مضامین و مفاهیم وابسته به واقعه ی عاشورا یکی از تأثیرگذارترین مضامین دینی در تشیع، اسلام و حتی ادیان دیگراست.  در این مقاله، نگارندگان مضامین عاشورایی را در شعر ابن حسام خوسفی و شریف رضی بررسی کرده اند و پس از نگاهی اجمالی به تأثیر شرایط سیاسی- مذهبی بر دوره های شعر عاشورایی، درون مایه و مضمون مراثی عاشورایی دو شاعر مذکور را بررسی کرده و سپس به بررسی تطبیقی آن ها با یکدیگر پرداخته اند. در مضامی...

قصیده فارسی که تا پایان قرن ششم یک دوره درخشان و شکوفایی را پشت سر نهاده بود، از قرن هفت به بعد رو به افول نهاد و از معیارهای اصیل خود دور شد. اما در دوره مشروطیت، تحت تأثیر تحولات خاص اجتماعی، این نوع شعر با معیارهای اصیل و سنتی خود احیا شد. موضوع مقاله حاضر، بررسی ساختار و محتوای قصاید شهریار است. می‌توان گفت که شهریار هرچند ادامه‌دهنده بسیاری از سنت‌های شعر کلاسیک فارسی است، اما در قصیده، به...

سخن‌گفتن از نعمت‌های الهی برای انسان است تا بدین‌وسیله امتیازش از دیگر موجودات مشخّص گردد واینامتیازدر سخنوران و شاعران بیشتر خود را نشان می‌دهد؛ زیرا ارزش‌های هر جامعه را با هنر می‌توان زنده نگهداشت و شعر در این میان از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. حال اگر شاعران آثار خود را با تعالیم آسمانی عجین سازند، ماندگاری شعرشان بیشتر خواهد بود. بدین‌دلیل است که شاعرانی مثل مولوی، حافظ، سعدی و شهریار از ...

کتاب« المجازات النبویه» یکی از آثار ارزشمند شریف رضی شاعر اندیشمند شیعی است که مشتمل بر 376 حدیث پیامبر در موضو عات مختلف می باشد . وی در آن با توانایی و مهارت خاص و با دید گاهی مبتکرانه به شرح بلاغی احادیث پرداخته که ازمنظر ادیبان در عصر خویش بی نظیر بوده است ؛ زیر ا درآن زمان توجه محققان بیشتر به قرآن معطوف بوده و سپس از آن نیز احادیث غالبا جهت استنباط احکام شرعی مورد بررسی قرار گرفته است ....

فرهنگ عامه (folklore ) مجموعه ایی از دانستنی ها، اعمال و رفتاری است که میان توده ی مردم، سینه به سینه و از طریق تجربه، به ارث رسیده است. انگیزه ها، عادات، اعمال و گفتارهای جامعه، تشکیل دهنده فرهنگ عامه بوده و در واقع می توان آن را مبین ندای مردم دانست اما با وجود اهمیت فوق العاده فرهنگ عامه، هنوز آن طور که بایسته است محققان به بررسی این موضوع در آثار ادیبان نپرداخته اند. جستار پیش رو پس از ذکر ...

چکیده: ابو الحسن محمد بن حسین معروف به شریف رضی، از سرآمد شعرای قرن چهارم هجری است، که در جهان عرب نامی جاویدان از خود باقی گذاشت. او از طبع شعری بالایی برخوردار بود چنان که در سن ده سالگی به عالم شعر روی آورد. دیوان شاعر شامل اغراض شعری مختلفی است که در میان آنها به دو غرض مدح و فخر بیشتر از دیگر اغراض پرداخته است. معانی موجود در این دو غرض شعری جز در موارد اندکی تقلیدی از پیشینیان است که شاع...

حج، یکی از فروع دین اسلام است و فرموده ی خدا چنین است که چون مسلمانی به توانایی لازم رسید، به زیارت خانه ی خدا برود. این فریضه ی الهی و سفر معنوی چنان ارجمند و عظیم است که بابی گسترده در ادبیات کشورهای اسلامی گشوده و آثاری زیبا و ارجمند در این زمینه پدید آورده است. این موضوع به دلیل فرهنگ دینی یکسان میان ایرانیان و عرب ها، منجر به مضامین مشترکی میان آثار ادیبان و شاعران دو عرصه ی فرهنگ اسلامی ش...

اعتقادات اسلامی در اشعار استاد سید محمد حسین بهجت تبریزی (شهریار) موج می¬زند و چه قبل از انقلاب اسلامی و چه بعد از آن اشعاری توسط این شاعر بزرگ معاصر سروده شده که برخی از ابیات آن ترجمان آیه¬ای از کلام الله مجید، حدیثی از پیامبر اکرم(ص) یا ائمۀ معصومین (ع) و یا روایتی از آن بزرگواران است که این نشانگر پشتوانۀ علمی شهریار در مطالعات اسلامی می¬باشد. ضمناً عشق شهریار به پیامبر اکرم ( ص) و اهل بیت (...

چکیده: شهریار شاعریست دو زبانه که آثار موفقی را در هر دو زبان عرضه کرده است، به طوری که ستایشگران شعر ترکی او کم از طرفداران شعر فارسی او نیستند. دیدگاههای شاعری که با ظرایف هر دو زبان آشنایی دارد و تسلط خود را در هر دو زبان نشان داده، حائز اهمیت است؛ شهریار شعر ترکی را از نظر قدرت توصیف بخصوص توصیفات طبیعی می ستاید، همچنین از نظر قابلیتهای زبانی بر فارسی برتری می دهد. از طرفی انعطاف زبان...