجتماعی و سیاسی پدیدارشده در جامعه­ی ایرانیِ پسامشروطه، موجب هویدا شدن دوباره­ی «بح...

طی دوران حکومت صفویه، به ‌واسطة ارتباط نزدیک حکومت با ساختار نهاد دینی، حیات ‌اقتصادی بسیاری از علما مبتنی بر مواجب دیوانی وکمک‌های اعطایی از طرف دولت بود، اما به?دنبال سقوط صفویه و انتقال مراکز علمی و فقهی شیعه از ایران به عتبات عالیات، از نظر اقتصادی نیز تحوّل عمده‌ای در منابع مالی روحانیت شیعه ایجاد شد. محرومیت علما و مجتهدین از حمایت‌های مالی دولت، آنان را در شرایطی قرار داد که مجبور شدند تا...

این پژوهش بر اساس اندیشه های آیت الله جوادی آملی به ارائه الگوی ارتباطی روحانیت با نسل سوم انقلاب، جوانان پرداخته است. برای دستیابی به چنین الگویی از روش تحلیلی، یعنی؛ تحلیل به مؤلفه های معنایی، استفاده شده است؛ بدین ترتیب، ابتدا مؤلفه های معنایی روحانیت و نسل جوان استخراج و سپس با قرار دادن آنها در کنار یکدیگر الگوی ارتباطی مطلوب ارائه می شود. بر پایه انسان شناسی ایشان، در ارتباطات انسانی، سه ...