فاصلۀ راوی از رویدادها و شخصیّت‌ها و روایت‌شنو، از متنی به متن دیگر متفاوت است و این فاصله امکان دارد از نظر بُعد زمانی، حضور جسمانی و عقلانی و اخلاقی و یا عاطفی باشد؛ برای مثال، راویِ خشم و هیاهو بدون تردید از بنجی باهوش‌تر است. در داستان بچۀ مردم نوشتۀ جلال آل‌احمد، هر چه داستان به پیش می‌رود، روایت‌شنو (مخاطب) بیشتر با راوی (زن) مخالفت می‌کند. در داستان حضرت یوسف(ع)، شخصیّت یوسف از دیگر برادران ...

هر رویداد یا داستانی را می توان به یکی از این سه روش بازگویی کرد: گونهء روایی گزارشگرانه (دانای کل) گونهء روایی با من راوی (اول شخص راوی) و، آخرین و جدیدترین روش، گونهء روایی با سوم شخص مفرد یا راوی شخصی. سه انگیزه باعث اهمیت و برتری رمان با ایستمان و وضعیت روایی شخصی شده است: خواست و تلاش نویسنده برای واقعی و بی طرف جلوه دادن داستان، نوآوری در فن روایت و سرانجام موضوع یا هشتهء تازه در ادبیات ی...

این مقاله ،گفتاری تحلیلی در باره ی فاصله ی  "راوی" از شخص "شاعر"  در لحظه ی خلق شعر و شامل دو بخش است: نظری و کاربردی. در بخش نظری، با توجه به دیدگاه نظریه پردازان معاصر، مانند: ، یاکوبسن، اسکولز، باختین ،ژنت،اصحاب نقد عملی ، نقد نو و...، ضمن طرح فرضیه ی فاصله ی «راوی» از "شخص شاعر" در لحظه ی سرایش شعر، چگونگی حضور ممتد او در متن بر اساس «منطق مکالمه» نیز،بررسی شده است. در بخش کاربردی،نمونه های...

روایت به مثابه یک گفتمان، از بخش‌های ناگفته و گفته‌شده تشکیل شده است. ناگفته‌ها‌ یا سکوت‌ها‌، به حذف‌ها، غیاب‌ها، گسست‌ها یا خلاءهای معنادار و دلالت‌مند در روایت اشاره دارد. در مباحث روایت‌شناسی ساختگرا، به سکوت روایی کمتر پرداخته شده است. با این حال برخی از مباحث روایت‌شناسی با مفهوم سکوت و حذف روایی پیوندی تنگاتنگ دارند. در این پژوهش، با روشی مبنایی‌تحلیلی و با بهره‌گیری از مباحث روایت‌شناسی،...

ریچارد مک‌کی رورتی نوپراگماتیست معاصر آمریکایی است. وی با نقد مقولات رایج در فلسفه سنتی ازجمله حقیقت، دانش، منطق و فلسفه معرفت‌شناسی را سوژه‌ای مدرن تلقی می‌کند که با جعل ذهن، توسط رنه دکارت ظهور یافته است. رورتی تفکیک ذهن‌بدن را امری بی‌سابقه می‌داند که در فلسفه دکارت خلق شده است؛ سپس می‌نویسد در خلق این مسئله، دکارت را این تصویر بسیار بزرگ و قوی مساعدت کرده است که ذهن انسان همانند آینه بسیار ...

ویژگیهای حدیث پژوهی راویان، اولین عرصه جرح آنان در نزد رجالیان متقدم بوده است.  حدیث پژوهی راوی را می توان پایبندی به فرایند تحدیث دانست. در فرایند تحدیث راوی در دوره تحصیلات خویش از اساتیدی که شایستگی تدریس آنها اثبات شده است، حدیث می شنود. وسپس با ضبط درست روایات در دوره استادی اش، روایات را به نسل بعد منتقل می سازد. در گذشته قوانینی در این فرایند (از تحمّل تا اداء) میان جامعه علمی ـ حدیثی آن ...

این رساله شکل غزل مولانا را به منزل? یک نوع ادبی و براساس قراردادهای ویژ? آن نوع و نیز باتوجه به شخصیت راوی و مخاطب بررسی می کند. راوی غزل در سنت های ادبی معمولاً عاشق است؛ اما در غزل مولانا شخصیتی چندگانه دارد و از این لحاظ نوآوری در سنت غزلسرایی فارسی به شمار می آید. شخصیت متفاوت راوی، تغییر موضع یا زاویه دید او، حضور چند مخاطب در یک غزل واحد، و آمیختگی تغزل و تعلیم در زبان شاعر، شکل خاصی به غ...

ویژگیهای حدیث پژوهی راویان، اولین عرصه جرح آنان در نزد رجالیان متقدم بوده است.  حدیث پژوهی راوی را می توان پایبندی به فرایند تحدیث دانست. در فرایند تحدیث راوی در دوره تحصیلات خویش از اساتیدی که شایستگی تدریس آنها اثبات شده است، حدیث می شنود. وسپس با ضبط درست روایات در دوره استادی اش، روایات را به نسل بعد منتقل می سازد. در گذشته قوانینی در این فرایند (از تحمّل تا اداء) میان جامعه علمی ـ حدیثی آن ...

شازده ‏احتجاب هوشنگ گلشیری از نظر به‏کارگیری صناعات و تکنیک‏های روایی فراوان یکی از ارزشمندترین تجربه‏های ادبیات داستانی ایران است. گلشیری در شازده ‏احتجاب از مؤلّفه‏های متعدّدِ روایی بهره ‏گرفته‏ است؛ اما می‏توان‏ گفت که پیچش صناعتِ روایی این اثر تا حدّ زیادی به سبب بهره‏گیری هنرمندانه گلشیری از دو مؤلّفه «صدای راوی» و «کانونی‏شدگی» بوده است. انتخاب راوی سوم‌‏شخصِ محدود به ذهنِ دو شخصیت اصلی اثر (شازد...