حکمرانی بخش عظیمی از مناطق ساحلی خلیج فارس، از بندردیلم تا چابهار و گوادر در بلوچستان زیر نظر حکمران بنادر و جزایر خلیج فارس با مرکزیت بوشهر بود، جایی که به خاطرگستردگی مرزها، تاثیر گذاری آن در رشد اندیشه های آزادی خواهی مردم جنوب و تاثیر پذیری آن از جریان های سیاسی وتحرکات شبه نظامی مشروطه خواهان، بسیار قابل تامل می باشد. مطالبات مردم ایران و مخالفت های با عوامل استبداد ، منجر به تصویب «قانون ...

مکتب رئالیسم یکی از بنیادی‌ترین مکاتب هنری است که در اواسط قرن نوزدهم در فرانسه ظهور کرد و به سرعت گسترش یافت. پرهیز از تخیل و الهام‌های درونی رمانتیک‌ها و پرداختن به واقعیت‌های عالم بیرون از اساسی ‌ترین اصول این مکتب بود که شاعران، نویسندگان و هنرمندان را به سوی خویش کشاند. در ایران نیز همگام با حرکت‌های مشروطه خواهان، شاعران و نویسندگان به مسائل اجتماعی و انحطاط و عقب ماندگی کشور، توجه نشان د...

ترور میرزا علی اصغر خان امین السلطان از پر سر و صداترین رویدادهای دوره نخست مشروطیت به شمار می رود، او که توسط محمد علی شاه از اروپا فراخوانده شده و به مقام صدارت عظمی منصوب شده بود تلاش داشت تا با ایجاد تقرفه در مجموعه مشروطه خواهان – به قول خود – به تعطیلی آن همت گمارد. در مقابل نیز عده ای از مشروطه طلبان اندیشه برکناری و یا قتل او را برنامه ریزی نموده و در نهایت به دست عباس آقای تبریزی به ای...

چکیده: روزنامه ناله ملت در طول یازده ماه محاصره مشروطه طلبان و آزادی خواهان تبریز، تمام تلاش خود را در راستای حمایت از آنها قرار داد. مطالب و موضوعات مندرج در این روزنامه خود مصداق بارز این سعی و کوشش به شمار می رود. این روزنامه با بیان پیروزی ها و ودلاوری های مجاهدین و انعکاس شکست و درماندگی مستبدین و نیروهای دولتی و نیز ماهیت واقعی سرمداران و حامیان آنها مانند عین الدوله و محمدعلی شاه، آگاهی ...

با مرگ مظفر الدین شاه قاجار در 24 ذیقعدهء 1324 ق.18/ دی 1285 ش.، ده روز پس از امضای‌ قانون اساسی، پسرش محمد علی میرزا به جای او به تخت نشست. او،در زمان ولیعهدی با مشروطه‌خواهان همداستان شده و سوگند وفاداری نسبت به نظام مشروطه یاد کرده و متن‌ قانون اساسی را امضا کرده بود. البته این، نه از آن رو بود که مشروطه را پذیرفته بود، بلکه‌ تنها راه رسیدن به تاج و تخت بود. کما این‌که در مراسم تاجگذاری نیت ...

هویت نویسندگان رسائل اخوان الصفا تاکنوندر پردۀ ابهام مانده و میان محققان، بحث و گمان‌هایی در باب انتساب آنان به فرق و مذاهب، به ویژه اسماعیلیه جریان داشته است. از دیرباز اسماعیلیه بر این باور بوده‌اند که رسائل نوشتۀ یکی از پیشوایان این گروه به نام احمد بن عبدالله بن محمد بن اسماعیل است. همچنین در دوران معاصر، برخی خاورشناسان و نیز محققان اسماعیلی مذهب، اخوان و رسائل را به اسماعیلیه منسوب کرده‌ا...

خوابنامه های عصر قاجاریه یکی از منابع غیر تاریخنگارانه اند که در آشنایی با زمینه ها و بستر های فکری شکل گیری انقلاب مشروطه جایگاه ویژه ای دارند. شماری از روشنفکران عصر قاجار با رویکرد به قالب نوشتاری خوابنامه به طرح افکار نوخواهانه و ایده های انتقادی شان پرداختند. این اندیشه گران بنابر ملاحظات سیاسی، محدودیت ها و اقتضائات زمانه، خوابنامه را قالب مناسبی برای به چالش کشیدن نظم موجود و تبیین نظرات...

چکیده: روزنامه ناله ملت در طول یازده ماه محاصره مشروطه طلبان و آزادی خواهان تبریز، تمام تلاش خود را در راستای حمایت از آنها قرار داد. مطالب و موضوعات مندرج در این روزنامه خود مصداق بارز این سعی و کوشش به شمار می رود. این روزنامه با بیان پیروزی ها و ودلاوری های مجاهدین و انعکاس شکست و درماندگی مستبدین و نیروهای دولتی و نیز ماهیت واقعی سرمداران و حامیان آنها مانند عین الدوله و محمدعلی شاه، آگاهی...

چکیده جنبش عدالت‌خواهی ایرانیان در عهدقاجار در صیرورت خود با مفهوم عدالتخانه گره خورد و به بسط حوزۀ‌معنایی آن منتهی گشت. لذا برای فهم درست‌تر این مفهوم بایستی متغیرهای تأثیرگذار بر آن را شناسایی کرد و به این مساله پاسخ گفت که چه عواملی در پیوند با مفهوم عدالتخانه قرار داشتند و به چه میزان و محدوده‌ای بر تحول معنایی آن اثر گذاردند؟ نگارندگان با استفاده از روش تحلیل‌گفتمان می‌کوشند با بررسی حوزه...

شعر عصرمشروطه به دلیل پیشگامی در انعکاس جهان بینی ها وکیفیت تحولات عمیق مضمونی در عرصه های فکری، فرهنگی، سیاسی- اجتماعی در تاریخ ادبیات ایران،شعری پیشرو به شمار می آید.گرچه این نوگرایی در ظاهر می توانست راه هرگونه سنت گرایی را در پرداختن به انواع ادبی ببندد، به دلیل باورمندی شعرای سنت مداری چون ملک الشعرای بهار، ادیب الممالک فراهانی و فرخی یزدی به بهره گیری از ظرفیت های ادبیات کلاسیک، پیوستگی س...