ابن عربی (638-558ه.) عارف مشهور، از نوعی از «رحمت» درونی و وجودی سخن می گوید که به گونه ای غریب هرچند چهره مهر بر آن نمایان نیست، ولی اثر و «حکم» مهر در بیرون از آن پیدا است. وی نمونه ای از این مهر وجودی را که از آن به نام «رحمت مبطون» یاد می کند، در کار درمان و طبیب قابل ملاحظه می داند. در واقع خشونت درمان طبیب و یا تلخی داروی وی نیز جز با این «مهر نهانی» قابل توجیه نمی باشد. در این پژوهش که ب...

زبان‏شناسی شناختی که در دو قرن اخیر ظهور نموده، روش‏های خوبی برای بررسی و درک بهتر متون ارائه کرده است. استعاره در این رویکرد استعاره مفهومی نامیده شده است. این مقاله به بررسی استعاره مفهومی رحمت الهی در قرآن کریم که ساختار پیچیده و متشکل از چندین نوع استعاره دارد و بسط معنایی حاصل از آن که مالکیت و استیلا و علم خداوند به نعمات اخروی و دنیایی را بیان می‏کند، می‏پردازد. در شوا...

موضوع حُسن یا زیبایی یکی از مهمترین موضوعات مطرح شده در اندیشه‌ی عرفانی است. در همان نگاه نخست به این عنوان، به نظر می‌رسد که واژه‌ی حسن و معادل فارسی آن «نیکویی»، دارای نوعی دلالت اخلاقی است. کلماتی چون احسان و محسن که از مشتقات حسن است، غالباً در حوزه‌ی اخلاقی به کار می‌روند. همین نکته حاکی از آن است که بحث از زیبایی و حسن در عرفان اسلامی نمی‌تواند یک بحث زیباشناختی صرف به‌شمار رود و باید به گو...

در مکتب امام خمینی(ره) نیز همچون سایر مکاتب دیگر، شناخت انسان و سرشت او، نقطه عزیمت تبیین علل و ضرورت‏های جنگ است. در این مکتب، برخلاف رئالیسم که از انسان، حیوانی ذاتاً شرور و یا لیبرالیسم، که او را موجودی ذاتاً صلح‏جو و خیرخواه تصویر می‏نماید؛ با معرفتی بدیل از سرشت انسان، بر همزمانی دو استعداد مذکور در نهاد انسان تأکید و انسان را میدان جنگ همیشگی میان جنود نفس در مقامات مختلف آن تعریف می‏کند. د...

بسیاری از متفکرین در پی تدوین و توجیه ویژگی‌های خاص فرهنگ ایران، با استفاده از فلسفه، عالم مثال و عوالم خیالی را منشا هنرهای تصویری ایرانی دانسته و معتقدند خیال هنرمند در بعد رحمانی (خیال منفصل) منشا آفرینش اثر هنری حقیقی می‌باشد. در این پژوهش ویژگی‌ها و ابعاد عالم مثال جهت آشنایی دقیق‌تر با اصول و مبانی هنرهای تصویری ایران شرح داده شده است. به این ترتیب با استفاده از روش تحقیق کمی به تحلیل داد...

ز دیدگاه ملاصدرا، هم? تصدیق ها و تکذیب های انسان خاستگاه معرفتی ندارد و بسیاری از افعال شناختی آدمی، متأثر از عناصر غیرشناختی می باشد. این عناصر طیف وسیعی از عوامل فردی(جسمانی - نفسانی)، عوامل محیطی(طبیعی - اجتماعی)و عوامل غیبی(شیطانی - رحمانی) را شامل می شود. این تأثیرات می تواند مثبت یا منفی، قوی یا ضعیف، پیدا یا پنهان، مستقیم یا غیرمستقیم، ارادی یا غیرارادی، درونی یا بیرونی و... باشد.

سلام و لعن، از مظاهر رحمت و غضب الهی‌است که با تولّی و تبرّی پیوند دارد. این مسأله همواره با افراط و تفریط مواجه بوده ‌است، از این‌رو معیارهای صحیحی در این مورد لازم است. قرآن کریم نسبت به هر دو موضوع عنایت داشته و این گونه نبوده ‌است که با توجّه به یکی، دیگری نادیده انگاشته ‌شود . مطابق آموزه‌های قرآن، خداوند، سلام‌ است و به بندگانش شرّ و ضرری نمی‌رساند؛ اما برخی بندگان، خود از رحمت خداوند دور می‌...

«رحمه للعالمین» بودن پیامبر(ص) در قرآن، به عنوان یک ویژگی شاخص برای ایشان مطرح شده است. این ویژگی نیازمند توضیح و تبیین بیشتری است که تا به حال به آن پرداخته نشده است، از این رو در این نوشتار، به منظور تبیین و توضیح این ویژگی، به تفاسیر فریقین مراجعه شده است. مفسران فریقین برای این توصیف پیامبر(ص)، سه معنای کلیدی مطرح کرده اند که عبارتند از: جهانی و جاودانه بودن، سعادت و عاقبت به خیری، و مانع ع...

برخورد اخلاقی و معروف در خانواده از مواردی است که همواره در قرآن و روایات ائمه معصومین علیهم السلام نسبت به کیفیت و شیوه های اجرایی آن سخن به میان آمده است. در این مقاله به بیان مصادیق معروف در قرآن کریم که بیشتر به شرایط ویژه چون طلاق، وفات، ارث و وصیت مرتبط است پرداخته شده و با عنوان «عاشروهن بالمعروف» در قرآن کریم برخورد اخلاقی در خانواده را یک تکلیف شرعی دانسته و با استناد به روایات و اتکاء...

«رحمة للعالمین» بودن پیامبر(ص) در قرآن، به عنوان یک ویژگی شاخص برای ایشان مطرح شده است. این ویژگی نیازمند توضیح و تبیین بیشتری است که تا به حال به آن پرداخته نشده است، از این رو در این نوشتار، به منظور تبیین و توضیح این ویژگی، به تفاسیر فریقین مراجعه شده است. مفسران فریقین برای این توصیف پیامبر(ص)، سه معنای کلیدی مطرح کرده ­اند که عبارتند از: جهانی و جاودانه بودن، سعادت و عاقبت به خیری، و مانع ...