جبران خلیل جبران شاعر و نویسنده نامدار عرب است که گرایش رئالیسم سوسیالیستی در آثارش دیده می شود، گرایشی که (پس از مسئله ی فلسطین) به منظور انعکاس پیامدهای ناگوار تحولات سیاسی و اجتماعی در ادبیات عرب بوجود آمد. ادبیات رئالیسم سوسیالیستی، ادبیاتی است که می خواهد مسائل و مشکلاتی را که بر سر راه انسان ها وجود دارد از بین ببرد و جبران رئالیست در واقع نگران جامعه و مردم جامعه ی خود است و با هدف اصلا...

استقرای بدبینانه استدلالی است که آنتی رئالیست ها درصددند تا از طریق آن رئالیسم علمی را، که موفقیت شگفت‍انگیز نظریه های علمی امروزی را نشانه ای از صدق (تقریبی) آنها قلمداد می کند، با تکیه بر تاریخ علم به چالش بکشند. این استدلال با مقالۀ لری لاودَن با عنوان «ردی بر رئالیسم همگرا» (1981) به طور جدی وارد گفتمان و مناقشه میان رئالیسم و آنتی رئالیسم علمی شده است. رئالیست های علمی، که با این اتفاق مواض...

جامعه­شناسی ادبیات به عنوان یکی از زیرشاخه­های جامعه­شناسی هنر به بررسی رابطه ی جامعه و ادبیات می پردازد و جوهر اجتماعی آثار ادبی را مورد مطالعه قرار می­دهد. این علم در سده­های اخیر توجه بسیاری از جامعه­شناسان و منتقدان را به خود معطوف کرد و آن ها را برای نظریه پردازی درباره ی آن ترغیب نمود. جورج لوکاچ منتقد مجارستانی از جمله نظریه پردازانی است که با ارائه ی نظریه ای نقدی جهت نقد رمان، سهم بسزا...

رئالیسم سیاه یکی از انواع رئالیسم است که در ملتقی رئالیسم و ناتورالیسم قرار می گیرد.مبدّع این شیوه ی نگارش کامیلو خوسه سلا، داستان نویس اسپانیایی(11می 1916-17ژانویه ی 2002میلادی)است.او به سال 1989برنده ی جایزه ی ادبی نوبل شد. این نوع رئالیسم با نگرش ژرف و غنی با دل سوزی مهارشده نسبت به آسیب پذیری انسان ، به توصیف سیه بختی ها و ناکامی های افراد مظلوم و تهی دست می پردازد. در نتیجه در نهان این نوع ...

معرفت شناسی فضیلت محور، یکی از جدیدترین رویکردهای معرفت شناسی است که به دلیل تمرکز بر فاعل شناسا و فضیلت های معرفتی او، از سایر رویکردهای موجود متفاوت می¬باشد. این رویکرد، به جهت شباهت با رویکردهای برون گرایی که در ذیل معرفت شناسی اصلاح شده قرار می گیرند، از ظرفیت های قابل توجّهی برای نظریه پردازی در معرفت شناسی باورهای دینی برخوردار است. لذا می توان با تعریف پیش فرض هایی چون فضائل معرفتی دینی و...

رویکردهای نوین در قالب سبک های ادبی امروزه نقش مهمی در تعالی و فراگیری ادبیات در حوزه های مختلف داشته است. سبک های ادبی نظیر رئالیسم که خود در برگیرنده گونه هایی اعم از رئالیسم جادویی است در برگیرنده نقش و محوریت نوینی در ادبیات عامیانه می باشد. یکی از مهمترین رهیافت های رئالیسم رویکرد آن به خارق العادگی و استفاده از کلمات، واژه ها و در کل ادبیاتی ماورایی به منظور افزایش زیبایی، گیرایی اثر در ا...

متافیزیک توصیفی استراوسن، همانند رئالیسم  تجربی کانت، با توصیف ساختار واقعی اندیشه  ما از جهان، به تعیین محدودیت های شناخت تجربی ما از جهان می پردازد. در این صورت، ایدئالیسم استعلایی کانت همچون آموزه نا منسجمی می ماند که گرویدن به آن به معنای باز گشت مجدد به شکاکیتی است که فلسفه انتقادی خواهان حل آن بود.  مطابق نظر استراوسن، کافی است فقط درباره حد، فکر کنیم و نه اینکه همانند آموزه ایدئالیسم است...

موضوع این مقاله، استدلال انتقادی درباب نسبت تئوری با تجربه است و از نظر روش داوری، بر استدلال عقلانی استوار است. مدعای مقاله آن است که روش شناسی حاکم بر نسبت میان تئوری و تجربه بر منطق دو ارزشی ارسطویی مبتنی است که در آن، تجربه مقام داوری یا کشف نظریه را دارد. ضرورت پرداختن به موضوع این نوشتار، درک غلط از پوزیتیویسم و نسبت آن با عقلانیت انتقادی است. این مقاله تلاشی در جهت حل این نوع مسائل روش ش...

موضوع این مقاله، استدلال انتقادی درباب نسبت تئوری با تجربه است و از نظر روش داوری، بر استدلال عقلانی استوار است. مدعای مقاله آن است که روش شناسی حاکم بر نسبت میان تئوری و تجربه بر منطق دو ارزشی ارسطویی مبتنی است که در آن، تجربه مقام داوری یا کشف نظریه را دارد. ضرورت پرداختن به موضوع این نوشتار، درک غلط از پوزیتیویسم و نسبت آن با عقلانیت انتقادی است. این مقاله تلاشی در جهت حل این نوع مسائل روش ش...

رئالیسم اجتماعی از جریان های ادبی در اروپا محسوب می شود که از راه ترجمه به ادبیات دیگر کشورها به مقتضای جامعه راه یافته است. ایران به واسطه ی سیر تحولات انقلابی که در اجتماع آن رخ داده است از طریق ترجمه با جریان رئالیسم آشنایی یافته، این شیوه در آثار نویسندگانش نمود پیدا کرده است. «احمد اعطا» ملقب به «احمد محمود» از داستان نویسان منتقد اجتماع در ادبیات معاصر ایران است. در تألیفات او اعم از رمان...