با تعمّق در آثار ادبی می‌توان تأثیر دین را در اندیشه و اعتقاد مردم ریشه‌یابی کرد و آن را آینه‌ای از باورهای جامعه دانست که آنها را در رسیدن به اهداف عالی، پیروزی بر ظلم و یافتن راه حقیقت راهبری می‌کند. هنگامی که شعر فارسی رونق گرفت، شاعران از طریق قرآن و دیگر کتاب‌های دینی با داستان‌های پیامبران آشنا شده بودند. در این زمان، فرهنگ اسلامی و داستان پیامبران نیز رفته رفته در اذهان بسیاری از مردم رسو...

تشبیه یکی از گسترده‌ترین مباحث علم بیان است که همزمان با خلقت بشر در گفتار انسان اولیه پدید آمده است. اگر بپنداریم که استفاده از علوم بلاغی و ادبی مختص قوم و ملتی خاص و منحصر به دوره‌هایی از پیشرفت علوم ادبی بوده است، دچار خطا شده‌ایم. انسان‌های اولیه برای بیان ذهنیات خویش و مفاهیم پیچیده و مبهم به تعبیرات مختلف و استفادۀ وسیع از قوّۀ تخیل نیاز داشتند. در این رویکرد استفاده از تشبیهـ هر چند به ص...

نویسندگان داستان‌های مدرن برای رهایی از نا‌هنجاری‌های تمدن جدید به دنیای درون و ذهن که بس گسترده‌تر از دنیای بیرون است روی می‌آورند و به‌جای نمایش جدال‌های بیرونی و اجتماعی افراد داستانی، انعکاس دنیای درون و محتویات ذهنی شخصیت‌ها را مورد توجه قرار می‌دهند. واضح است که با گسترش روان‌شناسی و دریافت عمق و پیچیدگی روان انسان‌ها، ورود به دنیای ذهنیات با همان تکنیک‌های سابق داستان‌نویسی امکان‌پذیر نب...

مکتب رئالیسم یکی از مکاتب ادبی اروپایی است که بر بیان واقعیات عینی و ملموس جهان بدون دخالت دادن ذهنیات انتزاعی نویسنده تاکیدمی کند.این مکتب درحوزه ی شعرمعاصر فارسی نفوذ و تأثیردرخوراعتنایی داشته که رد پای آن را می‌توان در اشعار شاعرانی همچون نیمایوشیج.مهدی اخوان ثالث.احمد شاملو.فروغ فرخ زاد مشاهده نمود.آنچه مسلم است؛شاعران این جریان شعری با نگرشی خردگرا و واقع بینانه در پی به تصویر کشیدن عینیات...

سلیقه در معماری به معنای انتخاب بنای مطلوب در شمار مباحث مهم این عرصه قرار دارد که به عوامل متفاوتی نسبت داده می‌شود. اما به طور معمول به دو صورت مقدماتی قابل فهم است. یکی مرتبط با مشاهده خصوصیات ظاهری یا عینی بنا و دوم از منظر ادراک حسی و مرتبط با ذهنیات فرد. در معماری افزون بر این دو مورد وجه کاربردی یا زندگی در بنا و موقعیت آن در سیمای شهری نیز اهمیت بسیار دارد. نکته قابل تأمل دیگر در این مو...

یکی از موضوعات و مضامینی که از آغاز حیات شعر فارسی تاکنون، محتوای بخشی از  سروده­های هر شاعر را به خود اختصاص داده، شکواییه است. شکواییات بر اشعاری اطلاق       می­شود که شاعر در قبال ناملایمات و محرومیت­های وارده می­سراید و از رنج و اندوه و ناکامی خود سخن می­گوید. به نظر می­رسد رسالت این مضمون که از فروع ادب غنایی به شمار می­رود،  فقط ادای ذهنیات و انتقال احساسات شخصی شاعر باشد، در حالی که کاوش...

سورة مدنی یوسف که به احسن القصص معروف است سرشار از آموزه­های تربیتی، اجتماعی، اخلاقی عبرت­آمیز و پیام‌های هدایتی برای انسان­ها است. با این وجود، روایاتی در کتب حدیثی موجود است که حاکی از آن است که این سوره را نباید به زنان تعلیم داد و در عوض، باید سوره نور را به آنان یاد داد. اسناد این روایات به‌رغم برخی طعن‌ها، بر بی‌اعتباری مطلق دلالت ندارد و با تجمیع قرائن، قابل اعتمادند. مفاد این روایات به ...

در این نوشتار ابتد‌ا به شناخت و بررسی تناقض‌های به‌وجود آمد‌ه ناشی از تفاوت ذهنیت طرّاح و کاربر در مسکن روستایی پرد‌اخته شد‌ه که متولیان حوزة معماری برای روستاییان طرّاحی و اجرا کرد‌ه‌اند. در این کار ابتد‌ا با رجوع به ادبیات موضوع به‌طور عام در جهان و به‌طور خاص در روستاهای ایران در قالب مصد‌اق‌های واقعی، تناقض‌های مذکور مورد بررسی اجمالی واقع شد‌ه و در اد‌امه روشی برای نزد‌یک کردن ذهنیات کاربر و...

یکی از مهم‌ترین وجوه زیبایی شناسانه رمان مدرن، بهره‌گیری از تمهید جریان سیال ذهن است. مفهوم سیالیت ذهن در اوایل قرن قبل و تحت تاثیر اندیشه‌های زیگموند فروید وکارل گوستاو یونگ به منصّه ظهور رسید. در ادبیات مدرن، جریان سیال ذهن تهمیدی است که در آن هنرمند از بیان ذهنیات شخصیت‌های داستان که آمیزه‌ای از ادراکات، خاطرات و تداعی‌ها هستند آگاهانه بهره می‌گیرد و به کمک  تک‌گویی درونی، روایت نامنسجم اما ه...

چکیده در حوزه‌ نظری شبکه‌های ماهواره‌ای به دلیل دارا بودن دو مؤلفه‌ «تولید محتوا به شکل فراملی» و نیز «دسترسی مخاطب به آن بدون نیاز به سازمان‌های متولی ملی» در گونه‌ «رسانه‌های جایگزین» و به دلیل « تعاملی نبودن» در طیف رسانه‌های اصلی قرار می‌گیرند. ویژگی‌های مذکور در حوزه‌های مختلفی تأثیرات متفاوتی داشته است. در سیاست، «مخاطب‌محوری» اساس تأثیرگذاری این رسانه‌ها و تقابل با «دولت‌گرایی» با ...